مقدمه

تفسیر موضوعی در آغاز مرحله‏ای قرار دارد که تفسیر ترتیبی قرن‌ها پیش آن را گذرانده است و آن، تلفیق دو مرحله «تعمیق» و «تفریع» است. البته به دلیل وجود تجربه تفسیر ترتیبی، سرعت تحولات و سیر تکاملی تفسیر موضوعی به هیچ رو، با تفسیر ترتیبی قابل مقایسه نیست.

در عصر حاضر، تفسیر موضوعی با پسوندهای برون‌قرآنی، درون‌قرآنی، بین‌رشته‌ای، تطبیقی و... مطرح می‏شود و گونه‌های دیگری نیز کم‌کم در صف رونمایی قرار می‏گیرند. یکی از گونه‌های تفسیر موضوعی، «تفسیر موضوعیِ روایی» است که حاصل پیوند تفسیر موضوعی و روایات است.

شاید از ارتباط «تفسیر موضوعی» و «روایات» بتوان تصویرهای متعددی ارائه نمود و تلقی‌های مختلفی را توضیح داد؛ به عنوان نمونه، می‏توان به این چند تصویر اشاره کرد:

۱. تفسیر رواییِ یکی از موضوعات قرآنی؛ مثلاً موضوعی چون «غنا» انتخاب گردد، آیات آن استخراج شده و سپس با استفاده از روایات تفسیری به تفسیر آیات موضوع پرداخته شود.

۲. گردآوری روایاتی که به نوعی تفسیر موضوعی انجام داده‌اند که می‏توان آن مجموعه را تلاش‏های روایی در زمینه تفسیر موضوعی دانست.

۳. بررسی موضوعی مشخص در قرآن و سپس مطالعه آن موضوع در روایات و