بنا بر این، بهترین و مناسبترین معنا، که با سوره پیوند دارد، این است که کوثر، به معناى فراوانى نسل باشد؛ یعنى: ما به تو خیرِ کثیر از نظر فرزندان، عنایت کردیم. به تو فرزندى به نام فاطمه خواهیم داد که از نسل او، فرزندان پُر برکتى در جهان، زاده خواهند شد. چون دشمنان پیامبر صلی الله علیه و آله مىگفتند که نسل ایشان، قطع شده است؛ ولى خداوند پاسخ مىدهد ما به او، نسلِ فراوان (کوثر) دادیم. امّا معانى دیگر، سازگار نیستند؛ چون مثلاً اگر در پاسخ آنهایی که گفتند پیامبر، دنبالهاى و فرزندى ندارد، گفته می‌شد: «ما به تو علم دادیم»، پاسخ مناسبی به آنان داده نشده بود؛ زیرا ربطى بین دادن علم و فرزند نداشتن، وجود ندارد.۱
ابن ابی الحدید معتزلی می‌نویسد: عمرو بن عاص، نامه‌ای به امیر مؤمنان علیه السلام نوشت که مواردی را بر ایشان، عیب گرفته بود، از جمله آن که چرا حسن علیه السلام و حسین علیه السلام را فرزندان پیامبر خدا صلی الله علیه و آله می‌داند؟ امام علیه السلام به پیک عمرو بن عاص فرمود:
۰.به شانئ بن شانئ۲ بگو: «اگر حسن و حسین، فرزندان پیامبر خدا صلی الله علیه و آله نبودند، در این صورت، پیامبر صلی الله علیه و آله، ابتر می‌بود، آن گونه که پدرت ادّعا می‌کرد [در حالی که خداوند، ابتر بودن را از پیامبر صلی الله علیه و آله نفی کرده و به دشمن او نسبت داده است]».۳
در این جا فخر رازى، که از اکابرِ علمای اهل سنّت است، نکته جالبى را در ضمن تفسیرهاى مختلف «کوثر» بیان مىکند:
۰.قول سوم، این است که این سوره در ردّ کسانى نازل شده که به نداشتن فرزند به ایشان عیب وارد مىکردند.... ببینید چه قدر از اهل بیت را شهید کردند. در عین حال، جهان، پُر از آنان است. این در حالى است که از بنى امیّه ـ که
1.. شایان ذکر است در آیه، «قصر قلب» به کار رفته است، یعنى مخاطب، به عکس حکمى که متکلّم مىگوید، اعتقاد دارد و متکلّم با حصرى که در کلام خود ذکر مىکند، پاسخ مىدهد. به عبارتى، مخاطب تصوّر مىکند این فرد، ابتر است، ولى خداوند مىفرماید: دشمن تو، ابتر است (ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن: ج۲۰ ص۳۷۰، ذیل آیه).
2.. یعنی: «ای کسی که هم خودت دشمن [پیامبر صلی الله علیه و آله] هستی و هم پدرت (عاص) دشمن [ایشان] بود». اشاره به آیۀ (إنّ شانئک هو الأبتر).
3.. شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید: ج۲۰ ص۳۳۴: «أرسلَ إلیه عَمرو بنُ العاصِ یَعیبُهُ بِأشیاءَ؛ مِنها إنَّهُ یُسمّى حَسَناً و حُسَیناً وَلَدَى رَسولِ الله صلی الله علیه و آله، فقال لِرَسولِهِ: قُل لِلشّانِئ ابنِ الشّانِئِ: لَو لَم یَکونا وَلَدَیهِ لَکانَ أَبتَرَ، کَما زَعَمَهُ أبوکَ!».
