علوم حديث 1 - صفحه 160

بيهقى (م ۴۵۸ هـ .): حالات وى در شذرات الذهب، طبقات الشافعية، العبر، النجوم الزاهرة، وفيات الأعيان و تذكرة الحفاظ نقل شده؛ ابن تغرى بردى ۱ ، درباره او گفته است:
«احمد بن حسين بن على بن عبدالله الحافظ ابوبكر البيهقى كان أوحد زمانه فى الحديث والفقه».
آنگونه كه ابن حجر عسقلانى از او نقل كرده است، وى در كتاب خود (المدخل) حديث «اصحابى كالنجوم» را حديثى ضعيف دانسته است. ۲ ابن عبدالبر (م ۴۶۳ هـ .): شرح حالات وى در اغلب كتب تراجم مانند وفيات الأعيان، مرآة الجنان، المختصر، تذكرة الحفاظ و... وجود دارد. ذهبى، در ميزان الاعتدال درباره او گفته است: «الامام شيخ الاسلام حافظ المغرب» وابن حزم مى گويد: «لا اعلم فى الكلام على فقه الحديث مثله اصلاً».
وى درباره حديث «نجوم» چنين مى گويد:
قدروى ابوشهاب الحناط، عن حمزة الجزرى، عن نافع، عن ابن عمر، قال: قال رسول الله ـ ص ـ : «اصحابى مثل النجوم فايهم اخذتم بقوله اهتديتم» وهذا إسناد لايصح، ولايرويه عن نافع، من يحتج به.
وى در اين روايت، إسنادى غير از آنچه كه بزّار از سلام بن سليم نقل كرده، آورده است به اين عبارت:

۰.«حدثنا الحارث بن غصين، عن الأعمش، عن ابى سفيان، عن جابر؛ قال قال رسول الله ـ ص ـ :«اصحابى كالنجوم بايهم اقتديتم اهتديتم». قال ابوعمرو: هذا إسناد لاتقوم به حجّة، لأن الحارث بن غصين مجهولٌ» ۳ .

بنابراين، وى با ايراد خدشه در حارث بن غصين به عنوان يكى از رجال سند، جنبه سندى روايت را مخدوش دانسته است.

1.جمال الدين يوسف ابن تغرى بردى، فقيه و محدّث و رجالى حنفى مصرى، شاگرد ابن حجر عسقلانى و تقى الين مقريزى بود كه در ۸۷۴ هجرى درگذشت. «المنهل الصافى» در احوال رجال و «النجوم الزّاهرة» در اخبار مصر و قاهره، از اوست.

2.[الكافى الشافى فى] تجريح أحاديث الكشاف، ج ۲، ص ۶۲۸

3.جامع بيان العلم، ج ۲، ص ۹۰ ـ ۹۱

صفحه از 188