71
شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام

نسبت سنجی

برای آنکه در تبیین برداشت یاد شده، بتوانیم به نتیجه مطلوبی برسیم، به بیان مؤیّدات روایی آن می‌پردازیم.
امام علی علیه السلام می‌فرماید:
الطِّیبُ نُشْرَةٌ، وَ الْعَسَلُ نُشْـرَةٌ، وَ الرُّکوبُ نُشْـرَةٌ، وَ النَّظَرُ إِلَى الْخُضْـرَةِ نُشْرَة.۱
بوی خوش، عسل، سواری و نگاه به سبزه، [مایه] نشاط است.
وجود اینگونه روایات که تقریباً تمام روایات باب نشره را شامل می‌شوند، مصداقی بودن موارد نشره را گوشزد می‌نمایند و با وجود ارتباطی که بین نشره و نشاط برقرار است، باید هر دو را از عوامل به وجود آمدن نشاط دانست.

ب. نشاط، از منظر روان‌شناسان

یکی از واژگان بسیار نزدیک به مفهوم شاد‌کامی، که در روان‌شناسی مثبت‌، مورد توجّه قرار گرفته، مفهوم نشاط است. رویکرد امروزه روان‌شناسی، ما را به کشف ماهیّت، تجزیه، تحلیل و تبیین این مفهوم، هدایت می‌‌کند.
آنچه مسلّم است، موضوعاتی همچون نشاط را باید در بخشی از متون روان‌شناسی، جستجو نمود که به احساسات و عواطف، می‌پردازند. هیجانات، فصل قابل توجّهی ازمتون روان‌شناسی را شامل می‌شود. برای آن که جایگاه نشاط در روان‌شناسی، به درستی تبیین گردد، لازم است تا هیجانات، مورد بررسی قرار گیرند.

1.. نهج البلاغة، حکمت، ۴۰۰.


شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام
70

ابن اثیر هم می‌گوید: «نشرة»، نوعی تعویذ است که به واسطه آن، کسی را که گمان جن‌زدگی بر او می‌رفته، معالجه می‌کردند و دردهای پنهانی او، به این واسطه، بهبود می‌یافت:
النشرة: بالضم، ضرب من الرقیّة و العلاج، یعالج به من کان یُظن أن به مَسّاً من الجن، سمّیت نشرة لأنّها ینشر بها ما خامره من الداء: أی یکشف ویزال.۱
طُرَیحی، این واژه را نیز افسون، تعویذ و نگه‌ دارنده از مرض‌ها و دردها می‌داند:
فی الحدیث «غَسل الرأس بالخَطمی نُشرة»،أی رُقیة و حرز.۲
تعاریفی که لغت‌شناسان برای «نشرة» آورده‌اند، به کاربردهای لغوی آن نیز اشاره دارد.

جمع‌‌بندی

از مجموع آنچه آمد، این موارد، برداشت می‌شود:
۱. نُشره، همچون نشاط، حالتی هیجانی نیست؛ بلکه وسیله و مقدّمه و راهی برای رسیدن به نشاط است، ولی نشاط، نتیجه‌ای است که از این امر، حاصل می‌شود.
۲. نُشره را می‌توان منبع نشاط‌آفرینی برشمرد و با وجود تفاوت‌های ماهوی میان نشره و نشاط، ارتباط آندو را به دست آورد.
در نهایت، این‌گونه می‌توان نتیجه گرفت که: نشره، زمینهای برای نشاط، حرکت، باز شدن، دوباره جان گرفتن و زندگی است.

1.النهایة، ج ۵، ص ۴۶.

2.مجمع البحرین، ج ۳، ص ۴۹۳.

  • نام منبع :
    شادي و شادکامي از ديدگاه اسلام
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3392
صفحه از 152
پرینت  ارسال به