دوزخ می‌گمارند. هر که یار ماست، او را با نشانه‌اش می‌شناسیم و وارد بهشت می‌گردانیم و هر که دشمن ماست، او را با نشانه‌اش می‌شناسیم و وارد دوزخ می‌کنیم.^۱

همچنین ضحّاک از ابن عبّاس گزارش می‌کند که در باره (وَ عَلَى الْأَعْرافِ رِجالٌ) گفت:

۰.مکانی مرتفع از صراط وجود دارد که «اعراف» خوانده می‌شود و بر آن، عبّاس، حمزه، علی و جعفر قرار دارند که دوستان خود را با نشانه چهره‌ها و دشمنان خود را به سیاهی چهره می‌شناسند.^۲

دسته دوم، روایاتی که پیروان خاصّ اهل بیت علیهم السلام و مسلمانان پیشتاز را از رجال اعراف دانسته‌اند، مانند آنچه از امام علی علیه السلام روایت شده که فرمود:

۰.المُوقِنونَ وَ المُخلِصونَ وَ المُؤثِرونَ مِن رِجالِ الأَعرافِ.^۳

۰.اهل یقین و مخلصان و ایثارگران، مردان اعراف هستند.

دسته سوم، روایاتی که دلالت دارند اصحاب اعراف، کسانی هستند که حسنات و سیّئات آنان، مساوی است، مانند: آنچه از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود:

اعراف، گروهى‌‏اند که نیکى‏ها و بدى‏هاى آنان برابر است. اگر خداوند، آنان را به دوزخ ببرد، به سبب گناهانشان است و اگر به بهشت ببرد، به سبب رحمت خویش است.^۴

دسته چهارم، روایتی که از امام صادق علیه السلام نقل شده و میان روایات گذشته، جمع‌بندی کرده است. از ایشان روایت شده که فرمود:

۰.اعراف، بلندى‏هایى است بین دوزخ و بهشت، و امامان با گروهى از پیروانشان در اعراف مى‏ایستند، در حالى که عدّه‏اى از پیروان امامان، بدون توقّف، وارد بهشت مى‏شوند و حسابى از آنان کشیده نمى‏شود.

یا آنچه امام باقر علیه السلام در باره آیه (وَعَلَى ٱلْأَعْرَافِ رِجَالٌ يَعْرِفُونَ كُلَّاً بِسِيمَاهُمْ) فرمود که:

۰.اُنزِلَت فی هٰذِهِ الأُمَّةِ، وَ الرِّجالُ هُمُ الأَئِمَّةُ مِن آلِ مُحَمَّدٍ.^۱

۰.آیه در مورد این امّت نازل شده است و مقصود از رجال، امامان از خاندان محمّد صلی الله علیه و آله هستند.

و آنچه امام باقر علیه السلام از امام علی علیه السلام نقل می‌کند که فرمود:

۰.وَ نَحنُ أصحابُ الأَعرافِ.^۲

۰.ما اصحاب اعراف هستیم.

و آنچه از امام باقر علیه السلام روایت شده که در باره آیه (وَ عَلَى الْأَعْرافِ رِجالٌ یعْرِفُونَ کُلّا ً بِسِیماهُمْ) فرمود:

۰.ما آن مردان هستیم. امامان، کسانی را که وارد بهشت خواهند شد و کسانی را که وارد دوزخ خواهند شد، می‌شناسند، چنان که شما در قبیله‌های خود، همدیگر را می‌شناسید و هر یک از شما می‌داند که چه کسی در قبیله درستکار است و چه کسی بدکار.^۳

همچنین امام على علیه السلام می‌فرماید:

۰.وَ أنا صاحِبُ الأَعرافِ.^۴

۰.[یکى از مصادیق] اصحاب اعراف، من هستم.

در منابع اهل سنّت نیز چنین آمده است:

سعد بن طریف می‌گوید: اصبغ بن نُباته گفت: نزد علی علیه السلام نشسته بودم که عبد الله بن کوّاء آمد و گفت: ای امیر مؤمنان! در باره سخن خداوند که: (وَ عَلَى الْأَعْرافِ رِجالٌ) به من خبر بده. امام علیه السلام در پاسخ فرمود:

۰.وای بر تو، ای پسر کوّاء! ما کسانی هستیم که ما را روز قیامت، میان بهشت و