فرهنگی یا اقتصادی به مردم بومی است.^۱ بنابراین از جمله مبانی خاص در میزبانی با رویکرد هتلداری، ارزشمداری در دو حوزه اخلاق و فرهنگ بومی است. پایبندی و تعهد استوار بر ارزش‌های اخلاقی، به‌ویژه ارزش‌های اخلاقیِ برگرفته از آموزه‌های دین، و ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی و فرهنگی جامعه است. تجربه جهانگردی، ثبات فرهنگی و اعتقادی و محافظت از ارزش‌های اجتماعی اعم از اخلاقی، فرهنگی و حتی دینی را نشان می‌دهد و ضمن حفظ هویت ملی و منطقه‌ای یک جامعه، از عوامل جذابیت‌آفرین در جهت جذب گردشگران از داخل و خارج به شمار می‌رود. از‌این‌رو هتلداران، انجام رسالت خود را در راستای پاسداری و حفاظت از این دسته از ارزش‌ها برنامه‌ریزی خواهند کرد. برخلاف آنچه باید باشد، کارگزاران و به‌ویژه سازمان‌های جهانگردی بیش از آنکه به اهمیت پاسداری از ارزش‌ها در موضوع جهانگردی و گردشگری بیندیشند، از منظر اقتصادی به آن نگریسته‌اند؛ ضعفی که در تحقیقات اندیشمندان غربی نیز بدان تصریح شده است:

۰.«اصول نهادینه‌شده نمایانگر جایگاه ارزش‌ها در فرایند سیاست‌گذاری هستند. در طی ۱۵ سال گذشته سازمان‌های جهانگردی بیشتر از زاویه تجارت به مسئله نگریسته‌اند... و بنابراین از آثار و عوارض اجتماعی و زیست‌محیطی جهانگردی غافل می‌گردند».^۲

یعنی می‌توان با کافران ارتباط کاری داشت و یا تا وقتی که دشمنی نورزند و طالب همزیستی مسالمت‌آمیز باشند رابطه انسانی برقرار کرد اما پذیرش ولایت و سرپرستی آنان و محبت‌ورزی به آنان از هر نوع که باشد پذیرفته نیست.^۱

اعتقاد به آنچه در این مبنا بیان شد و رفتار بر این اساس در میزبانی به‌ویژه در هتلداری اهمیت بسزایی داشته، راه فراری از آن نیست. پایبندی به این اصل اگرچه برای هتلداریِ غیراسلامی یک ضرورت است، در هتلداری اسلامی ضرورتش مضاعف و پایبندی و التزام عملی به آن اجتناب‌ناپذیر است؛ زیرا هتلداری در جامعه اسلامی در حقیقت علاوه بر اهتمام به ارائه خدمات به مسافران و درآمدزایی، نمایندگی جامعه مسلمانان را نیز بر عهده دارد و می‌بایست به شایستگی از عهده آن مأموریت اخلاقی و دینی برآید. یعنی کارگزار هتل در هتل اسلامی نماینده مذهب خود نیز هست و مسئولیت اخلاقی‌اش اقتضا می‌کند رفتارش با مهمانان در هتل بر اساس عدالت و منطبق با موازین انسانی و اسلامی باشد تا از این رهگذر ضمن انجام وظیفه انسانی، اخلاقی و شغلی خود، نماینده‌ای شایسته برای اسلام و مسلمانان باشد.

۲. ارزشمداری اخلاقی و فرهنگی

یکی از آسیب‌های مهم توسعه جهانگردی، تأثیرگذاری منفی جهانگردان بر ارزش‌های بومی حاکم بر جامعه به‌ویژه القاء حس عقب‌ماندگی