وَ لٰکِنْ إنْ قَدَرْتَ أنْ لا تُسِیءَ إلىٰ مَن تُحِبُّهُ فَافْعَلْ. فَقالَ لَهُ الرَّجُلُ: وَ هَل رَأَیتَ أحَداً یُسِیءُ إلىٰ مَنْ یُحِبُّهُ؟ فَقالَ لَهُ: نَعَم، نَفْسُکَ أحَبُّ الأنفُسِ إلیکَ، فَإِذا أنتَ عَصَیْتَ اللّهَ‏ فَقَد أسَأْتَ إلَیها.^۱

۰.مردی به ابوذر نوشت: ای اباذر! مرا بهره‌ای از تازه‌های دانش بخش؛ ابوذر در پاسخ او نوشت: دانش بسیار است. اما تو اگر می‌توانی به کسی که دوستش‌ داری بدی نکنی، چنین کن. مرد از او پرسید: مگر کسی به کسی که دوستش دارد بدی می‌کند؟ ابوذر پاسخ گفت: آری تو خودت را بیش از همه دوست داری و اگر خدا را نافرمانی کنی، به خودت بدی کرده‌ای.

گفتنی است بزرگ‏ترین گناه، ستم به جایگاه ولایت الهی در نظام اسلامى است. کسى که کارى کند مردم از نظام دینى و ولایت (رهبرى) الهی آن روى بگردانند، بدترین گناه را مرتکب شده است. در روایتى آمده است که امام علی علیه السلام فرمود:

۰.ألا لَعنَةُ اللّهِ عَلَى الظّالِمینَ الَّذینَ کَذَّبُوا بِوَلایَتِی وَ اسْتَخَفُّوا بِحَقِّی.^۲

۰.لعنت خدا بر ستمگرانی که ولایت مرا تکذیب کردند و حقّ مرا نشناختند!

ستم به على علیه السلام، یعنى ستم به رهبرى راستین در نظام اسلامی.

۳. شعار پایان‌بخش دادگاه ستمگران

دادگاه قیامت با شعار لعنت خدا بر ستمگران پایان مى‏یابد: (لَعْنَةُ اللهِ عَلَى الظَّالِمینَ).^۳

کنید تا در روزی که این حادثه پیش خواهد آمد، نه تنها در صف دوزخیان نباشید، بلکه در صف نخست بهشتیان باشید و یا هر چه نزدیک‌تر به این صف.

۲. بدترین گناهان

ستم، بدترین گناه است. آنچه انسان را در زمره دوزخیان قرار مى‏دهد، ظلم و ستم است. مؤذّن، در بین دوزخیان و بهشتیان اعلام مى‏کند که: (لعنت خدا بر ستمگران باد!). پیام این جمله براى اهل ایمان، این است که آنچه انسان را جهنّمى مى‏کند، ستم است و ستم، از بدترین گناهان است. امام على علیه السلام مى‏فرماید:

۰.الظُّلمُ أُمُّ الرَّذائِلِ.^۱

۰.ستم، مادر همه رذیلت‏ها [و گناهان] است.

در نقل دیگرى آمده است:

۰.الظُّلمُ ألاَمُ الرَّذائِلِ.^۲

۰.پست‏ترینِ رذیلت‌ها، ستم است.

به تعبیر علّامه طباطبایى، در تحلیل دقیق علمى، هر گناهى به اندازه‏اى که در آن ظلم است، بد است؛ چون ظلم در لغت به معناى انحراف از حق و عدل است.^۳ به همین جهت، ظلم به سه گونه اعتقادى، فردى و اجتماعى تقسیم مى‏شود. خداوند می‏فرماید: (إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظیمٌ؛^۴ به راستى که شرک، ظلمى بزرگ است). شرک که مسئله‏اى اعتقادى است، مصداقى از ستم است.

در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است:

۰.کَتَبَ رَجُلٌ إلىٰ أبی ذَرٍّ: یا أبا ذَرٍّ! أَطْرِفْنی بِشَیءٍ مِنَ العِلمِ. فَکَتَبَ إلَیهِ: العِلمُ کَثیرٌ،