همردیف شدن شادی در روایات معصومان علیهم السلام با بسیاری از حالات هیجانی منفی دیگر، همچون ناامیدی، تردید، خودْ بزرگبینی، خودشیفتگی و ... که موجب دوری انسان از شادی و شادکامی است، نشانهای بر جنبههایی از احساس شادی است که در دین، تأییدی بر آن نمیتوان یافت و آن، همان بُعد ناپایدار شادی است. امام صادق علیه السلام میفرماید:
اللّهم ما کان فی قلبی من شک أو ریبة أو جحود أو قنوط أو فرح أو مرح أو بذخ أو بطر أو فخر أو خیلاء أو ریاء أو سمعة أو شقاق أو نفاق أو کبر أو فسوق أو عصیان أو عظمة أو شیء لا تحب، فأسئلک یا ربّ أن تبدّلنی مکانه إیماناً بوعدک.۱
بار خدایا! از تو میخواهم به جای آنچه از شک یا تردید یا انکار یا ناامیدی یا شادی یا ... که در قلب من است، ایمان به وعده خود را قرار دهی.
پنج. منابع شادی
الف. ثروت
موضوع «ثروت»، از دو جنبه قابل پیگیری است: یک بُعد، داشتن امکانات اوّلیه و معمول برای زندگی است، که از آن، تلقّی ثروت میشود بُعد دیگر آن، ثروتاندوزیِ پس از آن است.
برای روشنتر شدن این بحث، میتوان عنوان کلّیتری به مسئله داد و با عنوان «اقتصاد» به کند و کاو در آن پرداخت. اقتصاددانان، فراهم آمدن شادی و شادکامی در زندگی را در سایه میزان ثروت انسانها میدانند. بسیاری از مردم، این باور اقتصاددانان را پذیرفتهاند؛ امّا آیا