علوم حديث 1 - صفحه 174

حارث بن غصين:

ابن عبدالبر، پس از آنكه حديث «نجوم» را با إسناد از جابر نقل كرده است مى گويد: «هذا إسناد لاتقوم، حجة، لأن الحارث بن غصين مجهول». ۱

سليمان بن ابى كريمه:

روايت «نجوم» را از ابن عباس نيز روايت كرده اند كه در سند روايت، فردى چون «سليمان بن أبى كريمه» است و ابوحاتم رازى و جلال الدين سيوطى و محمد بن طاهر، وى را ضعيف شمرده اند. و ابن عدى گفته است: «عامة احاديثه مناكير» و ذهبى گفته است: «لين صاحب مناكير». در اين باره مى توان به «الموضوعات» از ابن جوزى و «ميزان الاعتدال» و «المغنى» از ذهبى و «لسان الميزان» از ابن حجر، و «قانون الموضوعات» از محمد بن طاهر مراجعه كرد.

جويبر بن سعيد:

نسايى در «الضعفاء» درباره او گفته: «متروك الحديث» و بخارى در «الضعفاء» آورده كه: «جويبر بن سعيد البلخى عن الضحاك، قال على بن يحيى: كنت اعرف جويبراً بحديثين ثم أخرج هذه الاحاديث فضعف». و ابن جوزى در «الموضوعات» گفته: «وامّا جويبر فاجمعوا على تركه» و احمد گفته است: «لايشتغل به» و نسايى و دار قطنى و ديگران گفته اند: «وهو متروك الحديث» و در «الكاشف» گفته است: «تركوه». ۲

ضحاك بن مزاحم:

درباره اين شخص در «الميزان» و «المغنى» ذهبى، و «تهذيب التهذيب» ابن حجر عسقلانى، و غير آن منبع آمده است كه: «ان الرجل كان يحدث عنه، ضعيفاً فى الحديث مجروحاً». ۳ شعبه و جمعى از بزرگان، منكر آن شده اند كه اين شخص، ابن عباس را ديده باشد.

جعفر بن عبدالواحد:

و آنجا كه حديث [نجوم] را از ابوهريره نقل كرده اند، در سند آن، فردى چون جعفر بن عبدالواحد القاضى الهاشمى وجود دارد، و چنانكه از مراجعه به كتبى مانند «تخريج احاديث

1.جامع بيان العلم، ج ۲، ص ۹۰

2.تهذيب التهذيب، ج ۱، ص ۳۹۷

3.تهذيب التهذيب، ج ۲، ص ۵۷۲

صفحه از 188