دادن همه چیز دانسته، مایه تباهی لحظه لحظه زندگی میداند. ایشان میفرماید:
التَّوَانِی فَوْت.۱
کوتاهی ]در کار[، موجب از دست دادن است.
امام علیه السلام در حدیث دیگری فرموده است:
التَوَانِی إِضَاعَة.۲
اهمالکاری، ضایع کننده] ی عمر و فرصت[ است.
۵. پشیمانی
سستی و اهمال در انجام دادن وظایف و مسئولیتهای فردی و اجتماعی، در وهله اوّل با سرپوش گذاشتن و غفلت، امکان دارد که در ظاهر، پیامدی نداشته باشد؛ ولی آنگاه که جزء جداییناپذیر زندگی فرد گردید، باعث غرقه شدن در سیلاب پشیمانی میگردد و پشیمانی، وجود شخص را فرا میگیرد. امام علی علیه السلام میفرماید:
مَنْ أَطَاعَ التَّوَانِی أحَاطَتْ بِهِ النَّدَامَة.۳
هر که از سستی فرمان بَرَد، پشیمانی، او را در میان میگیرد.
۶. نابود شدن
سستی و اهمال، به خودی خود، دارای پیامدهایی بود که گفتیم؛ امّا در مواردی، وجود این مؤلّفه و پیوند با شاخصهای دیگر نیز میتواند زمینهسـاز پیامدهای منفـی باشـد. امام علی علیه السلام، هلاکت را معلول پیوند دو