327
کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام

۰.فَأَنشُدُکَ بِاللّهِ‏ ألِیَ الوَلایَةُ مِنَ اللّهِ مَعَ وَلایَةِ رسولِهِ فی آیَةِ الزَّکاةِ بِالخاتَمِ أم لَکَ؟ قالَ: بل لَکَ.۱

۰.تو را به خدا سوگند مى‏دهم آیا ولایت از جانب خدا با ولایت پیامبر خدا در آیه زکات انگشتر (در آیه‏اى که خداوند مى‏فرماید: (وَالَّذِینَ ءَامَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَوٰةَ وَیؤْتُونَ الزَّکوٰةَ))، آیا این ولایت براى من است یا براى تو؟ ابو بکر گفت: ولایت در این آیه، براى توست.

۲. پس از مرگ خلیفه سوم، شورایى مرکّب از شش نفر تشکیل گردید که تکلیف خلافت را معیّن کنند. علاوه بر امام على علیه السلام، عثمان، طلحه، زبیر، سعد بن ابى وقّاص و عبد الرحمان بن عوف در این شورا شرکت داشتند. امام علیه السلام در آن شورا به آیه ولایت استدلال کرد و فرمود:

۰.فَهَل فیکُم أحَدٌ أدَّى الزَّکاةَ وَ هُوَ راکِعٌ غَیری؟ قالوا: لا.۲

۰.آیا در میان شما [پنج نفر]، کسى غیر از من هست که در حال رکوع، زکات داده باشد؟ گفتند: نه.

۱۰. انگشترى با آن قیمت در دست على علیه السلام

در روایتی که سیّد هاشم بحرانی در غایة المرام، به نقل از عمّار ساباطی از امام صادق علیه السلام نقل کرده، آمده است که انگشتر مورد بحث، به اندازه خراج شام، ارزش داشته است و خراج شام، سیصد بار نقره و چهار بار طلا بوده است.۳ اکنون، سؤال این است:

اوّلاً علی علیه السلام انگشتر با این ارزش را از کجا آورده بود و آیا داشتن چنین انگشترى، اسراف نیست؟

ثانیاً با توجّه به فقر گسترده و فراگیر آن زمان و وجود اصحاب صُفّه، چگونه ایشان، این انگشتر را به یک نفر بخشید و قیمت آن را بین فقرا، پخش نکرد؟

1.. الخصال: ص۵۴۹، الاحتجاج: ج۱ ص۱۶۱.

2.. الاحتجاج: ج۱ ص۱۹۶.

3.. ر.ک: مستدرک الوسائل: ج۷ ص۲۵۹ ح ۸۱۸۹.


کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
326

به این ایراد، مى‏توان دو پاسخ داد:

۱. با مراجعه به کتاب‏هاى فقهى، مشخّص مى‏شود که عمل ایشان، مصداق فعلِ کثیر نیست، چون فعلِ کثیر، فعلى است که صورت نماز را بر هم بزند. امام علیه السلام فقط به فقیر، اشاره کرد که انگشتر را از دست ایشان در آورد و این اندازه، نمى‏تواند باطل کننده نماز باشد، چنان که در کتب فقهى اهل سنّت، چنین امرى را مبطل نماز نشمرده‏اند.۱

۲. ما مبطلات نماز را از کتاب و سنّت آموخته‏ایم. وقتى کسى مانند امیر مؤمنان علیه السلام، کارى را در نماز انجام داد و خدا و رسول او، آن را تأیید کرد، معلوم مى‏شود آن کار، مبطل نماز نیست.

۹. چرا امام علی علیه السلام، خود بدین آیه استدلال نکرده؟

فخر رازی، در ادامه اشکالات خود می‏گوید: اگر این آیه دلالت بر ولایت امام على علیه السلام دارد، چرا خود ایشان به این دلیل روشن، استدلال نکرده است؟ شایسته بود وقتى ایشان در مقابل منکران ولایت قرار گرفت، براى اثبات حقّانیت خویش، به این آیه استناد مى‏کرد و چون چنین نکرده، پس این آیه، دلالتى بر ولایت ایشان ندارد.

در پاسخ باید گفت:

اوّلاً چه بسا ایشان به آیه یاد شده استناد کرده و خبر آن به شما نرسیده باشد، بویژه این که دشمنان، اصرار داشته‏اند فضائل امیر مؤمنان و اهل بیت علیهم السلام پوشانده شود و مردم، بدان‌ها آگاهى نداشته باشند. بنا بر این، نیافتن را نمی‌توان دلیل نبودن گرفت.

ثانیاً در کتاب‏هاى متعدّدى، استدلال به این آیه نقل شده که به نمونه‏هایى اشاره مى‏کنیم:

۱. امام صادق علیه السلام، از پدر بزرگوارش امام باقر علیه السلام از جدّش حدیث مناقشه امام على علیه السلام و ابو بکر را هنگام به خلافت رسیدن ابو بکر، نقل مى‏کند. در آن حدیث، امام علی علیه السلام با احتجاج به آیه ولایت می‌فرماید:

1.. أحکام القرآن: ج۴ ص۱۰۲.

  • نام منبع :
    کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ با همکاری مهدی کمانی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 31015
صفحه از 593
پرینت  ارسال به