که نیکوتر است، مجادله نما).
ولى آن گاه که بحث و گفتگو نتیجه نمی‌دهد و مخاطبان دعوتِ اسلام، لجاجت می‌ورزند و منطق اسلام را ـ که منطبق با معیارهاى علمى و عقلى است ـ، نمی‌پذیرند، نوبت به مباهله مىرسد و در صورت عدم پذیرش آن، در آخرین مرحله، برخورد نظامى و جنگ، راهگشا خواهد بود.
آیه مباهله، یکى دیگر از نفایس قرآن و از دلائل نبوّت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است و به جهت این که پیامبر صلی الله علیه و آله خود، دعوت کننده مخالفان به این مبارزه بود و در این میدان، عزیزترین نزدیکانش را با خود همراه ساخت، نشانه روشنى بر حقّانیت آن بزرگوار است؛ چون تنها، آن کسی که به حقّانیت خود، یقین راسخ دارد، حاضر است جگرگوشه‌هایش را به میدانی بیاورد که قرار است یک طرف آن هلاک شوند، در حالی که اشخاص حاضرند در برابر حفظ آنان، خود را فدا کنند.
واژه‌شناسی
مادّه «بَهل» بر وزن «أهل»، به معناى رها کردن و وا گذاردن است.۱ «مباهله» از این ریشه است و به معناى وا گذاردن امر خصم به خدا و درخواست اخراج بنده از سایه رحمت و لطف خداست. در اصطلاح متداول، مباهله به معناى نفرین کردن دو طرف مخاصمه جهت رسوایى و هلاکت طرفی است که دروغگو و ناحق است.۲
«تعالوا»، فعل امر از مادّه «علو» است و در اصل برای «طلب بالا آمدن» به کار می‌رفته است؛ ولی از باب تشریف، ارج نهادن و ادب، برای مطلق طلب آمدن به کار می‌رود.۳ در سیاق این آیه، مراد، طلب مؤدّبانه برای آماده شدن، روی آوردن و عزم کردن است.۴
