فصلنامه علمي - پژوهشي علوم حديث 51 - صفحه 106

پيروان اديان ابراهيمي، دربارة شخصيت حضرت عيسي با مسيحيان هم‌انديشي کامل ندارند، بلکه در ميان خود مسيحيان نيز ديدگاه‌هاي متفاوتي درباره ابعاد مختلف شخصيت ايشان وجود دارد. امروزه، وقتي از ديدگاه‌هاي مطرح شده در قرآن کريم و احاديث اسلامي سخن به ميان مي‌آيد، تلقي بسياري از مسيحيان آن است که آنها مطالبي جعلي و پريشان و فراهم آمده از افسانه هاي مشکوک و بحث هاي جدلي ساده و کودکانه بر ضد مسيحيت است. ۱ به گفتة پروفسور نيل رابينسون ۲ ، مطالعه گزارش‌هاي اسلامي دربارة حضرت عيسي، مسيحيان را دچار بهت و حيرت مي‌سازد. اين امر، به طور عمده، به داستان‌هايي که در قرآن و حديث درباره کيفيت تولد حضرت عيسي، برخي معجزات ايشان و چگونگي عروج آن حضرت به آسمان آمده، مربوط مي‌شود که در انجيل هاي چهارگانة موجود يا اصلاً به آنها اشاره‌اي نشده و يا در برخي موارد به گونة ديگري گزارش شده است؛ گزارش‌هايي چون پديد آمدن معجزه آساي «رطبِ رسيده» و «نهر روان» پس از زايمان حضرت مريم، سخن گفتن حضرت عيسي در گهواره، آفريدن پرنده از گِل و پرسش حواريون از حضرت عيسي(عليه السلام) كه آيا خدايش قادر است براي آنها مائده آسماني فرو فرستد. ۳
اين مقاله در صدد است تا ضمن عرضه آنچه در روايات، بويژه روايات کتاب شريف الکافي، دربارة حضرت عيسي آمده و نيز مقايسة آن با آنچه در مسيحيت رواج دارد، به اين مسأله پاسخ گويد که قضاوت اين دسته از مسيحيان دربارة‌ ديدگاه‌هاي اسلامي در خصوص حضرت مسيح و سخنان و معجزات او تا چه حد مبينت بر واقعيت است.

عقايد مسيحي از واقعيت تا افسانه

پيش از پرداختن به يک يک مسائل مطرح شده در روايات الکافي و مقايسة آنها با ديدگاه رايج مسيحيت، يادکرد دو نکته ضروري است: نکتة نخست، آن که ادعاي افسانه بودن مطالب قرآن و حديث دربارة حضرت عيسي در مقابل کدام واقعيت تاريخي مسلّم است؟ آييني مي‌تواند ديدگاه‌هاي دگر‌انديش درباره خود را غير واقعي و مبينت بر افسانه و اسطوره بخواند که تاريخي شفاف از حوادثِ عصر پيدايش و دوران رشد و بالندگي خود در اختيار داشته باشد. آيا مسيحيت، جداي از کتب مقدس، داراي تاريخي چنان شفاف است که اعمال و گفتارهاي حضرت عيسي و حواريان را به طور مستند گزارش کرده و سرنوشت نهايي حضرت عيسي مسيح( را نيز حکايت کرده باشد؟ ما به عنوان مسلمان، با توجه به تأييد صريح قرآن، به همة پيامبران الهي، از جمله حضرت عيسي ايمان داريم و آنها را تاريخي مي‌دانيم. اما بررسي‌هاي

1.. ر.ک: عيسي در قرآن؛ عيساي تاريخي و اسطوره تجسد، ص۱۵۰.

2.. پروفسور نيل رابينسون (Neal Robinson)، دانشمند مسلمان انگليسي الاصل و از شاگردان جان هيک است و سال‌ها در بريتانيا، بلژيک و کره جنوبي به عنوان استاد دانشگاه فعاليت کرده است. وي علاوه بر زبان انگليسي، به زبان‌هاي عبري، يوناني، لاتين، آلماني، فرانسه و عربي نيز مسلط است و هم اکنون در دانشگاه سئول در کره جنوبي فعاليت مي‌کند. ايشان پس از مطالعه و تحقيق دربارة قرآن به آيين اسلام گرويد. از وي چندين کتاب و مقاله در زمينه اسلام و مسيحيت منتشر شده است. نگارنده در سال تحصيلي ۲۰۰۲-۲۰۰۳م، ـ که به دانشگاه ولز در بريتانيا رفته بود ـ با اين استاد مسلمان آشنا شد.

صفحه از 171