389
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل

د - قانون جاذبه‏

قرآن‏

(خدا ، [ همان ] كسى است كه آسمان‏ها را بدون ستون‏هايى كه آنها را ببينيد ، بر افراشت، آن گاه بر عرش ، استيلا يافت و خورشيد و ماه را رام گردانيد؛ هر كدام براى مدّتى معيّن ، به سير خود ادامه مى‏دهند. [ خداوند ، ] در كار [ آفرينش ] ، تدبير مى‏كند و آيات [ خود ] را به روشنى ، بيان مى‏نمايد. باشد كه شما به لقاى پروردگارتان ، يقين حاصل كنيد)

حديث‏

۲۵۷.امام على عليه السلام: از گواهانِ آفرينش او، آفريدن آسمان‏هاست كه بى هيچ ستونى ، استوارند، و بى هيچ تكيه‏گاهى ، بر پايند .

۲۵۸.امام على عليه السلام - از سخنان ايشان عليه السلام كه در آن ، از آفرينش آسمان‏ها ، ياد مى‏كند -:[از ميان هفت آسمان،] آسمان زيرين را به صورت موجى مهار شده و زيرينشان را بامى نگه داشته شده و سقفى برافراشته قرار داد ، بدون آن كه ستونى آنها را نگه دارد يا ميخ و طنابى ، ۱آنها را به هم پيوسته باشد.

۲۵۹.امام صادق عليه السلام: چشم، آفريده‏هاى گوناگونِ پيوسته و وابسته به هم را ديد، و دل، او را به اين نكته ره‏نمون كرد كه آنها را آفريدگارى است؛ چرا كه دل ، در آنچه چشم ديده ، انديشيده است : از عظمت آسمان و برافراشتگى آن در فضا ، بى آن كه ستونى و تكيه‏گاهى نگاهش دارد، و بى آن كه پس برود و محو شود، يا پيش آيد و زَوال گيرد، و اين كه نه يكباره ، فرو مى‏افتد و نزديك مى‏آيد، و نه بالا مى‏رود و ناپديد مى‏گردد.

۲۶۰.تفسير العيّاشى - به نقل از حسين بن خالد -:از امام رضا عليه السلام در باره اين سخن خداوند : (سوگند به آسمان مُشبّك) پرسيدم .
ايشان ، انگشتان خود را در هم فرو بُرد و فرمود: «آسمان ، در زمين، تنيده شده است» .
گفتم : چگونه به زمينْ تنيده شده ، در حالى كه مى‏فرمايد: (آسمان‏ها را بدون ستونى كه آن را ببينيد ، بر افراشت)؟
فرمود: «سبحان اللَّه! مگر نه اين كه مى‏فرمايد: (بدون ستونى كه آن را ببينيد) ؟» .
گفتم : چرا .
فرمود: «پس ستونى وجود دارد ؛ امّا ديده نمى‏شود» .

1.واژه «دسار» كه در متن عربى حديث آمده ، به معناى ميخِ دو سرِ تيز ، و رشته و طناب بافته شده از ليف خرماست كه با آن ، تخته‏هاى كشتى را مى‏بندند .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
388

د - قانونُ الجاذِبِيَّةِ

الكتاب‏

(اللَّهُ الَّذِى رَفَعَ السَّمَوَ تِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ثُمَّ اسْتَوَى‏ عَلَى الْعَرْشِ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِى لِأَجَلٍ مُّسَمًّى يُدَبِّرُ الْأَمْرَ يُفَصِّلُ الْآيَتِ لَعَلَّكُم بِلِقَاءِ رَبِّكُمْ تُوقِنُونَ) . ۱

الحديث‏

۲۵۷.الإمام عليّ عليه السلام : فَمِن شَواهِدِ خَلقِهِ خَلقُ السَّماواتِ مُوَطَّداتٍ بِلا عَمَدٍ ، قائِماتٍ بِلا سَنَدٍ . ۲

۲۵۸.عنه عليه السلام مِن كَلامٍ لَهُ عليه السلام يَذكُرُ فيهِ خَلقَ السَّماواتِ - : جَعَلَ سُفلاهُنَّ مَوجاً مَكفوفاً ، وعُلياهُنَّ سَقفاً مَحفوظاً ، وسَمكاً مَرفوعاً ، بِغَيرِ عَمَدٍ يَدعَمُها ، ولا دِسارٍ ۳ يَنظِمُها . ۴

۲۵۹.الإمام الصادق عليه السلام : فَنَظَرَتِ العَينُ إلى‏ خَلقٍ مُختَلِفٍ مُتَّصِلٍ بَعضُهُ بِبَعضٍ ، ودَلَّهَا القَلبُ عَلى‏ أنَّ لِذلِكَ خالِقاً ، وذلِكَ أنَّهُ فَكَّرَ حَيثُ دَلَّتهُ العَينُ عَلى‏ أنَّ ما عايَنَت مِن عِظَمِ السَّماءِ وَارتِفاعِها فِي الهَواءِ بِغَيرِ عَمَدٍ ولا دِعامَةٍ تُمسِكُها ، وأنَّها لا تَتَأَخَّرُ فَتَنكَشِطَ ولا تَتَقَدَّمُ فَتَزولَ ، ولا تَهبِطُ مَرَّةً فَتَدنُوَ ولا تَرتَفِعُ فَلا تُرى‏ . ۵

۲۶۰.تفسير العيّاشي عن الحسين بن خالد : قُلتُ لِأَبِي الحَسَنِ الرِّضا عليه السلام أخبِرني عَن قَولِ اللَّهِ : (وَ السَّمَاءِ ذَاتِ الْحُبُكِ) . ۶
قالَ : مَحبوكَةٌ إلَى الأَرضِ ، وشَبَكَ بَينَ أصابِعِهِ .
فَقُلتُ : كَيفَ يَكونُ مَحبوكَةً إلَى الأَرضِ وهُوَ يَقولُ : (رَفَعَ السَّمَوَ تِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ) ؟
فَقالَ : سُبحانَ اللَّهِ ! ألَيسَ يَقولُ : (بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ) ؟
فَقُلتُ : بَلى‏ .
فَقالَ : فَثَمَّ عَمَدٌ ولكِن لا تُرى‏ . ۷

1.الرعد : ۲ .

2.نهج البلاغة : الخطبة ۱۸۲ عن نوف البكالي ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۳۰۸ ح ۱۳ .

3.الدِسار : المِسمار ، وجمعه دُسُر (النهاية : ج ۲ ص ۱۱۶ «دسر») .

4.نهج البلاغة : الخطبة ۱ ، بحار الأنوار : ج ۵۷ ص ۱۷۷ ح ۱۳۶ وراجع: النهاية : ج ۲ ص ۱۱۶ .

5.تفسير نور الثقلين : ج ۲ ص ۴۸۱ ح ۸ نقلاً عن كتاب الاهليلجة .

6.الذاريات : ۷ .

7.تفسير العيّاشي : ج ۲ ص ۲۰۳ ح ۳ ، مجمع البيان : ج ۹ ص ۲۳۰ ، تفسير القمّي : ج ۲ ص ۳۲۸ ، بحار الأنوار : ج ۶۰ ص ۷۹ ح ۴ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7935
صفحه از 500
پرینت  ارسال به