از خطر نفْس امّاره در امان نیست؛ زیرا خود را مىبیند و خودبین، خدابین نخواهد شد و هر لحظه بت خودخواهى ممکن است او را به خطر افکند؛ امّا کسانى که مانند اهل بیت علیهم السلام، به مرتبه ایثار رسیدهاند و مىتوانند منافع دیگران را بر خود مقدّم دارند، کسانى هستند که خطرى از جانب نفْس، آنان را تهدید نمىکند.
۳. بهترین نوع انفاق
در نظام اقتصادى اسلام، کمک به فقیر هدف نهایى نیست، بلکه ریشهکنى فقر، هدف اصلى است؛ امّا تا زمانى که فقر از میان نرفته، همه مسلمانان در فقرزدایى و تأمین نیاز مستمندان مسئولاند و ایثار، ارزشمندترین نوع خدمت به آنان است. ابو بصیر مىگوید:
۰.قُلْتُ: أیُّ الصَّدَقَةِ أفضَلُ؟ قالَ: جُهْدُ المُقِلِّ؛ أما سَمِعْتَ قَولَ اللّهِ عز و جل: (وَیُؤْثِرونَ عَلىٰ انْفُسِهِمْ وَلَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ)۱
۰.از امام باقر علیه السلام یا امام صادق علیه السلام، پرسیدم: کدام صدقه و انفاق، ارزش بیشترى دارد؟ فرمود: «آن چیزى که انسان تنگدست در راه خدا انفاق کند. این سخن خدای عز و جل را نشنیدهای که: «[دیگران را] بر خویشتن مقدم میدارند هر چند خودشان نیازمند باشند».
در حدیث دیگرى، امام صادق علیه السلام به جمیل میفرماید:
۰.یا جَمیلُ، أما إنَّ صاحِبَ الکَثیرِ یَهونُ عَلَیهِ ذٰلِکَ، وَ قَد مَدَحَ اللّهُ عز و جل فی ذٰلِکَ صاحِبَ القَلیلِ، فَقالَ فی کِتابِهِ: (وَ یُؤْثِرُونَ عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَ مَن یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ).۲
۰.اى جمیل! بدان که این کار (انفاق)، براى افراد توانگر، آسان است؛ امّا خداوند عز و جل در این زمینه، آن را که مالِ اندک دارد [و در عین حال، همان را ایثار مىکند]، ستوده و در کتاب خود، فرموده است: (و [دیگران را] بر خویشتن، مقدّم مىدارند، هرچند خودشان نیازمند باشند، و آنها که از خسّت نفس خویش مصون بمانند، آنان، همان رستگاراناند).