275
گزیده شناخت نامه حدیث

۳۴۶.معانى الأخبار- به نقل از زيد شحّام -: از امام صادق علیه السّلام در باره سخنش: «عورت مؤمن، بر مؤمن، حرام است»، سؤال شد. ايشان فرمود: «مقصود، اين مطلب [روشن و مقبول همگان] نيست که پرده از عورتش بردارد و بخشى از آن را ببيند. مقصود آن است که چيزى بر ضدّ او نقل کند».

۳۴۷.معانى الأخبار- به نقل از مفضّل بن عمر -: به امام صادق علیه السّلام گفتم: مرا از [معناى] گفته پيامبر خدا صلی الله علیه و آله آگاه کن که در باره فاطمه فرمود: «او، سروَر زنان جهان است»؛ آيا او سروَر زنان روزگار خويش بود؟ امام علیه السّلام فرمود: «آن، در باره مريم است که سروَر زنان روزگار خود بود. فاطمه، سروَر زنان جهان از اوّلين و آخرين است».

۳۴۸.علل الشرائع- به نقل از عبد المؤمن انصارى -: به امام صادق علیه السّلام گفتم: عدّه‏اى روايت مى‏کنند که پيامبر خدا صلی الله علیه و آله فرموده: «اختلاف امّت من، رحمت است».
امام علیه السّلام پاسخ داد: «راست مى‏گويند». گفتم: اگر اختلاف آنان رحمت است، پس اتّحاد ايشان، عذاب است؟ فرمود: «معناى اين حديث، آن گونه نيست که تو و آنان فهميده‏ايد؛ بلکه منظور پيامبر صلی الله علیه و آله، اين سخن خداوند عز و جل است که: «پس چرا از هر جمعيتى از آنان، گروهى [معدود] کوچ نمى‏کنند تا تحصيل دانشِ عميق نمايند و قوم خود را آن گاه که به سوى آنها باز گشتند، هشدار دهند، باشد که آنها بر حذر باشند؟». خداوند به آنان فرمان داد که از هر سو، نزد پيامبر صلی الله علیه و آله بروند و پيش او، آمد و شد کنند و آموزش ببينند و سپس، نزد مردم خود برگردند و تعليمات دين را به آنها نيز بياموزند. منظور پيامبر صلی الله علیه و آله، آمد و شدِ آنها از شهرهايشان بود، نه اختلاف در دين خدا. دين، البتّه يکى است».

۳۴۹.مكارم الأخلاق- به نقل از عمّار ساباطى -: به امام صادق علیه السّلام گفتم: مردم، روايت مى‏کنند که پيامبر خدا صلی الله علیه و آله وصل کننده و وصل شونده را لعنت کرد. امام علیه السّلام فرمود: «آرى». گفتم: کسى که موها را مى‏بافد و به آنها، گيره مى‏زند [و آنها را به هم مى‏چسباند]، مراد است؟ امام علیه السّلام به من فرمود: «اين، اشکالى ندارد». گفتم: پس مقصود از وصل کننده و وصل شونده چيست؟ فرمود: «مقصود، زن بدکاره و قوّاد (وصل کننده مرد به زن بدکار) است».

۳. تصحيح حديث

۳۵۰.الكافى- به نقل از محمّد بن مارِد -: به امام صادق علیه السّلام گفتم: حديثى براى ما روايت شده است که شما فرموده‏اى: «هر گاه شناختى، آنچه خواستى، بکن». فرمود: «آرى. من، اين را گفته‏ام». گفتم: اگر چه زِنا کنند يا دزدى کنند يا شراب بنوشند؟ امام علیه السّلام به من فرمود: «إنّا للّٰه‏ وَ إنّا إليه راجعون. به خدا سوگند که اين، منصفانه نيست که ما، خود، براى عمل، مؤاخذه شويم و آنها، معاف باشند. من گفته‏ام: "هر گاه شناختى، آنچه از کارِ نيک خواستى، کم يا زياد، انجام بده؛ زيرا از تو پذيرفته مى‏شود"».


گزیده شناخت نامه حدیث
274

۳۴۶.معاني الأخبار عن زيد الشحّام عن الإمام الصادق علیه السّلام - في قَولِهِ علیه السّلام: «عَورَةُ المُؤمِنِ عَلَى المُؤمِنِ حَرامٌ» -: لَيسَ هُوَ أن يَنكَشِفَ ويَرى مِنهُ شَيئا، إنَّما هُوَ أن يَروِيَ عَلَيهِ.۱

۳۴۷.معاني الأخبار عن المفضّل بن عمر: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّهِ علیه السّلام: أخبِرني عَن قَولِ رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله في فاطِمَةَ: إنَّها سَيِّدَةُ نِساءِ العالَمينَ، أ هِيَ سَيِّدَةُ نِساءِ عالَمِها؟ فَقالَ: ذاكَ لِمَريَمَ كانَت سَيِّدَةَ نِساءِ عالَمِها، وفاطِمَةُ سَيِّدَةُ نِساءِ العالَمينَ مِنَ الأَوَّلينَ وَالآخِرينَ.۲

۳۴۸.علل الشرائع عن عبد المؤمن الأنصاري: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّهِ علیه السّلام: إنَّ قَوما يَروونَ أنَّ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله قالَ: «اِختِلافُ اُمَّتي رَحمَةٌ»؟ فَقالَ: صَدَقوا، فَقُلتُ: إن كانَ اختِلافُهُم رَحمَةً فَاجتِماعُهُم عَذابٌ؟ قالَ: لَيسَ حَيثُ تَذهَبُ وذَهَبوا، وإنَّما أرادَ قَولَ اللّهِ عز و جل: (فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن كُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُوا فِى الدِّينِ وَ لِيُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ)۳، فَأَمَرَهُم أن يَنفِروا إلى رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله ويَختَلِفوا إلَيهِ فَيَتَعَلَّموا، ثُمَّ يَرجِعوا إلى قَومِهِم فَيُعَلِّموهُم. إنَّما أرادَ اختِلافَهُم مِنَ البُلدانِ لاَ اختِلافا في دينِ اللّهِ، إنَّمَا الدّينُ واحِدٌ، إنَّمَا الدّينُ واحِدٌ.۴

۳۴۹.مكارم الأخلاق عن عمّار الساباطي: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّهِ علیه السّلام: إنَّ النّاسَ يَروونَ: أنَّ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله لَعَنَ الواصِلَةَ وَالمَوصولَةَ، قالَ: فَقالَ: نَعَم، قُلتُ: الَّتي تَمشُطُ وتَجعَلُ فِي الشَّعرِ القَرامِلَ۵؟ قالَ: فَقالَ لي: لَيسَ بِهذا بَأسٌ، قُلتُ: فَمَا الواصِلَةُ وَالمَوصولَةُ؟ فَقالَ: الفاجِرَةُ وَالقَوّادَةُ.۶

۳. تَصحيحُ الحَديثِ

۳۵۰.الكافي عن محمّد بن مارد: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّهِ علیه السّلام: حَديثٌ رُوِيَ لَنا أنَّكَ قُلتَ: «إذا عَرَفتَ فَاعمَل ما شِئتَ»؟ فَقالَ: قَد قُلتُ ذلِكَ. قالَ: قُلتَ: وإن زَنَوا أو سَرَقوا أو شَرِبُوا الخَمرَ؟! فَقالَ لي: إنّا لِلهِ وإنّا إلَيهِ راجِعونَ، وَاللّهِ، ما أنصَفونا أن نَكونَ اُخِذنا بِالعَمَلِ ووُضِعَ عَنهُم! إنَّما قُلتُ: إذا عَرَفتَ فَاعمَل ما شِئتَ مِن قَليلِ الخَيرِ وكَثيرِهِ، فَإِنَّهُ يُقبَلُ مِنكَ.۷

1.. معاني الأخبار: ص ۲۵۵ ح ۱، بحار الأنوار: ج ۷۵ ص ۲۱۴ ح ۷.

2.. معاني الأخبار: ص ۱۰۷ ح ۱، الأمالي للصدوق: ص ۱۸۷ ح ۱۹۶ عن حسن بن زياد العطار .

3.. التوبة: ۱۲۲.

4.. علل الشرائع: ص ۸۵ ح ۴، معاني الأخبار: ص ۱۵۷ ح ۱، بحار الأنوار: ج ۱ ص ۲۲۷ ح ۱۹.

5.. القَرامِل: هي صفائر من شعر أوصوف أو إبريسم تصل به المرأة شعرها (النهاية: ج ۴ ص ۵۱ «قرمل»).

6.. مكارم الأخلاق: ج ۱ ص ۱۹۴ ح ۵۷۵، بحار الأنوار: ج ۷۶ ص ۱۰۵ ذيل ح ۱.

7.. الكافي: ج ۲ ص ۴۶۴ ح ۵، تنبيه الخواطر: ج ۲ ص ۱۶۰، بحار الأنوار: ج ۲۷ ص ۱۷۴ ح ۱۹ .

  • نام منبع :
    گزیده شناخت نامه حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1400/08/19
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1798
صفحه از 439
پرینت  ارسال به