121
کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام

خاندان پاکش و بعد نیکوکاران امّتش بدو مى‏پیوندند.۱

نکته مهم در تفسیر آیه ابتغاء وسیله، این است که اگر همه ارزش‏هاى اقتصادى، اخلاقى و عملى، وسیله‏هاى قرب الهى‌اند، کسانى که مردم را بدانها فرا مى‏خوانند، نقش اوّل را در نزدیکى مردم به خدا دارند. بنا بر این، انبیا و جانشینان آنان، بزرگ‏ترین وسایل قرب الهى هستند؛ زیرا آنان، اساس و ریشه همه ارزش‏هایند، چنان که امام صادق علیه السلام در باره نقش اهل بیت علیه السلام در تحقّق ارزش‏ها مى‏فرماید:

۰.نَحنُ أصلُ کُلِّ خَیرٍ، وَ مِن فُروعِنا کُلُّ بِرٍّ، فَمِنَ البِرِّ: التَّوحیدُ، وَ الصَّلاةُ، وَ الصِّیامُ، وَ کَظمُ الغَیظِ، وَ العَفوُ عَنِ المُسِیء، وَ رَحمَةُ الفَقیرِ، وَ تَعهُّدُ الجارِ، وَ الإقرارُ بِالفَضلِ لِأَهلِهِ....۲

۰.ما ریشه هر خیری هستیم و از شاخه‏هاى ما هر نیکى مى‏روید و از جمله نیکى است: توحید، نماز، روزه، فرو بردن خشم، درگذشتن از خطاکار، مهربانى با فقیر، رسیدگى به همسایه و اعتراف به فضیلت آنانى که اهل فضیلت هستند.

همچنین امام رضا علیه السلام در تبیین جایگاه امامت و رهبرى خاندان رسالت در نظام اسلامى و تحقّق ارزش‏هاى دینى مى‏فرماید:

۰.إنَّ الإمامَةَ أُسُّ الإسلامِ النّامی.۳

۰.امامت (رهبرى)، ریشه بالنده اسلام است.

از منظر امام باقر علیه السلام ولایت اهل بیت علیهم السلام، کلید اجراى ارزش‏هاى اسلامى در جامعه است. ایشان مى‏فرماید:

۰.بُنِیَ الإسلامُ عَلىٰ خَمسٍ: على الصَّلاةِ، وَ الزَّکاةِ، وَ الصَّومِ، وَ الحَجِّ وَ الوَلایَةِ، وَ لَم یُنادَ بِشَیءٍ کَما نُودِیَ بِالوَلایَةِ.۴

۰.اسلام بر پنج پایه بنا شده است: نماز، زکات، روزه، حج و ولایت، و به هیچ

1.. ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن: ج۵ ص۳۳۴.

2.. الکافی: ج۸ ص۲۴۲.

3.. الکافی: ج۱ ص۲۰۰.

4.. الکافی: ج۲ ص۱۸.


کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
120

۰.إِنَّ أَفْضَلَ ما تَوَسَّلَ‏ بِهِ‏ الْمُتَوَسِّلونَ‏ إِلَى اللَّهِ سُبْحَانَهُ وَ تَعالىٰ الْإِیمَانُ بِهِ وَ بِرَسولِهِ، وَ الْجِهَادُ فِی سَبیلِهِ؛ فَإِنَّهُ ذِرْوَةُ الْإِسْلامِ، وَ کَلِمَةُ الْإِخْلاصِ؛ فَإِنَّهَا الْفِطْرَةُ، وَ إِقَامُ الصَّلاةِ؛ فَإِنَّهَا الْمِلَّةُ، وَ إِیتاءُ الزَّکَاةِ؛ فَإِنَّهَا فَریضَةٌ وَاجِبَةٌ، وَ صَوْمُ شَهْرِ رَمَضَانَ؛ فَإِنَّهُ جُنَّةٌ مِنَ الْعِقَابِ، وَ حَجُّ الْبَیتِ وَ اعْتِمَارُهُ؛ فَإِنَّهُمَا ینْفِیانِ الْفَقْرَ وَ یرْحَضانِ الذَّنْبَ، وَ صِلَةُ الرَّحِمِ؛ فَإِنَّهَا مَثْرَاةٌ فِی الْمَالِ وَ مَنْسَأَةٌ فِی الْأَجَلِ، وَ صَدَقَةُ السِّرِّ؛ فَإِنَّهَا تُکَفِّرُ الْخَطِیئَةَ، وَ صَدَقَةُ الْعَلَانِیةِ؛ فَإِنَّهَا تَدْفَعُ مِیتَةَ السُّوءِ، وَ صَنَائِعُ الْمَعْرُوفِ؛ فَإِنَّهَا تَقِی مَصارِعَ الْهَوَانِ.۱

۰.همانا بهترین چیزهایی که نزدیکى‌خواهان به خداى سبحان بدانها توسّل مى‏جویند، ایمان به خدا و پیامبر او و جهاد در راه خداست که موجب سربلندى اسلام مى‏شود و یکتا دانستن خدا که مقتضاى فطرت انسانى است و بر پا داشتن نماز که از دین است و پرداختن زکات که واجبى حتمى است و روزه ماه رمضان که سپرى برای عذاب الهى است و حج و عمره خانه خدا که فقر را از بین مى‏برند و گناه را پاک مى‏سازند و پیوند با خویشان که بر ثروت مى‏افزاید و مرگ را به تأخیر مى‏اندازد و صدقه نهانى که گناه را مى‏پوشاند و صدقه آشکارا که مرگ بد را دور مى‏گردانَد و کارهاى نیک که نیکوکار را از در افتادن در خوارى و پستى باز مى‏دارد.

امین الإسلام طبرسی در مجمع البیان، حدیثى از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل می‌کند که فرمود:

۰.سَلُوا اللّهَ‏ لِیَ الوَسیلَةَ؛ فَإِنَّها دَرَجَةٌ فِی الجَنَّةِ لا یَنالُها إلّا عَبدٌ واحِدٌ، وَ أرجو أن أکونَ أنا هُوَ.۲

۰.از خدا براى من «وسیله» را تقاضا کنید؛ زیرا وسیله درجه‌ای (مقامى) در بهشت است که جز یک بنده، کس دیگرى به آن نمى‏رسد و من امیدوارم که آن فرد، من باشم.

علّامه طباطبایى در توضیح حدیث مى‏فرماید: با تدبّر در حدیث فهمیده مى‏شود که «وسیله»، مقام پیامبر صلی الله علیه و آله نزد پروردگارش است که با آن به سوى خدا تقرّب مى‏جوید و

1.. نهج البلاغة: خطبۀ ۱۱۰.

2.. مجمع البیان: ج‏۳ ص۲۹۳.

  • نام منبع :
    کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ با همکاری مهدی کمانی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 31359
صفحه از 593
پرینت  ارسال به