321
گزیده شناخت نامه حدیث

۴۱۰.الكافى- به نقل از ابن ابى يعفور -: از امام صادق علیه السّلام، در باره اختلاف حديث پرسيدم که يکى را شخص مورد وثوق روايت مى‏کند و ديگرى را شخصى که مورد وثوق ما نيست. فرمود: «هر گاه حديثى به شما رسيد و از کتاب خداوند عز و جل يا از سخن پيامبر خدا صلی الله علیه و آله برايش گواهى يافتيد، آن را بپذيريد. در غير اين صورت، آورده حدیث به آن سزاوارتر است(و کسی نقلش نکند و نپذیرد)».

۴۱۱.امام كاظم علیه السّلام: هر گاه دو حديث مختلف برايت آمد، آن دو را با کتاب خدا و نيز احاديث ما بسنج. اگر مانند آنها بود، حقّ است و اگر مانند آن دو نبود، باطل است.

۲. باز گرداندن متشابه به محکم

۴۱۲.عيون أخبار الرضا علیه السّلام -به نقل از ابو حيون، آزاد شده امام رضا علیه السّلام -: امام رضا علیه السّلام [فرمود]: «هر کس متشابه قرآن را به محکمِ آن ارجاع دهد، به راه راست، هدايت شده است».
سپس فرمود: «در اخبار ما نيز، همچون قرآن، محکم و متشابه وجود دارد. پس، اخبار متشابه ما را به محکمات آن، ارجاع دهيد و بدون توجّه به محکمات آن، از متشابهاتش پيروى مکنيد که گم‏راه مى‏شويد».

۳. عمل به سخن آخر

۴۱۳.مختصر بصائر الدرجات- به نقل از عبد الأعلى، وابسته آل سام -: به امام صادق علیه السّلام گفتم: چنانچه سخنى از نخستينِ شما و سخنى از آخرينِ شما [که با هم مخالف بودند، به ما] رسيد، به کدامين سخن، عمل کنيم؟ فرمود: «به سخن آخرين».

۴۱۴.الكافى- به نقل از حسين بن مختار، از يکى از شيعيان -: امام صادق علیه السّلام [فرمود]: «بگو بدانم اگر امسال برايت حديثى بگويم و سال بعد نزد من بيايى و حديثى مخالف آن برايت بگويم، به کدام‏يک عمل مى‏کنى؟». گفتم: به دومى، عمل مى‏کنم. فرمود: «رحمت خدا بر تو باد!».

۴۱۵.الكافى- به نقل از معلّى بن خُنيس -: به امام صادق علیه السّلام گفتم: هر گاه حديثى از امامِ قبلى آمد و حديثى [مخالف آن] از امام بعدى، به کدام‏يک عمل کنيم؟ فرمود: «به آن (يکى از آن دو، يا دومى)، عمل کنيد تا اين که از امام زنده، حديثى در آن باب به شما برسد و چون حديثى از امام زنده به شما رسيد، به گفته او عمل کنيد». امام صادق، سپس فرمود: «به خدا سوگند که ما هرگز، شما را در تنگنا قرار نمى‏دهيم».
در حديثى ديگر آمده است: «به جديدتر، عمل کنيد».


گزیده شناخت نامه حدیث
320

۴۱۰.الكافي عن عبد اللّه‏ بن أبي يعفور: سَأَلتُ أبا عَبدِ اللّهِ علیه السّلام عَنِ اختِلافِ الحَديثِ يَرويهِ مَن نَثِقُ بِهِ ومِنهُم مَن لا نَثِقُ بِهِ؟ قالَ: إذا وَرَدَ عَلَيكُم حَديثٌ فَوَجَدتُم لَهُ شاهِدا مِن كِتابِ اللّهِ أو مِن قَولِ رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله، وإلّا فَالَّذي جاءَكُم بِهِ أولى بِهِ.۱

۴۱۱.الإمام الكاظم علیه السّلام: إذا كانَ جاءَكَ الحَديثانِ المُختَلِفانِ فَقِسهُما عَلى كِتابِ اللّهِ وعَلى أحاديثِنا، فَإِن أشبَهَهُما فَهُوَ حَقٌّ، وإن لَم يُشبِههُما فَهُوَ باطِلٌ.۲

۲. رَدُّ المُتَشابِهِ إلَى المُحكَمِ

۴۱۲.عيون أخبار الرضا علیه السّلام عن أبي حيون مولى الإمام الرضا علیه السّلام عن الإمام الرضا علیه السّلام: مَن رَدَّ مُتَشابِهَ القُرآنِ إلى مُحكَمِهِ هُدِيَ إلى صِراطٍ مُستَقيمٍ، ثُمَّ قالَ علیه السّلام: إنَّ في أخبارِنا مُتَشابِها كَمُتَشابِهِ القُرآنِ، ومُحكَما كَمُحكَمِ القُرآنِ، فَرُدّوا مُتَشابِهَها إلى مُحكَمِها، ولا تَتَّبِعوا مُتَشابِهَها دونَ مُحكَمِها فَتَضِلّوا.۳

۳. الأَخذُ بِالأَخيرِ

۴۱۳.مختصر بصائر الدرجات عن عبد الأعلى مولى آل سام عن الإمام الصادق علیه السّلام، قال: قُلتُ لَهُ: إذا جاءَ حَديثٌ عَن أوَّلِكُم وحَديثٌ عَن آخِرِكُم، فَبِأَيِّهِما نَأخُذُ؟ فَقالَ: بِحَديثِ الأَخيرِ.۴

۴۱۴.الكافي عن الحسين بن المختار عن بعض أصحابنا عن الإمام الصادق علیه السّلام: أرَأَيتَكَ لَو حَدَّثتُكَ بِحَديثٍ العامَ، ثُمَّ جِئتَني مِن قابِلٍ فَحَدَّثتُكَ بِخِلافِهِ، بِأَيِّهِما كُنتَ تَأخُذُ؟ قالَ: قُلتُ: كُنتُ آخُذُ بِالأَخيرِ، فَقالَ لي: رَحِمَكَ اللّهُ.۵

۴۱۵.الكافي عن المعلّى بن خنيس: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّهِ علیه السّلام: إذا جاءَ حَديثٌ عَن أوَّلِكُم وحَديثٌ عَن آخِرِكُم بِأَيِّهِما نَأخُذُ؟ فَقالَ: خُذوا بِهِ حَتّى يَبلُغَكُم عَنِ الحَيِّ، فَإِن بَلَغَكُم عَنِ الحَيِّ فَخُذوا بِقَولِهِ، قالَ: ثُمَّ قالَ أبو عَبدِ اللّهِ علیه السّلام: إنّا وَاللّهِ لا نُدخِلُكُم إلّا فيما يَسَعُكُم. وفي حَديثٍ آخَرَ: خُذوا بِالأَحدَثِ.۶

1.. الكافي: ج ۱ ص ۶۹ ح ۲، المحاسن: ج ۱ ص ۳۵۳ ح ۷۴۴ نحوه، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۲۴۳ ح ۴۳.

2.. تفسير العيّاشي: ج ۱ ص ۹ ح ۷ عن الحسن بن الجهم، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۲۴۴ ح ۵۲.

3.. عيون أخبار الرضا علیه السّلام: ج ۱ ص ۲۹۰ ح ۳۹، كشف الغمّة: ج ۳ ص ۸۴، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۱۸۵ ح ۸.

4.. مختصر بصائر الدّرجات: ص ۹۴.

5.. الكافي: ج ۱ ص ۶۷ ح ۸، بحار الأنوار: ج ۲ ص ۲۲۷ ح ۷.

6.. الكافي: ج ۱ ص ۶۷ ح ۹، مختصر بصائر الدرجات: ص ۹۴ عن داود بن فرقد نحوه .

  • نام منبع :
    گزیده شناخت نامه حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1400/08/19
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2060
صفحه از 439
پرینت  ارسال به