ويليام صوري اخذ و ارائه مي‌كند؛ ۱ چنان كه جوين ويل ۲ ، تريپولي ۳ و ريكولدو دامونت كروس ۴ نيز تحت تأثير ويليام، چنين ادعايي را ابراز مي‌كردند. ۵
كم اطلاعي و ناآگاهي نسبت به شيعه و معرفي نادرست آن از سوي غربيان تنها، به دوران نبردهاي صليبي اختصاص نداشت و حتي تا زمان‌هاي بعد نيز ادامه يافت ۶ . البته بحث از زمينه‌ها، علل و روند خاص مطالعات شيعي غربيان بسيار گسترده است ۷ ، ليكن در تمامي مطالعات و معرفي‌هاي هر چند نادرست و محرَّف از شيعه، ملاحظه مي‌شود موضوعي كه توجه غربيان را بيشتر به خود جلب کرده، علي بن ابي طالب( است كه در اکثر جاهايي كه سخني از شيعه به ميان مي آيد، نام ايشان ذكر مي‌گردد.
علل توجه غربيان به علی علیه السلامعليه السلام) در قرون وسطي
علاوه بر معرفي محرّف علی علیه السلامعليه السلام) در برخي كتب لاتيني ۸ و تكرار آنها در دوره‌هاي معاصر ۹ غربيان به دلايلي ديگر نيز به علی علیه السلامعليه السلام) و مباحث و مسايل مربوط به وي توجه كرده‌اند. چنان كه مي‌دانيم يكي از عناصر مهم شركت كننده در جنگ صليبي اول، شواليه‌هاي (جوانمردان) مسيحي بودند كه طبق آگاهي‌هايي كه درباره علی علیه السلامعليه السلام) و شخصيت وي كسب کرده بودند، مي‌پنداشتند بهترين شواليه و ارزنده‌ترين خلفاي راشد، علی علیه السلامعليه السلام) است. ۱۰ اين مسائل باعث شد شخصيت، آراء و احياناً آثار ايشان از همان ابتدا، مورد توجه غربيانِ درگير و مواجه با اسلام و مسلمين قرار گيرد و زمينه ايجاد ادبياتي گسترده را در باب حضرت و مسايل مربوط به ايشان فراهم آورد. در اين نوشتار، به بخشي از آن آثاري كه درباره نهج‌البلاغه شكل گرفته است، اشاره مي‌كنيم.
آغاز فعاليت‌هاي علمي غربيان درباره نهج‌البلاغه
همان‌گونه که پيشتر آمد، نهج‌البلاغه از دير باز مورد توجه ادباي مسلمان بوده و ايشان پيوسته به تلخيص، شرح و تأثيرپذيري از آن مشغول بوده‌ا‌‌ند ۱۱ و ۱۲ از سوي ديگر، يكي از نخستين گام‌هاي غربيان در
1.. Western studies of shia Islam, P. ۳۲.
2.. Join vill.
3.. Tripoli.
4.. Ricoldo da Monte Croce.
5.. Islam and the West, the making of an Image , p. ۳۵۰; “Western studies of shia Islam” P. ۳۲.
6.. براي آگاهي ازعلل، روند، مراحل و وضع کنوني آن ر.ک: «گذري بر مطالعات شيعي در غرب»، ص۱۵۸ـ۱۸۰؛ “Western studies of shia Islam, PP. ۳۳-۴۰”.
7.. ر.ك. همان.
8.. «گذري بر مطالعات شيعي در غرب»، ص۱۶۲؛ نيز مباحث پيشين.
9.. براي نمونه ژول ميشله (۱۷۹۸ـ۱۸۷۴م كه در كتاب تاريخ فرانسه، همان گفته‌هاي نويسندگان دوران صليبي را تكرار مي‌كند، جان‌هاي آشنا، ص۲۶۵).
10.. جان‌هاي آشنا، ص۱۸۰؛ «اسلام از دريچه چشم مسيحيان»، ص۱۰۷ ـ ۱۰۸.
11.. دانش مسلمين، ص۱۸۳-۱۸۴.
12.. يکي از کهن‌ترين اقدامات درگردآوري کلام اميرالمؤمنين( در کتاب مطلوب کل طالب نوشته رشيدالدين وطواط (م ۵۸۷ ق) نمودار است، که اين کتاب در آثار غربيان جايگاهي ويژه دارد. (CF. The shiite religion, P. ۵۰; ”Nahj al – Balagha” In Shorter ENC of Islam(.
