۲. تبيين حديث
۳۵۶.التوحيد- به نقل از محمّد بن ابى عُمَير -: از امام کاظم علیه السّلام در باره معناى اين سخن پيامبر خدا صلی الله علیه و آله که: «بدبخت، کسى است که در رَحِم مادرش بدبخت است و خوشبخت، کسى است که در رَحِم مادرش خوش بخت است»، پرسيدم.
فرمود: «بدبخت، کسى است که خدا، در حالى که او در رَحِم مادرش هست، مىداند که او کارهاى بدبختان را خواهد کرد و خوشبخت، کسى است که خدا در حالى که او در رَحِم مادرش هست، مىداند که او کارهاى خوشبختان را خواهد کرد».
به ايشان گفتم: پس معناى اين سخن پيامبر خدا صلی الله علیه و آله که: «عمل کنيد که هر کس براى آنچه آفريده شده، آماده گشته است»، چيست؟
فرمود: «خداوند عز و جل، جنّ و اِنس را آفريد تا او را بندگى کنند و آنان را نيافريد که نافرمانىاش کنند. اين [به دليل] سخن خداوند عز و جل است که: «و جنّ و انس را نيافريدم، جز براى آن که مرا بندگى کنند». اينچنين [خداوند، راه رسيدن] هر کس را به آنچه براى او خلق شده، هموار ساخته است. پس، واى بر کسى که گمراهى را بر هدايت، ترجيح دهد!».
۳۵۷.معانى الأخبار- به نقل از ابان بن عثمان -: برخى از ياران ما در باره حکم فرار از طاعون از امام کاظم علیه السّلام پرسيدند که: آيا اگر در شهر يا روستا يا خانهاى طاعون بيايد، مىتوان از آن جا به جاى ديگر رفت؟ فرمود: «آرى».
گفتم: از پيامبر خدا حديث داريم که فرمود: «فرار از طاعون، مانند فرار از [ميدان] جنگ است». امام پاسخ داد: «پيامبر خدا اين را در باره گروهى فرمود که در مرزها، در برابر دشمن بودند و طاعون در ميانشان افتاد و مواضع و سنگرهايشان را خالى گذاشتند و فرار کردند. پس ايشان، اين را در باره آنان فرمود».