43
شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام

این گونه آیات، شادی را در نتیجه برخورداری از نعمت‌های الهی می‌دانند. انسان‌های قدردان و سپاس‌گزار، می‌توانند، بهره کافی را از چنین موقعیت‌هایی ببرند و آن را به شادی پایدار، تبدیل نمایند. در غیر این صورت، باعث زیان‌های فراوانی خواهد شد.

ﻫ . دانش و تحصیلات

منابع مرتبط با تأثیر سطح دانش بر شادمانی، در آموزه‌های دینی، محدود است؛ امّا در این نکته، تردیدی نیست که دانش و تحصیلات، اگر در خدمت اهداف الهی و خدمت به بشر نباشد، شادی زودگذر به حساب می‌آید. خداوند متعال، در تبیین وضعیت آنان که به واسطه دانش‌ خود، از حقایق و واقعیات، چشم‌پوشی نموده، بدین سبب شادمان شدند، می‌فرماید:
(فَلَمَّا جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیناتِ فَرِحُوا بِما عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ وَ حاقَ بِهِمْ ما کانُوا بِهِ یسْتَهْزِؤُنَ.۱
و چون پیامبرانشان، دلایل آشکار برایشان آوردند، به آن مقدار ]مختصرى[ از دانش که نزدشان بود، خشنود شدند و ]سرانجام[ آنچه به ریشخند مى‏گرفتند، آنان را فروگرفت)
.
با همه این اوصاف، امروزه تأثیر تحصیلات و چگونگی آن بر شادی، مورد تحقیق قرار گرفته است. تحقیقات، نشان دهنده همبستگی مثبت سطح تحصیلات با شادمانی بود. آنها در تحلیل خود دریافتند که تحصیلات، روی میزان خوش‌بختی افراد، تأثیر دارد.۲

1.. سورۀ غافر، آیۀ ۸۳.

2.. روان‌شناسی مثبت، ص ۷۹.


شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام
42

ای علی! برای مؤمن، سه شادی در این دنیا وجود دارد: دیدار برادران، روزه گشودن و شب زنده‌داری در پایان شب.

د. سیاحت و تفریح

استراحت، آرامش و فعّالیّت‌های مربوط به فراغت، همگی آثار کوتاه‌مدّت مثبتی بر شادمانی دارند. مردم در ایّام تعطیل، خُلق مثبت بیشتر و تحریک‌پذیری کمتری را گزارش می‌کنند.۱
برنامه‌های تفریحی، از شدّت تنش‌ها می‌کاهد، تحمّل فشار را بیشتر می‌کند و بر خُلق و خوی موافق می‌افزاید.۲
قرآن کریم، در توصیف لحظات فرح‌بخشی که از طریق سیر و سفر، استراحت، فراغت و تفریح حاصل می‌شود، می‌فرماید:
(هُوَ الَّذی یسَیرُکمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ حَتَّى إِذا کنْتُمْ فِی الْفُلْک وَ جَرَینَ بِهِمْ بِریحٍ طَیبَةٍ وَ فَرِحُوا بِها جاءَتْها ریحٌ عاصِفٌ وَ جاءَهُمُ الْـموْجُ مِنْ کلِّ مَکانٍ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحیطَ بِهِمْ دَعَوُا اللهَ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّینَ لَئِنْ أَنْجَیتَنا مِنْ هذِهِ لَنَکونَنَّ مِنَ الشَّاکرینَ.۳
اوست که شما را در خشکى و در دریا، حرکت مى‏دهد. تا آن گاه که در کشتی‌ها هستند و باد موافق، به حرکتشان مى‏آورد، شادمان‌اند. چون توفان، فرا رسد و موج، از هر سو بر آنها فرو ریزد، چنان می‌پندارند که در محاصره موج قرار گرفته‏اند. خدا را از روى اخلاص عقیده می‌خوانند که: «اگر ما را از این خطر بِرَهانى، از سپاس‌گزاران خواهیم بود»)
.

1.. روان‌شناسی مثبت، ص ۸۰.

2.. غلبه بر خشم، ص ۲۶۳.

3.. سورة یونس، آیۀ ۲۲.

  • نام منبع :
    شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3287
صفحه از 152
پرینت  ارسال به