علوم حديث 1 - صفحه 166

محمد بن احمد السكونى، از بكر بن عيسى المروزى از ابو يحيى از جميل نقل كرده و راويان آن را ضعيف دانسته است.
و عبد بن حميد و دار قطنى آن را در «الفضائل» از حديث حمزه جزرى از نافع از ابن حمزه نقل كرده و گفته اند: «و حمزة اتّهموه بالوضع».
و ابن طاهر [صاحب «قانون الموضوعات»]، آن را از روايت بشر بن حسن از زبيرى، از أنس، روايت كرده است: «وبشرٌ كان متهماً ايضاً».
و بيهقى آن را در «المدخل» از روايتِ جويبر از ضحاك، از ابن عباس نقل كرده است «وجويبر متروك». و نيز از روايتِ جويبر از جوّاب بن عبيدالله آن را مرفوعاً آورده است «وهو مرسل». همچنين در «المدخل» از ابن عمر روايت كرده است كه: «سألت ربى فيما يختلف فيه اصحابى من بعدى، فاوحى الىّ يا محمد، اصحابك عندى بمنزلة النجوم فى السماء بعضها أضوء من بعض فمن اخذ بشى ء مما هم عليه من اختلافهم فهو عندى على هدى» و «فى اسناده عبدالرحيم بن زيد العمّى و هو متروك» ۱ . ابن همام (م ۸۶۱ هـ .): شرح حالات وى در البدر الطالع، حسن المحاضرة، بغية الوعاة، هدية العارفين، التيسير فى شرح التحرير، شذرات الذهب و... آمده است. ابن عماد، در حوادث سال ۸۶۱ درباره او گفته است: «وفيها... ابن الهمام الحنفى الامام العلّامة». وى از جمله علماى بزرگ حنفى است؛ او در مبحث اجماع و در پاسخ به حديث «اقتداء» و حديث «عليكم بسنتى» آورده است:
«واجيب: يفيدان اهلية الاقتداء، لامنع الاجتهاد، و عليه ان ذلك مع ايجابه، إلّا أن يدفع بأنه آحاد، و بمعارضته بأصحابى كالنجوم بايهم اقتديتم اهتديتم، و خذوا شطر دينكم عن الحميراء؛ الّا انّ الاوّل [أى حديث النجوم] لم يعرف». ۲ ابن امير الحاج (م ۸۷۹ هـ .): حالات او در الضوء اللامع، شذرات الذهب و البدر الطالع

1.[الكافى الشافى فى] تخريج احاديث الكشاف، ج ۲، ص ۶۲۸

2.التحرير بشرح ابن امير الحاج (التقرير والتحبير)، ج ۳، ص ۹۹

صفحه از 188