روایات، مشبّهبه این تشبیه مرکّب بر اهل بیت علیهم السلام تطبیق شده است؛ چرا که اهل بیت علیهم السلام، بارزترین چراغ هدایت و ایمان هستند. در این روایات آمده است که «مشکاة»، سینه پیامبر صلی الله علیه و آله و «مصباح»، دانش ایشان یا همان نبوّت است که در صندوقچه سینه ایشان نهفته است. همچنین «زجاجه» که سبب توسعه و تقویت نور میگردد، امیر مومنان علی علیه السلام است که علم پیامبر صلی الله علیه و آله به سینه ایشان منتقل شده است.
نیز در برخی روایات، «شجره مبارکه» بر ابراهیم علیه السلام تطبیق شده که اصل شجره اهل بیت علیهم السلام به او میرسد، چنان که «لا شرقیّة و لا غربیّة» نیز بر عدم تمایل وی به یهود و نصارا تطبیق شده است.
در حدیثی، جابر بن یزید جعفی از امام باقر علیه السلام نقل میکند که فرمود:
۰.فَالمشکاةُ: صَدرُ نَبِیِّ اللّهِ صلی الله علیه و آله، فیهِ المِصباحُ، وَ المصباحُ: هُوَ العِلمُ، فی زُجاجَةٍ، الزُّجاجَةُ: أمیرُ المُؤمِنینَ علیه السلام، و عِلمُ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله عِندَهُ.۱
۰.مشکات، سینه پیامبر صلی الله علیه و آله است که در آن چراغی قرار دارد و آن چراغ، دانش است و مراد از زجاجه (حباب شیشهای) در «المصباح فی زجاجة»، امیر مؤمنان علیه السلام است که دانش نبوی در آن قرار دارد.
در حدیثی دیگر از امام باقر علیه السلام چنین میخوانیم:
۰.مراد از (کَمِشْکَوٰةٍ فِیها مِصْباحٌ)، نور دانش در سینه پیامبر صلی الله علیه و آله است و مراد از زجاجه در (الْمِصْباحُ فِی زُجاجَةٍ)، سینه علی علیه السلام است که دانش نبوی به آن جا منتقل شده است. [مراد از درخشش حباب شیشهای در] (الزُّجاجَةُ کَأَنَّها کَوْکَبٌ دُرِّی یوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ)، نور دانش است. (لا شَرْقِیَّةٍ وَ لا غَرْبِیةٍ)، مراد، این است که نه یهودی است و نه نصرانی. (یَکادُ زَیتُها یُضِیءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ)، مراد این است که دانشمند خاندان محمّد، پیش از آن که از او سؤال شود، لب به دانش باز میکند. (نُورٌ عَلى نُورٍ)، یعنی امامی که با نور دانش و حکمت تأیید میگردد، از پس امامی دیگر از خاندان محمّد صلی الله علیه و آله میآید و پی در پی آمدن امامی بعد از امامی دیگر، از زمان آدم تا قیام قیامت است.۲