به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، کتاب فرهنگ نامه توبه، تألیف حضرت آیت الله ری شهری، به زبان فارسی منتشر شد.

فرهنگ، مجموعه‏ اى است از: باورها، آداب و رسوم، اندیشه ‏ها، ادبیّات، هنرها، ارزش‏ ها، دانش ‏ها و نیز شیوه زندگى که در طىّ تجربه تاریخى جوامع، شکل مى ‏گیرد و از نسلى به نسل دیگر منتقل مى‏ شود.

بى تردید، بخش اصلى و بنیادین فرهنگ و هویّت جوامع اسلامى برگرفته از قرآن کریم و گفتار و رفتار پیامبر اکرم صلى ‏الله ‏علیه ‏و‏ آله و اهل بیت مطهّر اوست. بر این پایه، فراهم ساختن زمینه آگاهى از مفاهیم مهم و پرکاربُرد دین، موجب گسترش و تعمیق فرهنگ دینى در امّت اسلامى فراهم مى ‏آورد و بدین سان مى ‏توان کتاب ‏هاى در بردارنده این مفاهیم بنیادین و مؤثّر را که با ذکر نمونه و در جامه‏ اى نو و امروزین اند، «فرهنگ‏نامه»نامید.

کتاب پیش رو، یکى از فرهنگ‏نامه‏ هایى است که از دانش‏نامه قرآن و حدیثبر گرفته شده و با هدف استوار سازى فرهنگ دینى، اصلاح فرهنگ عمومى و ترویج معارف اصیل اسلام منتشر مى ‏شود.

 درباره این فرهنگ‏نامه

فرهنگ‏نامه توبه، از جمله فرهنگ‏نامه‏ هایى است که با هدف تصحیح فرهنگ و تقویت ارزش ‏هاى رفتارى، نگارش یافته است. با توجّه به این که قرآن، همه اهل ایمان را به توبه دعوت کرده،این فرهنگ‏نامه از اهمّیت ویژه‏ اى برخوردار است؛ زیرا همگان نیاز به توبه دارند، هر چند توبه از گناهان مختلف، متفاوت است.

در درآمد این فرهنگ‏نامه، توضیحى کوتاه در باره واژه ‏شناسى «توبه» آمده و به کاربرد واژه «توبه» براى خداوند سبحان و انسان در فرهنگ قرآن و حدیث، اشاره گردیده و حقیقت توبه، نیاز همگان به توبه و مقصود از «توبه نصوح» تبیین شده است.

در متن کتاب نیز برجسته ‏ترین ره‏نمودهاى قرآن و احادیث اسلامى در باره «توبه» در هفت فصل آورده شده است:

در فصل اوّل، معانى متعدّدى براى توبه بیان شده است، مانند: پافشارى نکردن بر انجام گناه، پشیمانى از گناه، اعتراف به گناه، تصمیم ‏گیرى جدّى براى تکرار نکردن گناه. در پایان فصل نیز معناى «توبه نصوح» تبیین شده است.

فصل دوم، به تبیین وجوب توبه و فضیلت آن، خرسندى خداوند سبحان از توبه بندگان، ارزش توبه کنندگان، ضرورت شتاب کردن در توبه و توبه دوباره، هشدار در باره امروز و فردا کردن و به تأخیر انداختن توبه، و بر حذر داشتن از توبه دروغین، اختصاص دارد.

فصل سوم درباره پذیرفته شدن توبه است. مباحث مهمّ این فصل، عبارت اند از: صفتِ «توبه ‏پذیرى» خداى سبحان، پذیرش توبه حقیقى تا واپسین لحظات زندگى، عوامل پذیرفته شدن توبه و موانع آن، و هشدارى درباره گفتن این سخن که «فلانى را خدا نمى ‏آمرزد!».

در فصل چهارم، نمونه‏ هایى از توبه ‏هاى پذیرفته شده مانند: توبه قوم یونس علیه‏ السلام و توبه شمارى از گنهکاران در عصر پیامبر صلى ‏الله ‏علیه ‏و‏ آله گزارش شده ‏اند.

فصل پنجم، درباره آثار و برکات توبه است، از جمله: آمرزش گناهان، پاکیزگى و سلامت دل، محبوبیت نزد خداوند متعال، پوشش گناهان و زشتى‏ ها، تبدیل سیئات به حسنات و تبیین آن، ورود به بهشت و داشتنِ خیر دنیا و آخرت.

در فصل ششم، گونه ‏هاى توبه تبیین مى‏ شوند که عبارت‏ اند از: توبه عام، توبه خاص، توبه نهان، توبه آشکار، توبه رباخوار، توبه کسى که مالش با حرام در  آمیخته است، توبه غیبت کننده، توبه کسى که حقّ الناس به گردن دارد. در این فصل همچنین تحلیلى درباره توبه انبیا و اوصیا و تحلیل دیگرى در باره گونه ‏هاى توبه آمده است.

فصل هفتم نیز به چند نمونه از دعاهایى اختصاص دارد که از خاندان رسالت در باره توبه روایت شده ‏اند.

کتاب فرهنگ نامه توبه، تألیف حضرت آیت الله ری شهری، از سوی پژوهشکده علوم و معارف حدیث، به زبان فارسی، در قطع رقعی، در ۲۴۰  صفحه به نگارش درآمده است و در سال ۱۳۹۵با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.