127
گزیده شناخت نامه حدیث

۵ / ۶

پرهیزها در نقل حديث

الف - انگيزه‏هاى غير الهى

۲۱۵.پيامبر خدا صلی الله علیه و آله: هر کس اين احاديث را فرا گيرد تا به وسيله آنها با نادانان، مجادله کند و براى فخرفروشى نقل حديث کند، بوى بهشت را استشمام نکند، با آن که بوى بهشت از فاصله پانصد ساله به مشام مى‏رسد.

ب - نقل آنچه می‌داند دروغ است

۲۱۶.پيامبر خدا صلی الله علیه و آله: هر کس، از قول من حديثى را که مى‏داند دروغ است، نقل کند، يکى از دو دروغ‏گوست.

ج - بى پروايى در نقل

۲۱۷.پيامبر خدا صلی الله علیه و آله: در نقل حديث از من، پروا کنيد، مگر آنچه را که بدان علم داريد. هر کس به عمد بر من دروغ ببندد، بايد جايگاهش را از آتش برگيرد.۱

۲۱۸.پيامبر خدا صلی الله علیه و آله: نابودى امّت من، در سه چيز است: در باور به جبر و تغییر ناپذیری سرنوشت، تعصّب [در قبيله و نژاد] و روايت کردن از فرد غير موثّق.

1.. اهمیت سخنان منسوب به معصومان اقتضا مى‏کند که نقل آن براى دیگران با حساسیت و دقت فراوان باشد و انتساب سخن به ایشان از طریق سند یا قرائن دال بر صحت مضمون آن مطمئن باشد. این روایات شیوه برخى از راویان کهن را نفی می‌‌کنند که همه شنیده‏هاى خود را نقل مى‏کردند بدون آن که به درستی و شایستگى آن سخن توجه کافی داشته باشند. بهانه آنان این بود که وظیفه‏شان تنها نقل روایت است و نسبت به صحت مضمون آن وظیفه‏اى ندارند.


گزیده شناخت نامه حدیث
126

۵ / ۶

ما يَجِبُ الاِجتِنابُ عَنهُ فِي نَقلِ الحَديثِ

أ - الدَّوافِعُ غَيرُ الإِلهِيَّةِ

۲۱۵.رسول اللّه‏ صلی الله علیه و آله: مَن طَلَبَ هذِهِ الأَحاديثَ لِيُمارِيَ بِهَا السُّفَهاءَ ويُباهِيَ بِها لِيُحَدِّثَ بِها، لَم يُرِح رائِحَةَ الجَنَّةِ، وريحُها يوجَدُ مِن مَسيرَةِ خَمسِمِئَةِ عامٍ.۱

ب - نَقلُ ما يَعلَمُ كِذبَهُ

۲۱۶.رسول اللّه‏ صلی الله علیه و آله: مَن حَدَّثَ عَنّي بِحَديثٍ يَرى أنَّهُ كَذِبٌ فَهُوَ أحَدُ الكاذِبَينَ.۲

ج - الرّواية مِن غَيرِ تَثَبُّتٍ

۲۱۷.رسول اللّه‏ صلی الله علیه و آله: اِتَّقُوا الحَديثَ عَنّي إلّا ما عَلِمتُم، فَمَن كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدا فَليَتَبَوَّأ مَقعَدَهُ مِنَ النّارِ.۳

۲۱۸.عنه صلی الله علیه و آله: هَلاكُ اُمَّتي في ثَلاثٍ: فِي القَدَرِيَّةِ، وَالعَصَبِيَّةِ، وَالرِّوايَةِ مِن غَيرِ ثَبَتٍ.۴

1.. كنز العمّال: ج ۱۰ ص ۲۰۲ ح ۲۹۰۵۹ نقلاً عن الحكيم و ص ۲۰۳ ح ۲۹۰۶۵ نقلاً عن الديلمي عن أبي سعيد.

2.. صحيح مسلم: ج ۱ ص ۹،؛ الأمالي للطوسي: ص ۴۰۲ ح ۸۹۷ عن سمرة نحوه.

3.. سنن الترمذي: ج ۵ ص ۱۹۹ ح ۲۹۵۱؛ بحار الأنوار: ج ۲ ص ۱۶۱ ح ۱۹.

4.. المعجم الأوسط: ج ۴ ص ۳۹ ح ۳۵۵۵، أدب الإملاء والاستملاء: ص ۶۸ كلاهما عن أبي قتادة.

  • نام منبع :
    گزیده شناخت نامه حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1400/08/19
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2158
صفحه از 439
پرینت  ارسال به