103
شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام

و کاربرد آن، در زندگی انسان، از اهمّیت خاصّی برخوردار بوده، نکته‌ای متفاوت از عوامل نشاط را در خود، جای داده است. لذا همان گونه که قبلاً بیان شد، نشاط، در فرمول شادکامی، همان شادی است و باید به گونه‌ای در مسیر شادکامی به کار گرفته شود که بدان منجر شود. برای تبیین بهتر نشاط و موقعیت آن، به طرح احادیث درباره آن می‌پردازیم:

الف. هدایت

یکی از مسیرهای به کارگیری نشاط در زندگی امروز بشر، نشاط در هدایت است. پیدا نمودن مسیر حق و دست یافتن به صراط مستقیم،راهی است که نشاط باید در آن، هزینه شود. امام علی علیه السلام آن گاه که پرهیزگاران را توصیف می‌کند، یکی از ویژگی‌های آنان را داشتن نشاط می‌داند، آن هم نشاطی در مسیر هدایت. آن حضرت می‌فرماید:
فَمِنْ عَلاَمَةِ أَحَدِهِمْ أَنَّک تَرَى لَهُ قُوَّةً فِی دِینٍ .... وَ نَشَاطاً فِی هُدىً‏.۱
از نشانه‌های پرهیزگاران، آن است که همانا تو در وجود او، نیرویی در دینش... و نشاطی در مسیر هدایتش می‌بینی.

ب. عبادت

دعاهای معصومان علیهم السلام مؤیّدی است تا یکی دیگر از جایگاه‌های نشاط، مشخّص گردد. امام کاظم علیه السلام می‌فرماید:
اللهمَّ اقْضِ لِی فِی الأَرْبِعَاءِ أَرْبَعاً اجْعَلْ قُوَّتِی فِی طَاعَتِک وَ نَشَاطِی فِی عِبَادَتِک۲ .

1.. نهج البلاغة، خطبۀ ۱۹۳.

2.. البلد الأمین، ص ۱۲۳.


شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام
102

رَبَّنا وَ امْنُنْ عَلَینَا بِالنَّشَاطِ وَ أَعِذْنَا مِنَ الْفَشَلِ وَ الْکسَل.۱
پروردگارا! با نشاط بر ما منّت گذار و ما را از سستی و کسالت، پناه ده.
در این حدیث که نشاط، موهبتی الهی دانسته شده است، نقطه مقابلی دارد که حضرت، از آن به پروردگار، پناه می‌برد و آن، چیزی جز سستی و کسالت نیست. پُر‌واضح است که با وجود این تقابل، عوامل کسالت، دقیقاً همان موانع نشاط هستند. از این رو، برای پیگیری این بخش، خواننده را به مطالعه فصل «پیامدهای سستی» از همین کتاب، ارجاع می‌دهیم.

پنج: کاربرد نشاط در زندگی

نشاط، از ویژگی‌های مؤمنان۲ و پرهیزگاران۳ شمرده شده است و موهبتی الهی۴ محسوب می‌شود. لذا باید به گونه‌ای در زندگی هزینه شود که زمینه را برای رسیدن به سعادت اُخروی،۵ فراهم آورد. موقعیت نشاط

1.. امام صادق علیه السلام:«النشاط و ضدّه الکسل؛ نشاط، ضدّ سستی است»
(بحار الأنوار، ج ۹۴، ص ۱۲۵، ح ۱۹).

2.. از‌ امام علی علیه السلام، در بیان ویژگی‌های مؤمن:«تراه بعیداً کسله، دائماً نشاطه»
(الکافی، ج ۲، ص ۲۳۰، ح ۱).

3.. نهج البلاغة، خطبۀ ۱۹۳.

4.. امام باقر علیه السلام، از امام زین العابدین علیه السلام:«ربّنا.. وامنن علینا بالنشاط»
(بحار الأنوار، ج ۹۴، ص ۱۲۵، ح ۱۹).

5.. امام علی علیه السلام در بارۀ این سخن خداوند متعال که:(لاتنس نصیبک من الدنیا)
«لا تنس صحّتک و قوّتک و فراغک و شبابک و نشاطک ان تطلب بها الآخرة»
( الأمالی، صدوق، ج ۱۰، ص ۱۹۰).

  • نام منبع :
    شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3000
صفحه از 152
پرینت  ارسال به