به تبیین موضوع «ثروت»، کمک شایانی خواهد نمود. امام صادق علیه السلام، سه چیز را از نیازهای عمومی جامعه میداند:
ثَلاَثَةُ أَشْیاءَ یحْتَاجُ النَّاسُ طُرّاً إِلَیهَا: الأَمْنُ وَ الْعَدْلُ وَ الْخِصْب.۱
سه چیز است که ]همه[ مردم، به آن نیازمندند: امنیت، عدالت و رفاه ]و فراوانی[.
در روایت دیگری، امام صادق علیه السلام به مفضَل فرموده است:
وَ اعْلَمْ یا مُفَضَّلُ! أَنَّ رَأْسَ مَعَاشِ الإِنْسَانِ وَ حَیاتِهِ الْخُبْزُ وَ الْـماء.۲
بدان که اساس معشیت در گذران زندگی انسان، نان و آب است.
به نیازهای عمومی انسان و روایات یاد شده، مسئله مسکن را نیز میتوان افزود. مسکن، از مواردی است که برای تمام مردم، لازم و بایسته است. پیامبر اکرم نیز مانند سایر مردم مسکن و خانه شخصی داشت. اگر چه خانه همسران ایشان، بسیار محقّر بوده است؛ ولی بی تردید، داشتن مسکن، از مسائلی است که نقش مهمّی در زندگی انسان، ایفا مینماید. ضرورت داشتن مسکن، تا آن جا مورد توجّه پیشوایان دین بوده است که در برخی از احادیث، فروختن زمین، خانه و ...، مورد نکوهش و مذمّت، قرار گرفته است، مگر در صورتی که وقتی انسان، زمین، باغ یا خانهای را میفروشد، پول آن را در امور مشابه همان، صرف کند.۳
به هر روی، اگر ما مسئله ثروت را از دو جایگاه، مورد پژوهش قرار دهیم، یقیناً به نتایج ظریفتری دست خواهیم یافت، همان گونه که اسلام به این مسئله، از دو زاویه، نظر انداخته است. بخش اوّل: نیازهای