161
گزیده شناخت نامه حدیث

۲۵۸.امام باقر علیه السّلام: پيامبر خدا صلی الله علیه و آله به امير مؤمنان علیه السّلام فرمود: «آنچه را بر تو املا مى‏کنم، بنويس». گفت: اى پيامبر خدا! از فراموشى من بيم دارى؟ پيامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «از فراموشى تو بيم ندارم که من به درگاه خداوند، دعا کرده‏ام حافظه تو را قوى گردانَد و از فراموشى بر کنارت بدارد؛ ولى براى شريکان خود بنويس». [على علیه السّلام] گفت: شريکان من چه کسانى‏اند، اى پيامبر خدا؟ فرمود: «امامان که از نسل تو هستند. با وجود آنهاست که بر امّت من باران مى‏بارد و با وجود آنها، دعايشان مستجاب مى‏شود و خداوند به خاطر آنها، بلا را از امّتم مى‏گردانَد و به خاطر وجود آنهاست که از آسمان، رحمت مى‏بارد و اين، نخستين ايشان است» و با دست به حسن علیه السّلام اشاره کرد. سپس با دست به حسين علیه السّلام اشاره کرد و فرمود: «امامان از نسل اويند».

۲۵۹.سنن الترمذى- به نقل از ابو هُرَيره -: مردى انصارى نزد پيامبر صلی الله علیه و آله مى‏آمد و مى‏نشست و از ايشان، حديث مى‏شنيد و از آن خوشش مى‏آمد، امّا به يادش نمى‏مانْد. او به پيامبر صلی الله علیه و آله شِکوه کرد و گفت: اى پيامبر خدا! من از شما حديث مى‏شنوم و خوشم مى‏آيد، امّا در حافظه‏ام نمى‏ماند. پيامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «از دست راستت کمک بگير» و با دستش به نوشتن، اشاره کرد.

۲۶۰.مسند ابن حنبل- به نقل از عبد اللّه‏ بن عمرو -: گفتم: اى پيامبر خدا! ما احاديثى از تو مى‏شنويم که آنها را حفظ نمى‏شويم. آيا آنها را ننويسيم؟ فرمود: «چرا، آنها را بنويسيد».

۲۶۱.المعجم الكبير- به نقل از رافع بن خديج -: گفتم: اى پيامبر خدا! ما از تو چيزهايى مى‏شنويم. آنها را بنويسيم؟ فرمود: «بنويسيد که مشکلى نيست».

۶ / ۴

نگارش حديث اهل بيت علیهم السّلام در عصر ایشان

۲۶۲.الطبقات الكبرى- به نقل از عَلباء بن اَحمر -: على بن ابى طالب علیه السّلام براى مردم، سخنرانى کرد و فرمود: «چه کسى يک دانش را با يک درهم مى خرد؟».
حارث اَعوَر، لوح‌هايى را به يک درهم خريد و آنها را نزد على علیه السّلام آورد و ايشان هم براى او دانش فراوانى نگاشت.
بعدها که امام علیه السّلام براى مردم سخنرانى کرد، فرمود: «اى اهل کوفه! نيمه‏مردى۱ از همه شما پيشى گرفت».

1.. کنایه معیوب بودن یک چشم حارث و تعریض به افراد با چشمان سالم است؛ یعنى با آن که حارث، نیمى از بینایى را دارد، ولى از افراد با دو چشم سالم، پیش افتاده و به تحصیل علم، اشتیاق بیشتری دارد.


گزیده شناخت نامه حدیث
160

۲۵۸.الإمام الباقر علیه السّلام: قالَ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله لِأَميرِ المُؤمِنينَ علیه السّلام: «اُكتُب ما اُملي عَلَيكَ»، قالَ: يا نَبِيَّ اللّهِ! أ تَخافُ عَلَيَّ النِّسيانَ؟ فَقالَ: «لَستُ أخافُ عَلَيكَ النِّسيانَ، وقَد دَعَوتُ اللّهَ لَكَ أن يَحفَظَكَ ولا يُنسِيَكَ، ولكِنِ اكتُب لِشُرَكائِكَ»، قالَ: قُلتُ: ومَن شُرَكائي يا نَبِيَّ اللّهِ؟ قالَ: «الأَئِمَّةُ مِن وُلدِكَ، بِهِم تُسقى اُمَّتِيَ الغَيثَ، وبِهِم يُستَجابُ دُعاؤُهُم، وبِهِم يَصرِفُ اللّهُ عَنهُمُ البَلاءَ، وبِهِم تَنزِلُ الرَّحمَةُ مِنَ السَّماءِ، وهذا أوَّلُهُم - وأَومَأَ بِيَدِهِ إلَى الحَسَنِ علیه السّلام، ثُمَّ أومَأَ بِيَدِهِ إلَى الحُسَينِ علیه السّلام، ثُمَّ قالَ علیه السّلام -: الأَئِمَّةُ مِن وُلدِهِ».۱

۲۵۹.سنن الترمذي عن أبي هريرة: كانَ رَجُلٌ مِنَ الأَنصارِ يَجلِسُ إلَى النَّبِيِّ صلی الله علیه و آله، فَيَسمَعُ مِنَ النَّبِيِّ صلی الله علیه و آله الحَديثَ فَيُعجِبُهُ ولا يَحفَظُهُ، فَشَكا ذلِكَ إلَى النَّبِيِّ صلی الله علیه و آله، فَقالَ: يا رَسولَ اللّهِ! إنّي أسمَعُ مِنكَ الحَديثَ فَيُعجِبُني ولا أحفَظُهُ. فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: «اِستَعِن بِيَمينِكَ» وأَومَأَ بِيَدِهِ لِلخَطِّ.۲

۲۶۰.مسند ابن حنبل عن عبد اللّه‏ بن عمرو: قُلتُ: يا رَسولَ اللّهِ! إنّا نَسمَعُ مِنكَ أحاديثَ لا نَحفَظُها، أفَلا نَكتُبُها؟ قالَ: بَلى فَاكتُبوها.۳

۲۶۱.المعجم الكبير عن رافع بن خديج: قُلتُ: يا رَسولَ اللّهِ! إنّا نَسمَعُ مِنكَ أشياءَ، فَنَكتُبُها؟ فَقالَ: اُكتُبوا ولا حَرَجَ.۴

۶ / ۴

كِتابَةُ حَديثِ أهلِ البَيتِ علیهم السّلام في عَصرِهِم

۲۶۲.الطبقات الكبرى عن علباء بن أحمر: إنَّ عَلِيَّ بنَ أبي طالِبٍ علیه السّلام خَطَبَ النّاسَ فَقالَ: مَن يَشتَري عِلما بِدِرهَمٍ؟ فَاشتَرَى الحارِثُ الأَعوَرُ صُحُفا بِدِرهَمٍ، ثُمَّ جاءَ بِها عَلِيّا فَكَتَبَ لَهُ عِلما كَثيرا.
ثُمَّ إنَّ عَلِيّا خَطَبَ النّاسَ بَعدُ فَقالَ: يا أهلَ الكوفَةِ! غَلَبَكم نِصفُ رَجُلٍ!۵

1.. كمال الدين: ص ۲۰۶ ح ۲۱، بصائر الدرجات: ص ۱۶۷ ح ۲۲ كلاهما عن أبي الطفيل.

2.. سنن الترمذي: ج ۵ ص ۳۹ ح ۲۶۶۶ و راجع المعجم الأوسط: ج ۱ ص ۲۴۴ ح ۸۰۱؛ بحار الأنوار: ج ۲ص ۱۵۲ ح ۳۶ .

3.. مسند ابن حنبل: ج ۲ ص ۶۷۳ ح ۷۰۳۸، تاريخ دمشق: ج ۳۱ ص ۲۵۹ ح ۶۵۲۱ نحوه.

4.. المعجم الكبير: ج ۴ ص ۲۷۶ ح ۴۴۱۰، كنز العمّال: ج ۱۰ ص ۲۳۲ ح ۲۹۲۲۲.

5.. الطبقات الكبرى: ج۶ ص۱۶۸، كنزالعمّال: ج۱۰ ص۲۶۱ ح۲۸۳۸۵.

  • نام منبع :
    گزیده شناخت نامه حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1400/08/19
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1803
صفحه از 439
پرینت  ارسال به