علوم حديث 27 - صفحه 127

و لأنّ رسول اللّه(ص) قال: «رحم اللّه عبداً قال خيراً فَغَنِم أو صمتَ فَسَلِم».
و ليس لك أن تَسمَع ما شئت، لأنّ اللّه تعالى يقول: «إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً». ۱

۰.حق ندارى با هر كه بخواهى نشست و برخاست و معاشرت كنى، زيرا خداى تبارك و تعالى مى فرمايد: «هر گاه ديدى كسانى به باطل در آيات ما گفت وگو مى كنند، از آنان روى گردان تا در سخنى غير از آن درآيند و اگر شيطان اين را از ياد تو برد، پس از تذكّر، با قوم ستمكار منشين».
وحق ندارى هرچه دلت خواست بر زبان آورى؛ زيراخداوند مى فرمايد: «از چيزى كه علم ندارى، پيروى مكن» و براى اينكه پيامبر خدا(ص) فرمود: «خدا رحمت كند بنده اى را كه خوب تر و بهترين را بگويد و غنيمت و بهره ببرد يا ساكت شود و سالم بماند».
و براى تو روا نيست به هر چيزى گوش فرا دهى؛ زيرا خداى تعالى مى فرمايد: «به راستى گوش و چشم و دل، همگى در پيشگاه پروردگار مسئول اند».

حضرت امام سجاد(ع) با استناد به كتاب و سنت، برخى از حدود رابطه با منحرفان را بيان مى فرمايد و نشان مى دهد كه صميميت و دوستى و رفت و آمد و نشست و برخاست با هر كسى جايز نيست، بلكه بايد با ترك مراوده و نهى از منكر عملى، با كسانى كه آيات الهى را مسخره مى كنند،مبارزه كنيم و صف خويش را از آنان جدا سازيم. و از همه مهم تر، خداوند طراز تولاّ و تبرّا را بر فؤاد و دل نهاده و اجازه نداده است در درون دل نيز به غير خودى دل ببنديم و حتى اگر محبت نهان انسان به بيگانگان از راه حق، غير اختيارى هم تصور شود، باز به جهت كنترل نكردن صادرات و واردات قلب و چشم و گوش و ... مسئول خواهيم بود.
امام على(ع) شنونده سخن هذيان گونه و يا كلام بى فايده را شريك جرم سخن گو مى داند ۲ ، و سخن زشت را بسان تيرى مى داند كه بايد سر را از ميدان آن به در برد و جان را حفظ كرد. ۳

1.همان.

2.ر.ك: غرر الحكم و درر الكلم، ح ۵۵۸۱.

3.همان، ح ۴۱۶۶.

صفحه از 237