۲۵

کامل شدن دین با ولایت امیر مؤمنان علیه السلام

(الْیوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِن دِینِکُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکمُ الْإِسْلاَمَ دِیناً.^۱

امروز، کسانى که کافر شده‏اند، از [کارشکنى در] دین شما نومید گردیدند. پس، از ایشان مترسید و از من بترسید. امروز، دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم و اسلام را براى شما، آیین برگزیدم).

اشاره

این آیه، به روزى بزرگ و بااهمّیت در تاریخ اسلام، اشاره دارد. شناخت این روز، از جهات مختلف، داراى اهمّیت است. در زندگى پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله چه حادثه‏اى به وقوع پیوست و پس از سال‏ها تلاش و تحمّل رنج‏ها و مرارت‏هاى فراوان، در آخرین روزهاى عمر شریف آن بزرگوار، چه تحفه‏اى از خداى متعال به مسلمانان اهدا شد که بدین سان، از آن یاد شده است؟

به گواه اسناد فراوان تاریخى و نقل‏هاى گوناگون از شیعه و اهل سنّت، آنچه با عنوان آخرین حلقه از سلسله الطاف الهى بر مسلمانان و پیامبرِ آنها نازل گشت، تعیین وصى و جانشین ایشان بود تا زمام سرپرستى جامعه اسلامى را پس از پیامبر صلی الله علیه و آله بر عهده گیرد و

حدیث، در معانی مختلفی به کار رفته است،^۱ از جمله «کفر جهلی»، «کفر علمی»، «کفر معصیت» و «کفر نعمت». بر این اساس، انکار ولایت اهل بیت علیهم السلام، اگر به سبب جهل باشد، کفر جهلی است و اگر از روی علم باشد، کفر علمی است و در صورت دوم، اگر ملازم با انکار نبوّت گردد، کفر اصطلاحی تحقّق می‌یابد.^۲