223
کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام

نسخ و حکم آن برداشته شد. پیام آیه، این است که شیعه بودن، تنها به حرف نیست؛ بلکه عمل انسان باید رنگ و بویى از على و اهل بیت علیهم السلام داشته باشد. از امام حسن عسکرى علیه السلام نقل شده که فرمود:

۰.شیعَةُ عَلِیٍّ هُمُ الَّذینَ یُؤثِرونَ إخوانَهُم عَلىٰ أنفُسِهِم وَ لَو کانَ بِهِم خَصاصَةٌ.۱

۰.شیعیان على آنان‌اند که برادرانشان را بر خود ترجیح مى‏دهند، هر چند خود، نیازمند باشند.

ایثار، از انفاق هم بالاتر است. ایثار، در جایى است که انسان با آن که خودش هم نیاز دارد، دیگران را بر خود مقدّم بدارد و حاجت آنان را برآورد. شیعیان حقیقى على علیه السلام سلمان و ابو ذر بودند. در روایتى از امام باقر علیه السلام مى‏خوانیم:

۰.شخصى نزد ابو ذر آمد و به او بشارت داد که گوسفندانش بر اثر زاد و ولد، بسیار شده‏اند. ابو ذر، اظهار بى‏میلى کرد و پاسخ داد: فزونى مال، مرا خوش‌حال نمى‏کند. مالی که اندک باشد و مرا کفاف دهد، نزد من محبوب‏تر است از مال بسیارى که مرا مشغول کند و سرگرم سازد.۲

البته انتظار نیست همه سلمان و ابو ذر باشند؛ ولى هر کس به اندازه توان خویش باید پیرو راه اهل بیت علیهم السلام باشد.

۴. تشویق به مزاحمت کمتر برای مسئولان حکومتی

از آن جایی که مدیریت جامعه اسلامی، امری خطیر و گسترده است که وقت فراوان و تمرکز فکری می‌طلبد، نباید برای هر امر جزئی برای مسئولان اداره جامعه ایجاد مزاحمت کرد و مراجعات را باید طبقه‌بندی و سامان‌دهی نمود.

۵. لزوم توجّه اغنیا به بازتاب رفتارهایشان بر اقشار کم‌درآمد

وقتی مراجعات متناوب و حتّی غیر ضرور ثروتمندان به پیامبر صلی الله علیه و آله، سبب آزرده شدن

1.. بحار الأنوار: ج۶۵ ص۱۶۲.

2.. کتاب الزهد: ص۴۰.


کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
222

۰.براى انسان نیست از دنیاى او، مگر چیزى که براى آخرتش انفاق مى‏کند.

در این باره، داستانى از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل شده که عایشه، همسر پیامبر صلی الله علیه و آله، گوسفندى را ذبح کرد. مقدارى را انفاق کرد و مقدارى را براى خودشان نگه داشت. پیامبر صلی الله علیه و آله پرسید: «چه مقدار از گوسفند، مانده است؟». پاسخ داد: همه را به دیگران دادیم. تنها کتف آن براى ما مانده است. ایشان، پاسخ زیبایى داد و فرمود: «همه آن گوسفند براى ما باقى ماند و تنها کتفش از [دست] ما رفت!»۱

۲. ثروت‏اندوزى، دام شیطان

اگر انسان بخواهد از این دام شیطان رهایى یابد، باید از ثروت‏اندوزى بپرهیزد. در روایتى از امام صادق علیه السلام نقل شده است:

۰.إنَّ الشَّیطانَ یُریدُ ابنَ آدَمَ فی کُلِّ شَیءٍ، فَإذا أعیاهُ جَثَمَ لَهُ عِندَ المالِ فَأخَذَ بِرَقَبَتِهِ.۲

۰.شیطان، در همه جا در صدد است آدمى را مدیریت ‏کند، هنگامى که از او خسته شد [و نتوانست فریبش دهد]، در بزنگاه پول‏پرستى کمین مى‏کند و او را گیر مى‏اندازد.

باز در روایت دیگرى از ایشان مى‏خوانیم:

۰.شیطان مى‏گوید: توانگر در یکى از این سه مورد، از چنگ من رهایى نمى‏یابد: یا مال را در چشمش چندان زینت مى‏دهم که حق آن را نپردازد؛ یا راه را بر وى هموار مى‏سازم تا آن را در مورد ناروا مصرف کند؛ یا چندان آن را برایش دوست داشتنى مى‏سازم که آن را به ناحق، کسب کند.۳

۳. معیار پیروی از امام علی علیه السلام

انسان‏هاى بخیل و مال‌دوست، نمى‏توانند ادّعا کنند شیعه على علیه السلام هستند.

قبلاً گذشت که على علیه السلام، تنها کسى بود که به آیه نجوا عمل مى‏کرد و بعد هم این آیه،

1.. کنز العمّال: ج۶ ص۳۸۱ ح ۱۶۱۵۰.

2.. الکافى: ج۲ ص۳۱۵ ح ۴.

3.. توسعۀ اقتصادى بر پایۀ قرآن و حدیث: ج‏۲ ص۹۱۱.

  • نام منبع :
    کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ با همکاری مهدی کمانی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 31806
صفحه از 593
پرینت  ارسال به