141
گزیده شناخت نامه حدیث

۵ / ۹

شيوه‏هاى دريافت حديث

الف - سماع

۲۳۴.الكافى- به نقل از عبد اللّٰه‏ بن سنان -: به امام صادق علیه السّلام گفتم: مردم، نزدم مى‏آيند تا حديث شما را از من بشنوند ولی من، خسته مى‏شوم و توانش را ندارم؟ امام علیه السّلام فرمود: «بر ايشان، حديثى از آغاز آن [کتاب] و حديثى از ميانه‏اش و حديثى از پايانش بخوان».۱

ب - قرائت

۲۳۵.بصائر الدرجات- به نقل از حمزة بن عبد المطّلب بن عبد اللّه‏ جُعْفى -: نزد امام رضا علیه السّلام رفتم و صحيفه يا کاغذى همراه داشتم که در آن، از قول امام جعفر صادق علیه السّلام نوشته بود: «دنيا براى صاحب اين امر (امامت)، مانند پاره گردويى است». [امام رضا علیه السّلام] فرمود: «اى حمزه! به خدا سوگند، اين، حقّ است. آن را به روى پوست۲، منتقل کنيد [تا ماندگارتر شود]».

ج - اجازه

۲۳۶.رجال النجاشى: ابوالحسن على بن حاتم مى‏گويد: حُمَيد بن زياد را در سال ۳۰۶ ق، ديدم و کتاب رجال وى را به سماع و قرائت، از او فرا گرفتم و اجازه روايت کتاب‏هايش را به ما داد.

د - مُناوله

۲۳۷.الكافى- به نقل از احمد بن عمر حَلاّل -: به امام رضا علیه السّلام گفتم: مردى از يارانمان (شيعيان)، کتابى به من مى‏دهد و نمى‏گويد: آن را از من روايت کن. آيا مجازم که آن را از او روايت کنم؟ فرمود: «اگر بدانى که کتاب از خود اوست، آن را از او روايت کن».

1.. شنیدن همه احادیث یک نوشته از استاد، پسندیده ولى وقت‏گیر بود. عبداللّٰه‏ بن سنان - از بزرگان اصحاب و صاحب منصب در حکومت - از تنگى وقت و خستگى خود از بازخوانى همه احادیث کتابش براى شاگردان شکوه کرد و امام پیشنهاد نمود: نوشته حدیثى را در اختیار شاگردان قرار دهد و تنها برخى قسمت‏ها را بخواند تا هم خسته نشود و هم به کتاب حدیثى اطمینان کنند (ر.ک: مرآة العقول: ج ۱ ص ۱۷۶ و الوافى: ج ۱ ص ۲۳۰).

2.. مراد پوست دباغى شده حیوانى مانند گوسفند و گوساله است.


گزیده شناخت نامه حدیث
140

۵ / ۹

طُرُقُ تَحَمُّلِ الحَديثِ

الف - السَّماعُ

۲۳۴.الكافي عن عبد اللّه‏ بن سنان: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّهِ علیه السّلام: يَجيئُنِي القَومُ فَيَستَمِعونَ مِنّي حَديثَكُم فَأَضجَرُ ولا أقوى، قالَ: فَاقرَأ عَلَيهِم مِن أوَّلِهِ حَديثا ومِن وَسَطِهِ حَديثا ومِن آخِرِهِ حَديثا.۱

ب - القِراءَةُ

۲۳۵.بصائر الدرجات عن حمزة بن عبد المطّلب بن عبد اللّه‏ الجعفي: دَخَلتُ عَلَى الرِّضا علیه السّلام ومَعِيَ صَحيفَةٌ أو قِرطاسٌ، فيهِ عَن جَعفَرٍ علیه السّلام: «إنَّ الدُّنيا مُثِّلَت لِصاحِبِ هذَا الأَمرِ في مِثلِ فَلقَةِ الجَوزَةِ»، فَقالَ: يا حَمزَةُ! ذا وَاللّهِ حَقٌّ فَانقِلوهُ إلى أديمٍ.۲

ج - الإِجازَةُ

۲۳۶.النجاشي في الرجال: قالَ أبُو الحَسَنِ عَلِيُّ بنُ حاتِمٍ: لَقيتُهُ [أي حُمَيدَ بنَ زِيادٍ]سَنَةَ سِتٍّ وثَلاثِمِئَةٍ، وسَمِعتُ مِنهُ كِتابَهُ الرِّجالَ قَرَأتُهُ، وأَجازَ لَنا كُتُبَهُ.۳

د - المُناوَلَةُ

۲۳۷.الكافي عن أحمد بن عمر الحلاّل: قُلتُ لِأَبِي الحَسَنِ الرِّضا علیه السّلام: الرَّجُلُ مِن أصحابِنا يُعطينِي الكِتابَ ولا يَقولُ: اِروِهِ عَنّي، يَجوزُ لي أن أروِيَهُ عَنهُ؟ قالَ: فَقالَ: إذا عَلِمتَ أنَّ الكِتابَ لَهُ فَاروِهِ عَنهُ.۴

1.. الكافي: ج ۱ ص ۵۲ ح ۵، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۱۶۵ ح ۵.

2.. بصائر الدرجات: ص ۴۰۸ ح ۲ عن حمزة بن عبداللّٰه‏ الجعفري، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۱۴۵ ح ۱۱.

3.. رجال النجاشي: ج ۱ ص ۳۲۲ الرقم ۳۳۷.

4.. الكافي: ج ۱ ص ۵۲ ح ۶، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۱۶۷ ذيل ح ۲۵.

  • نام منبع :
    گزیده شناخت نامه حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1400/08/19
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1627
صفحه از 439
پرینت  ارسال به