261
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل

۳ / ۲

وصيّت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به على عليه السلام در باره گردآورى قرآن‏

۲۲۱.امام على عليه السلام : پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله به من سفارش كرد و فرمود كه چون او را به خاك سپردم ، از خانه‏ام بيرون نروم تا اين كه كتاب خدا را گرد آورم ؛ چرا كه آن ، در برگ‏هاى درخت خرما و استخوان‏هاى شانه شتر ، نوشته شده بود .

۲۲۲.امام على عليه السلام : پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله به من فرمود : «به زودى ، گروه‏هايى از امّتم در باره تو به كج‏راهه مى‏روند و مى‏گويند : "پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله كه چيزى بر جاى ننهاد . پس على را در چه چيز ، وصى قرار داد ؟" . آيا كتاب پروردگارم ، برترين چيزها بعد از خداوند عزّ وجلّ نيست [كه آن را از جانب خود ، بر جا مى‏گذارم‏] ؟! سوگند به آن كه مرا به حق فرستاد ، اگر آن را به درستى گردآورى نكنى ، ديگر هرگز گردآورى نخواهد شد» . بنا بر اين ، خداوند عزّ وجلّ ، اين كار را تنها به من اختصاص داد ، نه هيچ صحابىِ ديگرى .

۲۲۳.امام صادق عليه السلام : پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله به على عليه السلام فرمود : «اى على ! قرآن ، در صحيفه‏ها و پارچه‏هاى حرير و كاغذهايى [نوشته شده ]است و در پشت بسترم ، قرار دارد . آن را برداريد و جمع‏آورى كنيد و آن را از بين نبريد ، چنان كه يهود ، تورات را از بين بردند» .
پس على عليه السلام رفت و آنها را در پارچه‏اى زردرنگ گذاشت . سپس آن را ممهور كرد و در خانه‏اش گذاشت و فرمود : «ردا بر تن نمى‏كنم [و از خانه ، خارج نمى‏شوم ]تا اين كه قرآن را جمع‏آورى كنم» . از اين رو گاه كسى [براى ديدن ]نزد ايشان مى‏آمد و ايشان بدون ردا ، به سويش بيرون مى‏آمد ، تا آن كه قرآن را گرد آورد .

۲۲۴.المناقب ، ابن شهرآشوب - به نقل از على بن رباح -:پيامبر صلى اللَّه عليه و آله ، على عليه السلام را مأمور گردآورى قرآن كرد ، و ايشان آن را گرد آورد و نگاشت .

۲۲۵.المناقب ، ابن شهرآشوب - به نقل از ابو رافع -:پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در آن بيمارى‏اش كه به رحلت ايشان انجاميد ، به على عليه السلام فرمود : «اى على ! اين ، كتاب خداست . آن را با خود داشته باش» .
پس على عليه السلام قرآن را در پارچه‏اى گذاشت و به [درون‏] خانه‏اش رفت . چون پيامبر صلى اللَّه عليه و آله از دنيا رفت ، على عليه السلام [در خانه‏اش‏] نشست و آن را به همان ترتيبى كه خدا نازل كرده بود و از آن اطّلاع داشت ، تنظيم كرد .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
260

۳ / ۲

وَصِيَّةُ النَّبِيِّ صلى اللَّه عليه وآله لِعَلِيٍّ عليه السلام في تَأليفِ القُرآنِ‏

۲۲۱.الإمام عليّ عليه السلام : إنَّ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله قالَ لي وأوصاني : أن إذا وارَيتُهُ في حُفرَتِهِ ، لا أخرُجَ مِن بَيتي حَتّى‏ اُؤَلِّفَ كِتابَ اللَّهِ ، فَإِنَّهُ في جَرائِدِ النَّخلِ وفي أكتافِ الإِبِلِ. ۱

۲۲۲.عنه عليه السلام : إنَّ رَسولَ اللَّهِ قالَ لي : «سَيَفتَتِنُ فيكَ طَوائِفُ مِن اُمَّتي فَيَقولونَ : إنَّ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله لَم يُخَلِّف شَيئاً ، فَبِماذا أوصى‏ عَلِيّاً؟ أوَ لَيسَ كِتابُ رَبّي أفضَلَ الأَشياءِ بَعدَ اللَّهِ عزّ وجلّ؟! وَالَّذي بَعَثَني بِالحَقِّ لَئِن لَم تَجمَعهُ بِإِتقانٍ لَم يُجمَع أبَداً » ، فَخَصَّنِيَ اللَّهُ عزّوجلّ بِذلِكَ مِن دونِ الصَّحابَةِ. ۲

۲۲۳.الإمام الصادق عليه السلام : إنَّ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله قالَ لِعَلِيٍّ عليه السلام : «يا عَلِيُّ ، القُرآنُ خَلفَ فِراشي فِي الصُّحُفِ وَالحَريرِ وَالقَراطيسِ ، فَخُذوهُ وَاجمَعوهُ ولا تُضَيِّعوهُ كَما ضَيَّعَتِ اليَهودُ التَّوراةَ ،» فَانطَلَقَ عَلِيٌّ عليه السلام فَجَمَعَهُ في ثَوبٍ أصفَرَ ، ثُمَّ خَتَمَ عَلَيهِ في بَيتِهِ ، وقالَ : لا أرتَدي حَتّى‏ أجمَعَهُ ، فَإِنَّهُ كانَ الرَّجُلُ لَيَأتيهِ فَيَخرُجُ إلَيهِ بِغَيرِ رِداءٍ حَتّى‏ جَمَعَهُ . ۳

۲۲۴.المناقب لابن شهر آشوب عن عليّ بن رباح : إنَّ النَّبِيَّ صلى اللَّه عليه و آله أمَرَ عَلِيّاً عليه السلام بِتَأليفِ القُرآنِ ، فَأَ لَّفَهُ وكَتَبَهُ. ۴

۲۲۵.المناقب لابن شهر آشوب عن أبي رافع : إنَّ النَّبِيَّ صلى اللَّه عليه و آله قالَ في مَرَضِهِ الَّذي تُوُفِّيَ فيهِ لِعَلِيٍّ عليه السلام : «يا عَلِيُّ هذا كِتابُ اللَّهِ خُذهُ إلَيكَ » ، فَجَمَعَهُ عَلِيٌّ عليه السلام في ثَوبٍ فَمَضى‏ إلى‏ مَنزِلِهِ ، فَلَمّا قُبِضَ النَّبِيُّ صلى اللَّه عليه و آله جَلَسَ عَلِيٌّ عليه السلام فَأَلَّفَهُ كَما أنزَلَهُ اللَّهُ ، وكانَ بِهِ عالِماً. ۵

1.تفسير العيّاشي : ج ۲ ص ۶۶ ح ۷۶ ، الاختصاص : ص ۱۸۶ نحوه وكلاهما عن عمرو بن أبي المقدام عن أبيه عن جدّه ، بحار الأنوار : ج ۲۸ ص ۲۲۷ ح ۱۴.

2.الخصال : ص ۵۷۹ ح ۱ عن مكحول ، بحار الأنوار : ج ۳۱ ص ۴۴۴ ح ۲.

3.تفسير القمّي : ج ۲ ص ۴۵۱ عن أبي بكر الحضرمي ، مجمع البحرين : ج ۱ ص ۳۱۴ وليس فيه ذيله ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۴۸ ح ۷.

4.المناقب لابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۴۱ نقلاً عن أبي العلاء العطّار والموفّق خطيب خوارزم ، الإيضاح : ص ۲۲۲ وفيه «عهد» بدل «أمر» ، بحار الأنوار : ج ۴۰ ص ۱۵۵ ح ۵۴ .

5.المناقب لابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۴۱ ، بحار الأنوار : ج ۴۰ ص ۱۵۵ ح ۵۴ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8338
صفحه از 500
پرینت  ارسال به