283
کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام

۲۱

شجره طیّبه اهل بیت علیهم السلام

(أَ لَمْ تَرَ کَیفَ ضَرَبَ اللهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَ فَرْعُهَا فِى السَّمَاءِ * تُؤْتىِ أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَ یَضْرِبُ اللهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یتَذَکَّرُونَ * وَ مَثَلُ کَلِمَةٍ خَبِیثَةٍ کَشَجَرَةٍ خَبِیثَةٍ اجْتُثَّتْ مِن فَوْقِ الْأَرْضِ مَا لَهَا مِن قَرَارٍ.۱

آیا ندیدى خداوند، چگونه مثل زده است؟ سخن پاک را مانند درختى پاک که ریشه‏اش استوار و شاخه‏اش در آسمان است، قرار داده است. هر دم به اراده الهى، میوه‏اش را مى‏دهد و خداوند براى مردم، نمونه‏ها را یادآور مى‏شود، شاید که پند گیرند، و سخن ناپاک، همچون درختى ناپاک است که از روى زمین کَنْده شده است و آرام ندارد).

اشاره

«مَثَل»، به معنای مثال زدن، نمونه آوردن و تشبیه چیزى به چیز دیگر است. خداوند در آیات بالا، کلمه طیّبه را به شجره طیّبه و کلمه ناپاک را به شجره ناپاک، تشبیه کرده است. در احادیث بسیاری، شجره طیّبه و صفاتی که در این آیات برای آن برشمرده شده، بر خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام تطبیق شده است. بنا بر این، در آیات یاد شده، با ستایش

1.. ابراهیم: آیۀ ۲۴ـ۲۶.


کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
282

بر آن مى‏دارد تا از او، بدگویى کنند و در نتیجه، آنان را گناه‌کار کند و به او پاداش دهد و هرگاه خداوند عز و جل بنده‏اى را دشمن بدارد، او را محبوب مردم مى‏گردانَد تا در باره‏اش به نیکى سخن بگویند و در نتیجه، او را و آنان را گناه‌کار کند.

امام علیه السلام سپس فرمود:

۰.چه کسى نزد خداوند، محبوب‏تر از یحیى بن زکریا علیه السلام بود؟ مردم را بر او شوراند تا او را کشتند. چه کسى نزد خداوند عز و جل محبوب‏تر از على بن ابى طالب علیه السلام بود؟ در حالى که مى‏دانید که از دست مردم چه کشید. چه کسى نزد خداوند متعال، محبوب‏تر از حسین بن على علیهما السلام بود؟ امّا مردم را بر او شوراند تا او را کشتند.۱

۳. جلوه رحمت الهى

ترجمه ساده آیه، نشان مى‏دهد محبّتى که از انسان‏هاى مؤمن و نیکوکار در دل‏ها قرار مى‏گیرد، تجلّى مهر و رحمت الهى است: (سَيَجْعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحْمَٰنُ وُدًّا).

در روایتی از پیامبر صلی الله علیه و آله آمده که فرمود:

۰.خداوند متعال، صد رحمت آفرید و تنها یکى از آنها در میان آفریدگان اوست که به سبب آن، به یکدیگر، رحم و دلسوزى مى‏کنند و نود و نه رحمت دیگر را براى دوستانش اندوخته است.۲

1..معانى الأخبار: ص۳۸۲، مشکاة الأنوار: ص۴۹۷.

2.. میزان الحکمة: ج۴ ص۳۸۸ ح ۷۱۹۲.

  • نام منبع :
    کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ با همکاری مهدی کمانی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 31435
صفحه از 593
پرینت  ارسال به