397
کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام

آیه، وجوب دوستى را فهمیدند. به همین جهت، از ایشان پرسیدند: آن افرادى که محبّتشان بر ما واجب شده است، چه کسانى هستند؟ براى قاریان و پژوهندگان قرآن نیز این پرسش پیش مى‏آید که مقصود از وجوب محبّت، چیست؟

اگر ظاهر آن مراد است، این اشکال مطرح مى‏گردد که: مگر مى‏شود کسى را به دوست داشتن شخصى دیگر، وادار کرد، در حالى که دوستى، واکنشى قلبى است که خارج از اختیار انسان است؟ دوستى یا دشمنى، اسباب و عواملی دارند که با وجود آنها، حبّ و بغض پدید مى‏آید و در صورت نبودِ آنها، ایجادشان خارج از اختیار انسان است.

در پاسخ باید گفت: انسان، عاشق زیبایى و کمال است و فطرت کمال‏جوى او به هر چه زیبایى و خوبى و پاکى است، تمایل دارد. بنا بر این، اگر خوبى‏ها و زیبایى‏ها را در طرف مقابل ببیند و به آنها شناخت حاصل کند، طبع او، خواه ناخواه، دوستدار و عاشق او مى‏شود.

از این رو، دوستىِ هر چیزِ سزاوار دوستى، پس از تحصیل شناخت به آن، حاصل مى‏گردد و تحصیل شناخت و کسب معرفت، براى انسان، امرى اختیارى و تحت فرمان است. پس آنچه که بر اساس این آیه حقیقتاً واجب است، شناخت خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله و فضائل و سجایاى آنان است که محبّت و دوستى‏شان را در پى خواهد داشت و غیر ممکن است کسى این خاندان گرامى و بزرگ را بشناسد و با کمالات، پاکى‏ها و صداقت آنان، آشنا بشود، ولى دلداده و عاشق آنان نگردد.

بنا بر این، آیات و روایاتى که به محبّت این خاندان تأکید دارند، همگى ناظر به وجوب شناخت آن بزرگواران هستند. از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمود:

۰.أدِّبوا أولادَکُم عَلىٰ حُبِّی وَ حُبِّ أَهلِ بَیتی وَ القُرآنِ.۱

۰.فرزندان خود را بر محبّت من و محبّت خاندانم و قرآن، تربیت کنید.

1.. شرح إحقاق الحق: ج۱۸ ص۴۹۸.


کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
396

مَلائِکَةِ الرَّحمَةِ. ألا و مَن ماتَ عَلىٰ حُبِّ آلِ مُحَمّدٍ ماتَ عَلَى السُّنَّةِ وَ الجَماعَةِ.

۰.ألا وَ مَن ماتَ عَلىٰ بُغضِ آلِ مُحَمَّدٍ جاءَ یَومَ القِیامَةِ مکتوباً بَینَ عَینَیه: ”آیسٌ مِن رَحمَةِ اللّهِ". ألا وَ مَن ماتَ عَلىٰ بُغضِ آلِ مُحَمَّدٍ ماتَ کافِراً. ألا وَ مَن ماتَ عَلىٰ بُغضِ آلِ مُحَمَّدٍ لَم یَشُمَّ رائِحَةَ الجنَّةِ.۱

۰.هر که با دوستى آل محمّد بمیرد، شهید از دنیا رفته است. بدانید که هر کس با دوستى آل محمّد بمیرد، آمرزیده از دنیا رفته است. بدانید که هر کس با دوستى آل محمّد بمیرد، توبه‏گر از دنیا رفته است. بدانید که هر کس با دوستى آل محمّد بمیرد، مؤمن و با ایمان کامل از دنیا رفته است. بدانید که هر کس با دوستى آل محمّد بمیرد، ابتدا فرشته مرگ و سپس منکر و نکیر، مژده بهشت را به او می‌دهند. بدانید که هر کس با دوستى آل محمّد بمیرد، همان گونه که عروس را به خانه شوهرش مى‏فرستند، او را به سوى بهشت، روانه می‌کنند. بدانید که هر کس با دوستى آل محمّد بمیرد، دو در در قبر وى به سوى بهشت، برایش باز می‌شود. بدانید که هر کس با دوستى آل محمّد بمیرد، خداوند، گور وى را مزار فرشتگان رحمت، قرار می‌دهد. بدانید که هرکس با دوستى آل محمّد بمیرد، بر طریق سنّت و جماعت، از دنیا رفته است. بدانید که هر کس با بغض آل محمّد از دنیا برود، روز قیامت، در حالى بیاید که بر پیشانی‌اش نوشته شده است: «محروم از رحمت خدا». بدانید هر کس با بغض آل محمّد بمیرد، کافر مرده است. بدانید هر کس با بغض آل محمّد بمیرد، بوی بهشت را استشمام نخواهد کرد.

معناى وجوب محبّت اهل بیت علیهم السلام

از «آیه مودّت» و بسیاری از احادیث، وجوب دوستى اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله فهمیده مى‏شود.۲ در این آیه، پیامبر خدا صلی الله علیه و آله مودّت و دوستی اهل بیتش را طلب کرده است. لذا بر همه مسلمانان واجب است از امر پیامبر صلی الله علیه و آله امتثال کنند. اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله نیز از این

1.. الکشّاف: ج۴ ص۲۲۰ ـ ۲۲۱، تفسیر الثعلبی: ج۸ ص۳۱۴.

2.. أهل البیت علیهم السلام فی الکتاب و السنّة: ص۳۶۳ ـ ۳۶۸.

  • نام منبع :
    کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ با همکاری مهدی کمانی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 31326
صفحه از 593
پرینت  ارسال به