مورد از روایات امام علی علیه السلام اشاره مى‏کنیم:

۰.عَلَیکَ بِذِکرِ اللّهِ‏، فَإِنَّهُ نورُ القَلبِ.^۱

۰.بر تو باد ذکر خدا، که روشنایى دل ا‏ست!

۰.الذِّکرُ هِدایَةُ العُقولِ، وَ تَبصِرَةُ النُّفوسِ.^۲

۰.یاد خدا، مایه هدایت خِرَدها و بصیرت جان‏هاست.

یعنى وقتى یاد حضرت حق در جان انسان زنده باشد، موجب مى‏شود انسان، نورانى شود و حقایق علمى و غیبى را بهتر دریابد.

۰.ثَمَرةُ الذِّکرِ استِنارَةُ القُلوبِ.^۳

۰.ثمره یاد خدا، نورانى شدن دل‏هاست.

۰.ذِکرُ اللّهِ‏ تُستَنجَحُ بِه الأُمورُ، وَ تَستَنیرُ بِه السَّرائِرُ.^۴

۰.یاد خدا، موجب موفّقیت در کارها و روشنایى درون‏ها مى‏شود.

۰.مَن کَثُرَ ذِکرُهُ اِستَنارَ لُبُّهُ.^۵

۰.هر که بسیار به یاد خدا باشد، خِردش روشنى می‌گیرد.

۰.دَوامُ الذِّکرِ یُنیرُ القَلبَ وَ الفِکرَ.^۶

۰.مداومت بر یاد خدا، دل و اندیشه را روشن مى‏گردانَد.

گفتنی است که اثربخشى «ذکر» به دو شرط بستگى دارد:

نخست، این که تنها لفظى نباشد؛ بلکه با توجّه قلبى همراه باشد، و دوم، این که دوام داشته باشد. اگر چنین شد، انسان به تدریج به «خانه ذکر» بدل مى‏شود و دیگران از پرتو نور او راه هدایت را مى‏یابند.

گاه که به وجود شما بر ما منّت نهاده و شما را در خانه‏هایى قرار داده که فرمان داده است که گرامى داشته شوند و نامش در آنها یاد گردد.

پیام‏ها

۱. ذات دست‌نیافتنى و ناشناختنى

خداوند، ابتدا در آیه ۳۵ مى‏فرماید: خدا، نور آسمان‏ها و زمین است. بعد نمى‌گوید: مَثَل خدا؛ بلکه مى‏گوید: مَثَل نور خدا؛ چون خدا که مَثَل و مِثل ندارد؛ بلکه به جاى تشبیه ذات خدا، یکى از اوصاف او، یعنى نور ـ که نامحسوس است ـ، به نور محسوس تشبیه شده است. به عبارت دیگر، نور هدایت الهى به نور حسّى چراغ پرفروغ در آبگینه تشبیه شده است.

۲. خداوند برای هیچ چیز، مجهول نیست

این آیه خداوند را نور آسمان‌ها و زمین دانسته است؛ یعنی آسمان‌ها و زمین در پرتو نور وجودی او ظهور و جلوه یافته‌اند و اگر او چیزی را هستی نمی‌بخشید، ظاهر نمی‌گشت. بنا بر این، خداوند برای هیچ چیز، ناشناخته نیست؛ چرا که از نور وجود او، هستی یافته است.^۱

۳. کانون نور هدایت الهی

کسانى که خواهان نور هدایت و ایمان هستند، باید به درِ خانه‏هاى ذکر، یعنى اهل بیت علیهم السلام بروند. مثل نور خدا ـ که نور عقلى و معنوى و نور هدایت است ـ، مثل نور حسّى است و کانون این نور، خانه‏هاى ذکر است و بزرگ‏ترین مصداق آن خانه‏ها، خانه‏هاى اهل بیت علیهم السلام هستند.

۴. نورانیت دل با یاد خدا

این سخنِ آیه که نور خدا در خانه‏هاى ذکر است، به یکى از مهم‏ترین برکات «ذکر» اشاره دارد؛ این که ذکر خدا، انسان را نورانى مى‏کند تا جایى که خودش نور مى‏شود و دیگران از پرتو نور او بهره مى‏گیرند. در باره آثار ذکر، روایات فراوانى نقل شده که به چند