517
کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام

در بندگانم داخل شو).

این اضافه، بیان مى‏دارد که آن وارثان حکومت زمین، ارتباط ویژه‏اى با خداوند دارند و خدا نیز عنایت خاصّى بدانان دارد. این به دلیل شایستگى‏هایى است که با عمل، تقوا و علم، به دست آورده‏اند. آنان، از قدرت مدیریت و نظم و درک اجتماعى و کمال وجودى و نفسانى بالایى برخوردارند.

در پاره‏اى از روایات، این آیه، آشکارا به یاران مهدی علیه السلام تفسیر شده است. امام باقر علیه السلام، در تفسیر این آیه فرمود:

۰.هُم أصحابُ المَهدِیِّ فی آخِرِ الزَّمانِ.۱

۰.آنان، یاران مهدی علیه السلام در آخر الزمان هستند.

در حدیث دیگری نیز از ایشان روایت شده که فرمود:

۰.هُمُ القائِمُ وَ أصحابُهُ.۲

۰.ایشان، قائم علیه السلام و یاوران اویند.

علاوه بر این، روایات فراوانى از شیعه و سنّى نقل شده که ایشان، روزى جهان را از عدل و داد و نیکى، پُر خواهد کرد، بعد از آن که از ستم و بیداد، پُر شده است. از جمله ازرسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده:

۰.لَو لَم یَبقَ مِنَ الدُّنیا إلّا یَومٌ، لَطَوَّلَ اللّهُ‏ ذٰلِکَ الیَومَ حَتّىٰ یَبعَثَ رَجُلاً [صالِحاً] مِن أهلِ بَیتی یَملَأُ الأَرضَ عَدلاً وَ قِسطاً کَما مُلِئَت ظُلماً وَ جَوراً.۳

۰.اگر از عمر دنیا، جز یک روز نمانده باشد، هر آینه، خداوند آن روز را چنان طولانى خواهد کرد تا مردى [صالح] از خاندانم را بر انگیزانَد که زمین را از عدل و داد، پُر کند، چنان که از ستم و بیداد، پرشده است.

1.. مجمع البیان: ج۷ ص۱۰۶، تأویل الآیات الظاهرة: ج۱ ص۳۳۲.

2.. ینابیع الموّدة: ج۳ ص۲۴۳. نیز، ر. ک: تفسیر القمّی: ج۲ ص۷۷.

3.. عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج۱ ص۲۹۷، کمال الدین: ص۲۸۰، الغیبة، طوسی: ص۴۶، سنن أبی داوود: ج۲ ص۳۰۹، سنن الترمذی: ج۳ ص۳۴۳.


کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
516

که آنان را در زمین، جانشین [دیگران] گردانَد، چنان که کسانى از پیشینیان را جانشین [عدّه‏اى دیگر] کرد و براى آنان، دینشان را ـ که براى آنان پسندیده ـ استوار سازد و ترسشان را به ایمنى بدل سازد تا مرا بپرستند و با من، چیزى را شریک نگردانند؛ و آنها که بعد از این کفر ورزند، همینان، نافرمان هستند).

ظاهر واژه «أرض» در آیه، نشان می‌دهد مجموع کره زمین، مراد است و حکومت نهایی صالحان، سراسر جهان را شامل مى‏شود.

گفتنی است علاوه بر این که حکومت صالحان، وعده حتمی الهی است، حاکمیّت ارزش‌های انسانی و در رأس آن، عدالت اجتماعی، یکی از قوانین تکوینى جهان آفرینش است؛ یعنى آفرینش جهان بر اساس نظم و حساب خاصّى است که بر بزرگ‏ترین جزء و بر کوچک‏ترینِ آن، حاکم است و ذرّه‏اى در آن تخلّف نیست و تمام قوانین فیزیک و ریاضى و... بر اساس این نظام دقیق، استوار است. این نظام تکوینی، دلیل روشنى بر پذیرش نظام صحیح اجتماعى در آینده در جوامع بشر خواهد بود؛ چرا که بشر، سرانجام به جایى خواهد رسید که از تمام قوانین و مکتب‏هاى خودساخته، خسته خواهد شد و با تمام وجود، شخصى و نظامى را خواهد خواست که عدل و صلاح و نیکى را بر جهان، حاکم سازد. این، همان چیزى است که از آیه مورد بحث و احادیث مربوط به قیام مصلح بزرگ جهانى، امام مهدى ـ أرواحنا فداه ـ، که به سرحدّ تواتر مى‏رسد، استفاده مى‏شود. براى رسیدن به آن آینده روشن، باید خود را آماده کنیم، چون آینده صالح، تنها انسان‏هاى صالح را بر مى‏تابد و جایى براى فاسدان و طالحان نیست.۱

اضافه کردن «یاء» متکلّم وحده به «عباد» در عبارت (عِبَادِىَ الصَّالِحُونَ)، بسیار پُر معناست. چنان که در سوره فجر آمده است:

(فَادْخُلِى فِى عِبَادِى.۲

1.. ر.ک: تفسیر نمونه: ج۱۳ ص۵۲۱ ـ ۵۲۴.

2.. فجر: آیۀ ۲۹.

  • نام منبع :
    کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ با همکاری مهدی کمانی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 31439
صفحه از 593
پرینت  ارسال به