283
گزیده شناخت نامه حدیث

۳۶۲.الكافى- به نقل از موسى بن عمر بن بَزيع -: به امام رضا علیه السّلام گفتم: مردم، روايت کرده‏اند که پيامبر خدا صلی الله علیه و آله هرگاه از راهى مى‏رفت و از راهى ديگر، باز مى‏گشت. آيا چنين کارى مى‏کرد؟
امام رضا علیه السّلام فرمود: «آرى. من، آن را خيلى انجام مى‏دهم. تو هم انجام بده». سپس به من فرمود: «هان! اين کار، روزى‏ات را بيشتر مى‏کند».

۳۶۳.الكافى- به نقل از محمّد بن فُضَيل -: به امام رضا علیه السّلام گفتم: آيا زمين، بدون امام، باقى مى‏مانَد؟
فرمود: «خير».
گفتم: از امام صادق علیه السّلام روايت مى‏کنيم که: «زمين، بدون امام باقى نمى‏مانَد، مگر آن که خداوند متعال، بر اهل زمين يا بر بندگان، خشم گرفته باشد!».
امام رضا علیه السّلام فرمود: «خير، باقى نمى‏مانَد؛ زيرا در آن صورت، [اهلش را] فرو مى‏برَد».

۲. تبيين حديث

۳۶۴.تهذيب الأحكام- به نقل از عبد السلام بن صالح هروى -: به امام رضا علیه السّلام گفتم: اى فرزند پيامبر خدا! از پدرانت علیهم السّلام نقل شده که هر کس در ماه رمضان، آميزش کند يا روزه‏اش را بخورد، سه کفّاره دارد. همچنين از آنها روايت شده که يک کفّاره دارد. کدام حديث را بگيريم؟
فرمود: «هر دو را. هر گاه مرد به حرام آميزش کند يا روزه خود را در ماه رمضان با حرام بشکند، سه کفّاره بايد بدهد: آزاد کردن بنده، دو ماه روزه پى در پى و غذا خوراندن به شصت بينوا و نيز قضاى آن روز. همچنين اگر آميزش حلال کرده، يا با چيز حلالى روزه‏اش را خورده، يک کفّاره و نيز قضاى آن روز به عهده اوست. اگر هم از روى فراموشى بوده، چيزى به عهده او نيست.

۳۶۵.الخصال- به نقل از ابو على حسن بن راشد -: از امام رضا علیه السّلام در باره تکبير آغاز نماز، سؤال کردم. فرمود: «هفت تکبير دارد». گفتم: روايت شده که پيامبر صلی الله علیه و آله، يک تکبير مى‏گفت! امام علیه السّلام فرمود: «پيامبر صلی الله علیه و آله، يک تکبير را آشکارا و شش تکبير را پنهان مى‏گفت».

۳. تصحيح حديث

۳۶۶.التوحيد- به نقل از حسين بن خالد -: به امام رضا علیه السّلام گفتم: اى فرزند پيامبر خدا! مردم از پيامبر خدا روايت مى‏کنند که فرمود: «خداوند، آدم علیه السّلام را به صورت خود آفريد».
امام علیه السّلام فرمود: «خدا مرگشان بدهد که ابتداى حديث را حذف کرده‏اند! پيامبر خدا، دو مردى که همديگر را دشنام مى‏دادند، ديد و شنيد که يکى به ديگرى مى‏گويد: خدا، چهره تو را و آن را که شبيه توست، زشت کند!
پس ايشان فرمود: «اى بنده خدا! اين سخن را به برادرت نگو؛ چرا که خدا عز و جل، آدم را [شبيه] به صورت او آفريده است».


گزیده شناخت نامه حدیث
282

۳۶۲.الكافي عن موسى بن عمر بن بزيع: قُلتُ لِلرِّضا علیه السّلام: جُعِلتُ فِداكَ، إنَّ النّاسَ رَوَوا أنَّ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله كانَ إذا أخَذَ في طَريقٍ رَجَعَ في غَيرِهِ، فَكَذا كانَ يَفعَلُ؟ قالَ:
فَقالَ: نَعَم، وأَنَا أفعَلُهُ كَثيرا فَافعَلهُ. ثُمَّ قالَ لي: أما إنَّهُ أرزَقُ لَكَ.۱

۳۶۳.الكافي عن محمّد بن الفضيل عن الإمام الرضا علیه السّلام، قال: قُلتُ لَهُ: أتَبقَى الأَرضُ بِغَيرِ إمامٍ؟ قالَ: لا. قُلتُ: فَإِنّا نَروي عَن أبي عَبدِ اللّهِ علیه السّلام أنَّها لا تَبقى بِغَيرِ إمامٍ إلّا أن يَسخَطَ اللّهُ تَعالى عَلى أهلِ الأَرضِ، أو عَلَى العِبادِ! فَقالَ: لا، لا تَبقى؛ إذا لَساخَت.۲

۲. تَبيينُ الحَديثِ

۳۶۴.تهذيب الأحكام عن عبد السلام بن صالح الهروي: قُلتُ لِلرِّضا علیه السّلام: يَابنَ رَسولِ اللّهِ قَد رُوِيَ عَن آبائِكَ علیهم السّلام فيمَن جامَعَ في شَهرِ رَمَضانَ أو أفطَرَ فيهِ ثَلاثَ كَفّاراتٍ، ورُوِيَ عَنهُم أيضاً كَفّارَةٌ واحِدَةٌ، فَبِأَيِّ الحَديثَينِ نَأخُذُ؟
قالَ: بِهِما جَميعا؛ مَتى جامَعَ الرَّجُلُ حَراما أو أفطَرَ عَلى حَرامٍ في شَهرِ رَمَضانَ فَعَلَيهِ ثَلاثُ كَفّاراتٍ: عِتقُ رَقَبَةٍ، وصِيامُ شَهرَينِ مُتَتابِعَينِ، وإطعامُ سِتّينَ مِسكينا، وقَضاءُ ذلِكَ اليَومِ، وإن كانَ قَد نَكَحَ حَلالاً أو أفطَرَ عَلى حَلالٍ فَعَلَيهِ كَفّارَةٌ واحِدَةٌ، [وقَضاءُ ذلِكَ اليَومِ۳]، وإن كانَ ناسِيا فَلا شَيءَ عَلَيهِ.۴

۳۶۵.الخصال عن أبي علي الحسن بن راشد: سَأَلتُ الرِّضا علیه السّلام عَن تَكبيرَةِ الاِفتِتاحِ، فَقالَ: سَبعٌ. قُلتُ: رُوِيَ عَنِ النَّبِيِّ صلی الله علیه و آله أنَّهُ كانَ يُكَبِّرُ واحِدَةً! فَقالَ: إنَّ النَّبِيَّ صلی الله علیه و آله كانَ يُكَبِّرُ واحِدَةً يَجهَرُ بِها، ويُسِرُّ سِتّا.۵

۳. تَصحيحُ الحَديثِ

۳۶۶.التوحيد عن الحسين بن خالد: قُلتُ لِلرِّضا علیه السّلام: يَابنَ رَسولِ اللّهِ، إنَّ النّاسَ يَروونَ أنَّ رَسولَ اللّهِ قالَ: «إنَّ اللّهَ خَلَقَ آدَمَ عَلى صورَتِهِ».
فَقالَ: قاتَلَهُمُ اللّهُ، لَقَد حَذَفوا أوَّلَ الحَديثِ، إنَّ رَسولَ اللّهِ مَرَّ بِرَجُلَينِ يَتَسابّانِ، فَسَمِعَ أحَدَهُما يَقولُ لِصاحِبِهِ: قَبَّحَ اللّهُ وَجهَكَ ووَجهَ مَن يُشبِهُكَ، فَقالَ: «يا عَبدَ اللّهِ، لا تَقُل هذا لِأَخيكَ؛ فَإِنَّ اللّهَ عز و جل خَلَقَ آدَمَ عَلى صورَتِهِ».۶

1.. الكافي: ج ۵ ص ۳۱۴ ح ۴۱ و ج ۸ ص ۱۴۷ ح ۱۲۴، تهذيب الأحكام: ج ۷ ص ۲۲۶ ح ۹۸۷ .

2.. الكافي: ج ۱ ص ۱۷۹ ح ۱۱، الغيبة للنعماني: ص ۱۳۹ ح ۹، بحار الأنوار: ج ۲۳ ص ۳۳ ح ۵۵.

3.. ما بين المعقوفين أثبتناه من كتاب من لا يحضره الفقيه.

4.. تهذيب الأحكام: ج ۴ ص ۲۰۹ ح ۶۰۵، كتاب من لا يحضره الفقيه: ج ۳ ص ۳۷۸ ح ۴۳۳۱ .

5.. الخصال: ص ۳۴۷ ح ۱۶، عيون أخبار الرضا علیه السّلام: ج ۱ ص ۲۷۹ ح ۱۸، بحار الأنوار: ج ۸۴ ص ۳۵۹ ح ۸.

6.. التوحيد: ص ۱۵۳ ح ۱۱، عيون أخبار الرضا علیه السّلام: ج ۱ ص ۱۱۹ ح ۱۲ نحوه، بحار الأنوار: ج ۴ ص ۱۱ ح ۱.

  • نام منبع :
    گزیده شناخت نامه حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1400/08/19
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2018
صفحه از 439
پرینت  ارسال به