371
گزیده شناخت نامه حدیث

۴۶۷.سنن أبى داوود- به نقل از ابو هُرَيره - پيامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «بر شما واجب است که در رکاب هر حاکمى، چه نيکوکار و چه تبه‏کار، جهاد کنيد. بر شما واجب است که پشت سرِ هر مسلمانى، چه نيکوکار و چه بدکردار، نماز بخوانيد، هر چند گناهان بزرگ انجام دهد!».

۴۶۸.صحيح مسلم- به نقل از حُذَيفة بن يَمان -: گفتم: اى پيامبر خدا! ما در بدى به سر مى‏برديم. خداوند، برايمان خوبى آورد و اکنون در آن به سر مى‏بريم. آيا در پىِ اين خوبى، بدى هست؟ فرمود: «آرى». گفتم: در پىِ آن بدى، خوبى هست؟ فرمود: «آرى». گفتم: پس از آن خوبى، بدى هست؟ فرمود: «آرى». گفتم: چگونه؟ پيامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «پس از من، پيشوايانى خواهند آمد که به راه من نمى‏روند و به سنّت من پاى‏بند نيستند. از ميان آنان، مردانى برخواهند خاست که دل‏هايشان، دل‏هاى شياطين است در کالبد آدمى». پرسيدم: اى پيامبر خدا! اگر چنان زمانى را درک کردم، چه کنم؟ فرمود: «فرمان حکمران را بشنو و اطاعت کن. اگر بر پشت تو تازيانه زد و مال و ثروتت را گرفت، [باز هم] بشنو و اطاعت کن!».

ر. ک: دانش‏نامه قرآن و حديث: ج ۱ ص ۲۴۳ (استئثار / فصل چهارم: گزارش‏هايى درباره فرمانِ «شکيبايى بر انحصارطلبى حکمرانان»).

۱۱ / ۱۴

حديث‏سازى براى نزديک شدن به حاکمان و قاضيان ستمگر

۴۶۹.كتاب سليم بن قيس- به نقل از ابان بن ابى عيّاش -: ابو جعفر امام باقر علیه السّلام فرمود: «پس از وفات پيامبر خدا صلی الله علیه و آله، ما خاندان او، همواره خوار، رانده، محروم، کشته و طرد مى‏شويم. بر جان خود و دوستانمان بيمناکيم. دروغ‏گويان، براى دروغشان جايى يافتند تا با آن به اولياى امور، قاضيان و کارگزاران اموى در هر شهر، نزديکى بجويند و احاديث دروغ و پوچى در باره [فضيلت] حاکمان پيشين براى دشمنان ما نقل کنند و از ما رواياتى را نقل کنند که ما نگفته‏ايم، براى آن که ما را زشت جلوه دهند و از خود بر ما دروغ ببندند و به واليان و قاضيانشان، با باطل و دروغ، تقرّب بجويند.
بيشتر اين حديث‏سازى و فراوانى آن، در روزگار معاويه و پس از درگذشت امام حسن علیه السّلام بود....
و چه بسا مردى نيک‏نام و پارسا و راست‏گو را مى‏ديدى که احاديث عجيب و غريبى در باره برترى برخى از خلفاى پيشين، نقل مى‏کند که خدا، هيچ يک از آنها را تاکنون نيافريده است، در حالى که خود مى‏پنداشت که آنها حقّ است، از بس که اين احاديث دروغ را از کسانى شنيده بود که به دروغ‏گويى و يا کمىِ پارسايى شناخته نمى‏شدند.
و از على علیه السّلام چيزهاى زشتى را روايت مى‏کنند و نيز از حسن و حسين علیهما السّلام احاديثى را نقل مى‏کنند که خدا مى‏داند باطل و دروغ و پوچ هستند».
به امام گفتم: خداوند به سامانت بدارد! برخى از اين احاديث ساختگى را برايم بگو.
فرمود: «روايت ساختند که دو سروَر پيرمردان اهل بهشت، ابو بکر و عمر هستند! با عمر، سخن گفته مى‏شود و فرشته به او تلقين مى‏کند. آرامش [ايمانى] به زبان او سخن مى‏گويد! فرشتگان هم از عثمان خجالت مى‏کشند!...». امام باقر علیه السّلام، بيش از صد روايت شمرد که مى‏پندارند حقّ است و فرمود: «به خدا سوگند، همه آنها دروغ و باطل است».


گزیده شناخت نامه حدیث
370

۴۶۷.سنن أبي داود عن أبي هريرة عن رسول اللّه‏ صلی الله علیه و آله: الجِهادُ واجِبٌ عَلَيكُم مَعَ كُلِّ أميرٍ بَرّا كانَ أو فاجِرا، وَالصَّلاةُ واجِبَةٌ عَلَيكُم خَلفَ كُلِّ مُسلِمٍ بَرّا كانَ أو فاجِرا وإن عَمِلَ الكَبائِرَ!۱

۴۶۸.صحيح مسلم عن حذيفة بن اليمان: قُلتُ: يا رَسولَ اللّهِ، إنّا كُنّا بِشَرٍّ، فَجاءَ اللّهُ بِخَيرٍ فَنَحنُ فيهِ، فَهَل مِن وَراءِ هذَا الخَيرِ شَرٌّ؟ قالَ: نَعَم. قُلتُ: هَل وَراءَ ذلِكَ الشَّرِّ خَيرٌ؟ قالَ: نَعَم. قُلتُ: فَهَل وَراءَ ذلِكَ الخَيرِ شَرٌّ؟ قالَ: نَعَم. قُلتُ: كَيفَ؟ قالَ: يَكونُ بَعدي أئِمَّةٌ لا يَهتَدونَ بِهُدايَ، ولا يَستَنّونَ بِسُنَّتي، وسَيَقومُ فيهِم رِجالٌ قُلوبُهُم قُلوبُ الشَّياطينِ في جُثمانِ إنسٍ. قالَ: قُلتُ: كَيفَ أصنَعُ يا رَسولَ اللّهِ إن أدرَكتُ ذلِكَ؟ قالَ: تَسمَعُ وتُطيعُ لِلأَميرِ، وإن ضَرَبَ ظَهرَكَ وأَخَذَ مالَكَ فَاسمَع وأَطِع.۲

راجع: موسوعة معارف الكتاب والسنّة: ج ۱ ص ۱۸۹ (الاستئثار / الفصل الرابع: ما روي في الأمر بالصبر على استئثار الولاة).

۱۱ / ۱۴

وَضعُ الحَديثِ لِلتَّقَرُّبِ إلى وُلاةِ الجَورِ وقُضاتِهِم

۴۶۹.كتاب سليم بن قيس عن أبان بن أبي عيّاش: قالَ أبوجَعفَرٍ الباقِرُ علیه السّلام: لَم نَزَل أهلَ البَيتِ مُنذُ قُبِضَ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله نُذَلُّ ونُقصى ونُحرَمُ ونُقتَلُ ونُطرَدُ، ونَخافُ عَلى دِمائِنا وكُلِّ مَن يُحِبُّنا، ووَجَدَ الكاذِبونَ لِكَذِبِهِم مَوضِعا يَتَقَرَّبونَ بِهِ إلى أولِيائِهِم وقُضاتِهِم وعُمّالِهِم في كُلِّ بَلدَةٍ يُحَدِّثونَ عَدُوَّنا عَن وُلاتِهِمُ الماضينَ بِالأَحاديثِ الكاذِبَةِ الباطِلَةِ، ويَروونَ عَنّا ما لَم نَقُل؛ تَهجينا مِنهُم لَنا، وكَذِبا مِنهُم عَلَينا، وتَقَرُّبا إلى وُلاتِهِم وقُضاتِهِم بِالزّورِ وَالكَذِبِ.
وكانَ عِظَمُ ذلِكَ وكَثرَتُهُ في زَمَنِ مُعاوِيَةَ بَعدَ مَوتِ الحَسَنِ علیه السّلام...
ورُبَّما رَأَيتَ الرَّجُلَ الَّذي يُذكَرُ بِالخَيرِ ولَعَلَّهُ يَكونُ وَرِعا صَدوقا، يُحَدِّثُ بِأَحاديثَ عَظيمَةٍ عَجيبَةٍ مِن تَفضيلِ بَعضِ مَن قَد مَضى مِنَ الوُلاةِ لَم يَخلُقِ اللّهُ مِنها شَيئا قَطُّ، وهُوَ يَحسَبُ أنَّها حَقٌّ لِكَثرَةِ مَن قَد سَمِعَها مِنهُ مِمَّن لا يُعرَفُ بِكَذِبٍ ولا بِقِلَّةِ وَرَعٍ. ويَروونَ عَن عَلِيٍّ علیه السّلام أشياءَ قَبيحَةً، وعَنِ الحَسَنِ وَالحُسَينِ علیهم السّلام ما يَعلَمُ اللّهُ أنَّهُم قَد رَوَوا في ذلِكَ الباطِلَ وَالكَذِبَ وَالزّورَ.
قُلتُ لَهُ: أصلَحَكَ اللّهُ سَمِّ لي مِن ذلِكَ شَيئا.
قالَ: رَوَوا أنَّ سَيِّدَي كُهولِ أهلِ الجَنَّةِ أبو بَكرٍ وعُمَرُ! وأَنَّ عُمَرَ مُحَدَّثٌ، وأَنَّ المَلَكَ يُلَقِّنُهُ، وأَنَّ السَّكينَةَ تَنطِقُ عَلى لِسانِهِ! وأَنَّ عُثمانَ المَلائِكَةُ تَستَحي مِنهُ!... حَتّى عَدَّدَ أبو جَعفَرٍ علیه السّلام أكثَرَ مِن مِئَةِ رِوايَةٍ يَحسَبونَ أنَّها حَقٌّ، فَقالَ علیه السّلام: هِيَ ـ وَاللّهِ ـ كُلُّها كَذِبٌ وزورٌ.۳

1.. سنن أبي داود: ج ۳ ص ۱۸ ح ۲۵۳۳، السنن الكبرى: ج ۳ ص ۱۷۳ ح ۵۳۰۰ و ج ۸ ص ۳۲۱ ح ۱۶۷۷۰.

2.. صحيح مسلم: ج ۳ ص ۱۴۷۶ ح ۵۲، كنز العمّال: ج ۶ ص ۶۱ ح ۱۴۸۴۲.

3.. كتاب سليم بن قيس: ج ۲ ص ۶۳۲ ح ۱۰، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۲۱۸ ح ۱۴.

  • نام منبع :
    گزیده شناخت نامه حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1400/08/19
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1738
صفحه از 439
پرینت  ارسال به