213
در آمدی بر اخلاق هتلداری بر اساس آموزه های اسلامی

چهارم. ارحام نسبی و اقوام سببی درجه دو به صورت الاقرب فالاقرب؛۱

پنجم. همسایه؛ ۲

ششم. برادران ایمانی؛۳

1.. به استناد برخی آیات قرآن از جمله : "... وَ أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلی‏ بِبَعْضٍ فی‏ كتابِ اللهِ..." (سورۀ احزاب، آیۀ ۶).

2.. به استناد روایاتی چون سخن علی علیه السلام که فرمود: «اللهَ اللهَ فِی جِیرَانِكمْ فَإِنَّهُمْ وَصِیَّةُ نَبِیِّكمْ مَا زَالَ یُوصِی بِهِمْ حَتَّی ظَنَنَّا أَنَّهُ سَیُوَرِّثُهُمْ: خدا را! خدا را! دربارۀ همسایگان [و حقوقشان را رعایت کنید] که وصیّت پیامبر شماست و همواره به خوشرفتاری با همسایگان سفارش می‌کرد تا آنجا که گمان بردیم برای آنان ارثی معین خواهد کرد» (نهج البلاغه، نامۀ ۴۷).

3.. به استناد آیۀ "إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَینَ أَخَوَیكُمْ وَاتَّقُوا اللهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ: در حقیقت مؤمنان با هم برادرند؛ پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا بدارید، امید كه مورد رحمت قرار گیرید" (سورۀ حجرات، آیۀ ۱۰).


در آمدی بر اخلاق هتلداری بر اساس آموزه های اسلامی
212

شمرده شده، مورد تأیید قرار می‌گیرد. اما این پرسش در اذهان تقویت می‌شود که ملاک و معیار در این تبعیض چیست؟

برای پاسخ به این پرسش، یعنی تعیین جایگاه برخی افراد نسبت به دیگران، از آموزه‌های دینی می‌توان کمک گرفت. با مروری کوتاه در آموزه‌های قرآنی و حدیثی، جایگاه مردمان را به ترتیب ذیل می‌توان در نظر گرفت:

اول. پیامبر و امام معصوم؛۱

دوم. والدین و اقوام و بستگان درجه یک، مانند همسر، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، فرزندان؛۲

سوم. عالمان و معلمان؛ ۳

1.. به استناد آیۀ "النَّبِی أَوْلی‏ بِالْمُؤْمِنینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ..." (سورۀ احزاب، آیۀ ۶) پیامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است (ارادۀ پیامبر دربارۀ تصرف در جان و مال آن‌ها بر ارادۀ خودشان مقدم است). در زمینۀ اولویت امامان علیهم السلام ، استناد به آیات و روایات متعدد از جمله این آیۀ شریفه شده است: "یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ منكم: اى كسانى كه ایمان آورده‏اید، خدا را اطاعت كنید و از فرستادۀ او و صاحبان امرتان [كه جانشینان معصوم پیامبرند] اطاعت کنید…" (سورۀ نساء، آیۀ ۵۹).

2.. به استناد آیۀ "وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیاهُ وَبِالْوَالِدَینِ إِحْسَانًا إِمَّا یبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِیمًا. وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّیانِی صَغِیرًا: و پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستید و به پدر و مادر [خود] احسان كنید. اگر یكى از آن دو یا هر دو در كنار تو به سالخوردگى رسیدند به آن‌ها [حتى] اوف مگو و به آنان پرخاش مكن و با آن‌ها سخنى شایسته بگوى (۲۳) و از سر مهربانى بال فروتنى بر آنان بگستر و بگو پروردگارا، آن دو را رحمت كن چنانكه مرا در خردى پروردند (۲۴)" (سورۀ اسراء، آیۀ ۲۳ و۲۴).

3.. به استناد حدیث شریف پیامبر صلی الله علیه و آله که فرمود: الآباءُ ثَلاثَةٌ: أبٌ وَلَّدَكَ، و أبٌ زَوَّجَكَ، و أبٌ عَلَّمَك: پدران سه تا هستند: پدری که تو را به دنیا آورد، پدری که دخترش را به ازدواج تو درآورد و پدری که به تو تعلیم داد» (المواعظ العددیّه، ص۲۴۷) و سخن نورانی پیامبر صلی الله علیه و آله که فرمود: «مَنْ تَعَلَّمْتَ مِنْهُ حَرْفاً صِرْتَ لَهُ عَبْداً» (بحار الانوار، ج ۷۴، ص۱۶۶) و حدیث شریف امام علی علیه السلام که فرمود: «قُم عَن مَجلِسِك لِاَبیك وَ مُعَلِّمِك وَ اِن كنتَ اَمیراً: به احترام پدر و معلمت از جای برخیز، هرچند فرمانروا باشی» (غرر الحکم و دررالکلم، ص ۴۳۵، ح ۹۹۷۰) و سخن امیر المؤمنین علیه السلام که فرمود: «مِن حَقِّ العالِمِ عَلَیكَ أن تُسَلِّمَ عَلَی القَومِ عامَّةً وتَخُصَّهُ دونَهُم بِالتَّحِیةِ وأن تَجلِسَ أمامَهُ ولا تُشیرَنَّ عِندَهُ بِیدِكَ ولا تَغمِزَنَّ بِعَینَیكَ... ولا تُسارَّ فى مَجلِسِهِ ولا تَأخُذَ بِثَوبِهِ ولا تَلِجَّ عَلَیهِ إذا مَلَّ ولا تُعرِضَ مِن طُولِ صُحبَتِهِ» (میزان الحکمه، به نقل از: کنز العمّال، خبر ۲۹۳۶۳)‏ و نیز سخن آن حضرت: «إذا رَأیتَ عالِماً فَكُن لَهُ خادِماً» (میزان الحکمه به نقل از غررالحکم، حکمت ۲۱۷).

  • نام منبع :
    در آمدی بر اخلاق هتلداری بر اساس آموزه های اسلامی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6163
صفحه از 248
پرینت  ارسال به