335
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل

روايات را از اعتبار ، ساقط مى‏گرداند.

۳. قرائن تاريخى نفى شبهه تحريف‏

از ضروريات تاريخ است كه چهارده قرن پيش حضرت محمد صلى اللَّه عليه و آله مبعوث شد و مردمانى از عرب و غير عرب به وى ايمان آوردند. او كتابى آورد و آن را قرآن ناميد و آن را به خداى سبحان نسبت داد و اين قرآن معارف و كلياتى از شريعت را در خود داشت كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله مردم را به آن فراخواند؛ همچنين از مسلّمات تاريخ است كه آن جناب با همين قرآن تحدى كرد و آن را معجزه نبوّت خود خواند و نيز هيچ سخنى نيست در اين كه قرآن موجود همان قرآن است كه او بر مردم معاصر خويش قرائت كرد. چنين نبود كه اين كتاب از ميان برود و كتابى ديگر نظير آن يا غير آن را كسانى ديگر باز نويسند و به آن جناب نسبت دهند. اين حقيقت را همه ، حتى مخالفان پذيرفته‏اند. تنها مسئله‏اى كه برخى احتمال داده‏اند اين است كه جمله يا آيه‏اى از آن كاسته شده يا جا به جايى رخ داده يا تغييرى در كلمات يا اعراب آن رخ داده باشد؛ اما اصل كتاب الهى، به همان وضع و اسلوبى كه در زمان رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله بوده، باقى است. ۱
اكنون خواهيم كوشيد برخى شواهد تاريخى تحريف‏ناپذيرى قرآن را به اختصار مرور كنيم:

اول. اهتمام سخت مسلمانان به حفظ و نگارش كامل قرآن‏

از شواهد متقن تاريخى بر مى‏آيد كه عرب معاصر ظهور اسلام ، از حافظه توانمندى برخوردار بوده و توانايى آن را داشته است كه قصيده‏هاى بلند و ديوان شعر شاعران خود را به سينه بسپارد. پس از بعثت پيامبر اكرم، علاقه عرب به شعر و سخن فصيح، بليغ و زيبا و نيز تشويق و دستور پيامبر صلى اللَّه عليه و آله موجب شد تا به حفظ قرآن - كه هم به

1.الميزان فى تفسير القرآن : ج‏۱۲ ص ۱۰۴ - ۱۰۵.


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
334

چهار. استناد اهل بيت به قرآن موجود : بنا بر روايات پر شمار ، اهل بيت عليهم السلام به مناسبت‏هاى گوناگون ، همواره به قرآن موجود ، استناد و تمسك مى‏جسته‏اند ، حتى به آياتى كه مدّعيان تحريف ، تحريف آنها را ادعا كرده‏اند ، مانند آيه (أَطِيعُواْ اللَّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِى الْأَمْرِ مِنكُمْ ؛ از خدا و فرستاده خدا و صاحبان او فرمان بريد) كه روايات اهل بيت عليهم السلام (أُوْلِى الْأَمْرِ) را به امامان دوازده‏گانه اهل بيت عليهم السلام تفسير كرده‏اند . ۱
پنج. احاديث امر به تمسّك، تلاوت، و ختم مصحف موجود: بنا بر رواياتى بسيار، امامان اهل بيت عليهم السلام مسلمانان را همواره به تمسّك، تلاوت، و ختم قرآن موجود ، ترغيب مى‏كردند و يا با اشاره به همين مصحف شريف، به آثار و فوايد تكوينى و معنوى ختم قرآن توجّه مى‏دادند. شيخ طوسى در آغاز تفسير ارزشمند خويش ، التبيان فى تفسير القرآن ، با بيان اين دليل و برخى ادلّه ديگر، اين دست روايات را «متناصره» خوانده و بيان كرده است كه بحث در باره تحريف ، چنان ضعيف است كه شايسته پاسخ نيست. ۲
روايات مختلفى كه برخى از آنها ياد شد، با قطعيت تمام ، راه را بر هر گونه تحريف مى‏بندند و گواهى مى‏دهند كه قرآن موجود ، همان كتابى است كه بر پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نازل شد. عالمان شيعه، از اين روايات در دو جهت ، سود مى‏برند: نخست، اثبات سلامت قرآن از تحريف و دوم، ردّ رواياتى كه ظاهر آنها موهم تحريف است ؛ زيرا هنگام تعارض روايات، آن دسته كه به لحاظ سند يا معنا ضعيف است، ساقط مى‏گردد و در اينجا مصداق روايات ضعيف، روايات دسته دوم است كه موهم تحريف قرآن اند . ۳علاوه بر اين ، تنافى آنها با قرآن ، مطابق نصوص، اين

1.الكافى : ج ۱ ص ۲۷۶ ص ۲۹۵ .

2.التبيان فى تفسير القرآن : ج ۱ ص ۳ .

3.سلامة القرآن من التحريف: ص‏۳۱.

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8024
صفحه از 500
پرینت  ارسال به