(وَ هُوَ الَّذی أَنْشَأَکمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ قَدْ فَصَّلْنَا الْآیاتِ لِقَوْمٍ یفْقَهُونَ).۱
«مستقر» میتواند به معنای اسم مفعول (استقرار یافته)، اسم مکان (محل استقرار) یا مصدر میمی (استقرار و ثبات) باشد. «مستودع» از «وداع»، به معنای ترک کردن، مشتق شده است و آن نیز ممکن است به معنای ناپایدار، نگهداریشده، محل نگهداری ودیعه و یا ناپایداری باشد.
به هر حال، مراد آیه این است که خداوند شما انسان‌ها را از آدم ابوالبشر به وجود آورد و پیوسته برخی را در زمین یا در رحم مادران مستقر ساخت و برخی را در صلب پدران نگه داشته شدهاند تا در زمین مستقر شوید.۲
چنان که مشاهده میشود، در این آیه سخنی از ایمان وجود ندارد؛ در حالی که روایات متعددی این آیه را به عنوان یکی از آیات موضوع ایمان و بیان‌گر دو نوع ایمان پایدار و گذرا معرفی میکنند؛ از جمله این روایات در نقلی در تفسیر العیاشی آمده است:
۰.عَنْ سَعِیدِ بْنِ أَبِی الْأَصْبَغِ، سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ۷ وَ هُوَ یُسْأَلُ عَنْ قول الله عز و جل : (فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ). قَالَ: «مُسْتَقَرٌّ فِی الرَّحِمِ وَ مُسْتَوْدَعٌ فِی الصُّلْبِ وَ قَدْ یکونُ مُسْتَوْدَعَ الْإِیمَانِ ثُمَّ ینْزَعُ مِنْهُ وَ لَقَدْ مَشَى الزُّبَیرُ فِی ضَوْءِ الْإِیمَانِ وَ نُورِهِ حَتَّى قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ۹ حَتَّى مَشَى بِالسَّیفِ وَ هُوَ یقُولُ: لَا نُبَایعُ إِلَّا عَلِیاً.۳
سعید بن ابى اَصبغ از امام صادق علیه السلام روایت میکند: شنیدم در پاسخ سؤال از این سخن خداوند «پس قرارگاه و محل امانتى [مقرر كرد]»، فرمود: «قرار گرفته در رحم و امانت در صُلب. البته گاهى شخص،
