نرم افزار میزان الحکمه
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، نرم افزار میزان الحکمه یکی دیگر از مجموعه محصولات پژوهشگاه قرآن و حدیث است که با همکاری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولید و در اختیار جامعه مخاطبان قرار گرفته است. آنچه در ادامه آمده معرفی کوتاهی از این نرم افزار می باشد.

سنت معصومان علیهم السلام در کنار قرآن و به عنوان تفسیر وحی الهی دو میراث ارزشمند و جدایی ناپذیر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم برای هدایت انسان هاست.
حدیث، مادر علوم اسلامى است و پس از قرآن، مهمترین منبع علمی و فرهنگى مسلمانان است. معارف دینى و علوم گوناگون اسلامى، از تفسیر و کلام تا فقه و اخلاق سر در آبشخور زلال حدیث دارند و همه آنها میوه هاى شیرین این شجره طیّبه هستند. حدیث، میراث ماندگار ثقل کبیر (عترت) است که در کنار ثقل اکبر (قرآن)، بهروزى و رستگارى را براى انسان به ارمغان مى آورد . دلبستگان راه سعادت ، در طول تاریخ ، این میراث جاودانى را پاس داشته و به پیروى از فرمان پیشوایان پاک خود، در فراگیرى، گردآورى، حفظ، نقل، فهم و نشر آن، بسى کوشیده و مجموعه هایى کوچک و بزرگ را براى تعلیم و مذاکره و یا عمل و مراقبه سامان داده اند.
عالمان و محدّثان بزرگ مى دانستند که آگاهى مردم از «محاسن» کلام ائمه علیهم السلام براى گام نهادن بر جاى پاى ایشان «کافى» است و در طریقه «تهذیب» نفس و «استبصار» و نیل به «مکارم اخلاق» و «خصال» نیکو، تنها «مشکاتى از انوار» ائمه علیهم السلام و «دستآوردهاى خردِ» رهیافته به دین، کارآست و این «ستاره هاى فروزان» امامت اند که از عهده هدایت بشر به «دریاهاى نور» بر مى آیند.
«میزان الحکمه» امتداد این کوشش موزون و حکیمانه است و «مجمع البحرینِ» پیام هاى ثقل اکبر و کبیر که در پى پاسخگویى به پرسش هاى کهن و نوِ اندیشمندان از نگاه اسلام است. این اثر که حاصل بیش از بیست سال کوشش شبانه روزى حضرت آیت الله رى شهرى است، با بهره گیرى از صدها کتاب حدیث و تفسیر و لغت و تاریخ، بیست و سه هزار حدیث را در کنار آیات متناسب با آنها در قالب ۵۶۰ عنوان اصلى و ۴۱۹۷ عنوان فرعى، دسته بندى موضوعى نموده است. ترتیب و نظم الفبایى موضوعات اصلى کتاب در کنار استفاده روشمند از نظام ارجاع دِهى، پژوهشگر را از مراجعه به بسیارى از منابع حدیثى شیعه و اهل سنّت، مستغنى مى کند و استقبال چشم گیر از کتاب و چاپ هاى مکرّر آن، نشان دهنده موفقیت این کتاب در پر کردن خلأ نسبى در زمینه معارف دینى بوده است. ترجمه روان و شیوایی این اثر توسط مترجم توانمند بنیاد پژوهش های اسلامی جناب آقای حمیدرضا شیخی انجام پذیرفت و ویرایش نهایی ترجمه به عهده مسئول محترم بنیاد پژوهش هاى اسلامى، جناب حجت الاسلام و المسلمین على اکبر الهى خراسانى، از عالمان و اساتید مبرّز حوزه علمیه مشهد بود و جناب حجت الاسلام سیدحسن اسلامى بازبینى نهایى آن را به انجام رساندند.
بی شک، ارائه آثار ارزشمند اسلامی در قالب نسخه های دیجیتالی، نقش شایانی در بالارفتن سطح علمی و دینی علاقه مندان آثار مذهبی داشته، موجب تسهیل در امر پژوهش محققان (در هر یک از عرصه های علوم اسلامی) خواهد شد.
در همین راستا پژوهشگاه قرآن و حدیث با همکاری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی اقدام به تولید نرم افزار «میزان الحکمه» نموده است. شایان توجه می باشد، کاربران و پژوهشگران محترم می توانند به کمک فهرست درختی و گزینشی این برنامه و نیز ابواب و سرفصل های کتب بهره لازم را برده، مطالعات و پژوهش های خود را به صورت آسان به انجام برسانند. امید است که این نرم افزار مورد استفاده بهینه مخاطبان قرار گیرد. در ادامه، محتوا و امکانات این برنامه ارزشمند معرفی می شود.
امکانات برنامه
* نمایش متن
ـ دسترسی به متن و فهرست کتاب برنامه
ـ امکان انتخاب فهرست درختی و گزینشی و ارتباط آنها با متن، به همراه قابلیت تطبیق دوسویه متن و فهرست
ـ قابلیت انتخاب عنوان کتاب، جلد و صفحه به همراه امکان گسترده کردن صفحه متن و فهرست
ـ مقایسه دو متن از یک یا دو متن با یکدیگر به صورت همزمان
ـ محدود کردن دامنه متن و فهرست کتاب به موارد دلخواه
ـ قابلیت حفظ هر یک از متون یا فهرست های انتخابی به طور مستقل، جهت دسترسی آسان به آنها
* جستجو
ـ جستجوی ساده و پیشرفته در متن و فهرست متون برنامه
ـ قابلیت حفظ هر یک از جستجوهای انجام شده به طور مستقل، جهت دسترسی آسان به آنها
ـ محدود کردن دامنه جستجو به متن یا متون دلخواه به همراه قابلیت های ویژه
ـ فهرست سازی توسط علائم عمومی جهت تهیه فهرست های پویا و متنوع از کلمات
* لغتنامه
ـ متن کامل چند دوره لغتنامه با امکان دسترسی به ریشه و مشتق کلمات
ـ ارتباط واژگان متون با لغتنامه های برنامه، جهت فهم آسان معنا
* پژوهش فعال
ـ ارتباط متن و فهرست کتاب برنامه با بخش های دیگر، نظیر: نمایش، جستجو، قرآن، لغتنامه یا کتابنامه
ـ قابلیت انتقال متن انتخابی به حافظه جانبی یا محیط Ms-word
* یادداشت برداری
ـ امکان انتقال متن یا فهرست مورد نظر به قسمت یادداشت برنامه
ـ قابلیت ذخیره سازی و ویرایش متن انتقالی در صفحه یادداشت
ـ انتقال متن از قسمت یادداشت به محیط Ms-word
* چاپ
ـ چاپ متن یا فهرست مورد نظر کاربر، به همراه قابلیت های متعدد
* راهنما
ـ دسترسی به توضیحات مفید در خصوص آشنایی بیشتر با قسمت های مختلف برنامه
* امکانات پژوهشی
ـ نمایه گذاری، حاشیه نویسی، رنگی کردن و علامت گذاری در متن با هدف بازیابی سریعتر مطلب و ثبت اطلاعات بیشتر مربوط به کتاب برنامه
ـ امکان مدیریت قابلیت های پژوهشی برنامه توسط کاربر
* امکانات جانبی
ـ دسترسی به چند نوع صفحه کلید رایج و نیز چندین قلم نمایش جهت استفاده آسان از نرم افزار
ـ امکان مشخص کردن مسیر برای ضبط پژوهش ها به همراه قابلیت های متنوع
ـ قابلیت نمایش یا عدم نمایش اِعراب و سرصفحه در متون برنامه
