کتاب تزاحم اخلاقی در شبکه های اجتماعی منتشر شد
کتاب "تزاحم اخلاقی در شبکه های اجتماعی؛ از چالش تا تصمیم" تألیف حجت الاسلام دکتر حسینعلی رحمتی، از آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، امروزه فضای مجازی، محل شکل گیری نسل جدیدی از روابط اجتماعی است، چرا که فناوری اطلاعات و ارتباطات جایگاه منحصر به فردی در زندگی بشر پیدا کرده و نقش شبکه اینترنت و فضای مجازی، در جابهجایی حجم زیادی از اطلاعات و نیز ارتباطات انسانی، بهخوبی آشکار شده و گستره وسیعی از زندگی مردم را در بر گرفته است.
به اعتقاد نویسنده، امروزه ما با دو حوزه متفاوت زندگی مواجه هستیم؛ یکی تعاملات و ارتباطات عینی در فضای فیزیکی و و دیگری تعاملات و ارتباطاتی که در فضای مجازی، و به طور خاص در شبکه های اجتماعی شکل گرفته است. از نظر منشاء اثر بودن این هر دو عرصه زندگی، "حقیقی" به شمار می آیند.
در چنین گستره چشمگیری از ارتباطات انسانی، طبیعتا مسئله اخلاق و ارزشهای انسانی برای همه مرتبطان با این فضا، به ویژه دینداران و انسان های اخلاقمدار اهمیت فراوانی پیدا میکند، و بایستی مسائل و چالش های آن از منظر اخلاقی مورد کاوش قرار گیرد.
یکی از این مسائل، قرار گرفتن کاربران و دیگر مرتبطان با شبکه های اجتماعی بر سر "دو راهه تصمیم گیری" اخلاقی است. به این معنا که فرد در موقعیتی قرار می گیرد که دو وظیفه اخلاقی بر عهده اوست ولی نمی تواند همزمان آنها را انجام دهد. از اینجاست که "تزاحم وظایف اخلاقی" در مورد شبکه ها شکل می گیرد و اتخاذ تصمیم درست تر را به چالش می کشد.
با توجه به پیامدهای مهم تزاحم اخلاقی در شبکه های اجتماعی، ضرورت تدوین اصول و معیارهایی برای در امان ماندن از این تبعات امری اجتنابناپذیر شده است.
هدف کتاب حاضر، که در این راستا به نگارش درآمده، بررسی انواع تزاحم یا تعارض های اخلاقی مربوط به شبکه های اجتماعی، و ارایه راهکارهایی برای تصمیم گیری هنگام مواجه شدن با آنهاست.
نویسنده سعی کرده افزون بر منابع دینی، که قابلیت زیادی را برای کشف، استخراج و مدلپردازی اخلاق برای فضای مجازی دارند، از نظرات فیلسوفان اخلاق هم بهره بگیرد.
کتاب حاضر را می توان جامع ترین اثری دانست که تاکنون، دست کم به زبان فارسی، درباره تزاحم اخلاقی در شبکه های اجتماعی نوشته شده است.
تلاش نویسنده برای ارایه یک مدل بدیع برای حل این تعارض ها هم از این جهت قابل توجه است.
کتاب "تزاحم اخلاقی در شبکه های اجتماعی؛ از چالش تا تصمیم" ضمن بازشناسی نقطه تلاقی شبکههای اجتماعی و اخلاق، برای نخستین بار به تفصیل اقسام این تزاحمها و فرایند شکلگیریشان را معرفی و با بهرهگیری از دانش فلسفه اخلاق و آموزههای اسلامی، "ده سنجه" یا "معیار" را برای اتخاذ بهترین تصمیم هنگام مواجهه با آنها ارائه میکند.
مباحث کتاب، افزون بر مدرسان و محققان اخلاق فناوری اطلاعات، برای همه کسانی که با فضای مجازی ارتباط دارند، از کاربران عادی گرفته تا نهادهای حاکمیتی، قابل استفاده است.
پژوهش حاضر در سه بخش و هشت فصل سامان یافته است که به قرار ذیل می باشد:
بخش اول: مفاهیم و کلیات
فصل اول: دیرینه شناسی شبکه های اجتماعی
فصل دوم:شبکه های اجتماعی و چالش تزاحم اخلاقی
بخش دوم: اقسام تزاحم اخلاقی در شبکه ها
فصل سوم:دشواره استفاده
فصل چهارم:دشواره دسترسی
فصل پنجم:دشواره اعتماد
فصل ششم:دشواره انتشار
بخش سوم: الگوی حل تزاحم اخلاقی
فصل هفتم: «فرایند مواجهه» با تزاحم اخلاقی در شبکه ها
فصل هشتم: «سنجه های» ترجیح و تصمیم گیری هنگام تزاحم وظایف
کتاب "تزاحم اخلاقی در شبکه های اجتماعی؛ از چالش تا تصمیم" تألیف حجت الاسلام دکتر حسینعلی رحمتی، به زبان فارسی در قطع وزیری و در ۲۶۴ صفحه به نگارش درآمده است و در اسفند ۱۴۰۱ با همکاری دبیرخانه حمایت از طرح های پژوهشی مرکز مدیریت حوزه های علمیه و انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.
