163
در آمدی بر اخلاق هتلداری بر اساس آموزه های اسلامی

سوره نحل۱ به گونه‌های دیگری رفتار برخی بندگان را که خود را تافته جدا بافته می دانند سرزنش می‌کند و مؤمنان را از این گونه رفتارها برحذر می‌دارد.

نمونه‌هایی که مضمون قاعده زرین را بتوان از آن برداشت کرد در احادیث و سیره معصومان علیه السلام کم نیستند. برای مثال نقل شده است شخصی از پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله پرسید: ای فرستاده خدا! عملی به من یاد بده که بین آن عمل و بهشت فاصله‌ای نباشد در قرآن کریم می‌خوانیم:

وَیلٌ لِّلْمُطَفِّفِینَ، الَّذِینَ إِذَا اکتَالُواْ عَلی النَّاسِ یسْتَوْفُونَ، وَ إِذَا کاَلُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یخْسِرُونَ، أَ لَا یظُنُّ أُوْلَئك أَنَّهُم مَّبْعُوثُونَ، لِیوْمٍ عَظِیمٍ، یوْمَ یقُومُ النَّاسُ لِرَبّ‌ِ الْعَالَمِینَ:۲ وای بر کم‌فروشان، آن‌هایی که وقتی برای خود پیمانه می‌کنند، حق خود را به‌طور کامل می‌گیرند؛ اما هنگامی که می‌خواهند برای دیگران پیمانه یا وزن کنند، کم می‌گذارند! آیا آن‌ها گمان نمی‌کنند که برانگیخته می‌شوند، در روزی بزرگ که مردم در

1.. "وَ یجْعَلُونَ للهِ الْبَنَاتِ سُبْحَانَهُ وَ لَهُم مَّا یشْتَهُونَ * وَ إِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالْأُنثیَ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًا وَ هُوَ كظِیمٌ... * وَ یجْعَلُونَ للهِ مَا یكرَهُونَ: و برای خدا دخترانی می‌پندارند ـ منزّه ‌است او ـ اما برای خودشان آنچه را میل دارند؛ و هر گاه به یکی از آن‌ها [تولّد] فرزند دختر را خبر دهند چهره‌اش [از شدّت خشم] سیاه می‌شود، و [به‌ناگزیر] خشم و اندوه خود را فرو می‌برد... و چیزی را که برای خود خوش نمی‌دارند برای خدا قرار می‌دهند".

2.. سورۀ مطفّفین، آیات ۱ ـ ۶.


در آمدی بر اخلاق هتلداری بر اساس آموزه های اسلامی
162

با دیگران رفتار کند که دوست دارد دیگران در شرایط مشابه با او آن‌گونه رفتار کنند. البته این شکل قاعده را شکل مثبت می‌نامند و وقتی که عبارت به صورت منفی بیان شود شکل منفی آن نیز معنا می‌یابد. یعنی با دیگران به گونه‌ای رفتار نکنیم که دوست نداریم با ما آن‌گونه رفتار شود.۱

در قرآن کریم به هر دو شکلِ قانون طلایی یا قاعده زرین اشاره شده و آنان که مطابق این قانون رفتار نمی‌کنند مورد ملامت قرار گرفته‌اند. برای مثال خدای متعال در سوره نور می‌فرماید:

«وَ لْیعْفُوا وَ لْیصْفَحُوا أَلا تُحِبُّونَ أَنْ یغْفِرَ اللهُ لَکمْ وَ اللهُ غَفُورٌ رَحیم:۲ عفو داشته باشید و گذشت کنید؛ آیا دوست نمی‌دارید که مورد عفو خداوند متعال قرار گیرید؟ و حال آنکه خداوند عفوکننده و رحمت‌گستر است».

در آیه دیگر، آنانکه قانون طلایی را نادیده می‌گیرند ملامت می‌کند؛ همان‌هایی که خود را تافته جدابافته می‌دانند و از حق خود نمی‌گذرند اما درصدد پایمال کردن حقوق دیگران‌اند.

علاوه بر آنچه گذشت، در آیات ۲۶۷ از سوره بقره۳ و آیات ۵۷ و ۶۲ از

1.. ر.ک: «مفهوم انصاف در اخلاق اسلامی و نسبت آن با قاعدۀ زرین»، احمد قرائی سلطان‌آبادی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهشنامه اخلاق، ش ۲۸، تابستان ۹۴، ص۴۱ ـ ۵۶.

2.. سورۀ نور، آیۀ ۲۲.

3.. "یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَیباتِ ما كسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنا لَكمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ لا تَیمَّمُوا الْخَبِیثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَ لَسْتُمْ بِآخِذِیهِ إِلاَّ أَنْ تُغْمِضُوا فِیهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللهَ غَنِی حَمِیدٌ: ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از قسمت‌های پاکیزۀ اموالی که به دست آورده‌اید انفاق کنید؛ و برای انفاق، به سراغ قسمت‌های نامرغوب آن نروید، که اگر آن را به خودتان می‌دادند جز با چشم‌پوشی و بی‌میلی نمی‌پذیرفتید؛ و بدانید که خداوند بی‌نیاز و ستوده ‌است".

  • نام منبع :
    در آمدی بر اخلاق هتلداری بر اساس آموزه های اسلامی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6201
صفحه از 248
پرینت  ارسال به