77
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم

۳۱۵.امام على عليه السلام - در نكوهش اختلاف علما در فتوا - : آيا خداوند ، دين ناقصى را نازل كرده و براى كامل كردن آن ، از ايشان (علما) ، كمك خواسته است؟! يا اين كه شريك او هستند و از اين رو حق دارند كه بگويند و خدا هم موظّف است [به نظر آنها] رضايت دهد ؟! يا اين كه خداوند سبحان ، دينى كامل نازل كرده است ؛ امّا پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در رساندن و گزاردن آن ، كوتاهى نموده است ؟! در صورتى كه خداوند سبحان مى‏فرمايد: (ما در كتاب ، هيچ چيزى را فروگذار نكرده‏ايم) و بيان هر چيزى در آن هست .

۳۱۶.امام باقر عليه السلام: خداوند - تبارك و تعالى - چيزى را كه امّت تا روز قيامت به آن نياز دارند ، فرو ننهاده و [حكم آن را] در كتابش نازل كرده و براى پيامبرش صلى اللَّه عليه و آله بيان فرموده است و براى هر چيزى ، حدّى قرار داده است و براى نشان دادن آن حد ، نشانه‏اى گذاشته است و براى كسى كه از آن حد ، فراتر برود ، حد (مجازات) معيّن كرده است.

۳۱۷.امام صادق عليه السلام: هيچ چيزى نيست ، مگر اين كه در باره آن ، آيه يا سنّتى وجود دارد .

۳۱۸.امام صادق عليه السلام: هيچ چيزى نيست ، مگر اين كه بيان آن در قرآن ، وجود دارد.

۳۱۹.الاختصاص - به نقل از سعيد بن عبد اللَّه اَعرَج - : به امام صادق عليه السلام گفتم : فقهاى ناحيه ما مى‏گويند: با مسائلى مواجه مى‏شويم كه حكم آنها را در كتاب و سنّت نمى‏يابيم . از اين رو بر اساس نظر خود ، حكم مى‏كنيم .
فرمود: «دروغ مى‏گويند . هيچ چيزى نيست ، مگر اين كه در كتاب ، آمده و در سنّت ، وجود دارد» .

۳۲۰.بصائر الدرجات - به نقل از خيثم - : به امام صادق عليه السلام گفتم : آيا چيزى هست كه در كتاب و سنّت ، وجود نداشته باشد؟
فرمود: «خير» . گفتم : اگر چيزى بود؟
فرمود: «نيست» .
من چند بار سخنم را تكرار كردم و ايشان فرمود: «[چيزى ]نخواهد بود» .
سپس با اشاره انگشتش فرمود: «با توفيق و راه‏نمايى، نه آن گونه كه تو مى‏انديشى، نه آن گونه كه تو مى‏انديشى» .۱

1.علّامه مجلسى قدّس سرّه مى‏گويد: جمله «با توفيق و راه‏نمايى» ، يعنى با الهام از جانب خداوند و القاى روح القُدُس [به امام عليه السلام‏]... ، نه با اجتهاد و اظهار رأى كه گمان مى‏كنى .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
76

۳۱۵.عنه عليه السلام - في ذَمِّ اختِلافِ العُلَماءِ فِي الفُتيا - : أم أنزَلَ اللَّهُ ديناً ناقِصاً فَاستَعانَ بِهِم عَلى‏ إتمامِهِ ، أم كانوا شُرَكاءَ لَهُ ، فَلَهُم أن يَقولوا وعَلَيهِ أن يَرضى‏؟ أم أنزَلَ اللَّهُ سُبحانَهُ ديناً تامّاً فَقَصَّرَ الرَّسولُ صلى اللَّه عليه و آله عَن تَبليغِهِ وأدائِهِ؟ وَاللَّهُ سُبحانَهُ يَقولُ : (مَّا فَرَّطْنَا فِى الْكِتَبِ مِن شَىْ‏ءٍ)۱ وفيهِ تِبيانٌ لِكُلِّ شَي‏ءٍ .۲

۳۱۶.الإمام الباقر عليه السلام : إنَّ اللَّهَ تَبارَكَ وتَعالى‏ لَم يَدَع شَيئاً تَحتاجُ إلَيهِ الاُمَّةُ إلى‏ يَومِ القِيامَةِ إلّا أنزَلَهُ في كِتابِهِ ، وبَيَّنَهُ لِرَسولِهِ صلى اللَّه عليه و آله ، وجَعَلَ لِكُلِّ شَي‏ءٍ حَدّاً وجَعَلَ عَلَيهِ دَليلاً يَدُلُّ عَلَيهِ ، وجَعَلَ عَلى‏ مَن تَعَدّى‏ ذلِكَ الحَدَّ حَدّاً.۳

۳۱۷.الإمام الصادق عليه السلام : ما مِن شَي‏ءٍ إلّا وفيهِ كِتابٌ أو سُنَّةٌ.۴

۳۱۸.عنه عليه السلام : لَيسَ مِن شَي‏ءٍ إلّا فِي الكِتابِ تِبيانُهُ.۵

۳۱۹.الاختصاص عن سعيد بن عبد اللَّه الأعرج : قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللَّهِ عليه السلام : إنَّ مَن عِندَنا مِمَّن يَتَفَقَّهُ يَقولُون : يَرِدُ عَلَينا ما لا نَعرِفُهُ فِي الكِتابِ وَالسُّنَّةِ فَنَقولُ فيهِ بِرَأيِنا! فَقالَ : كَذَبوا لَيسَ شَي‏ءٌ إلّا وقَد جاءَ فِي الكِتابِ وجاءَت فيهِ السُّنَّةُ.۶

۳۲۰.بصائر الدرجات عن خيثم عن الإمام الصادق عليه السلام ، قال : قُلتُ لَهُ عليه السلام : يَكونُ شَي‏ءٌ لايَكونُ فِي الكِتابِ وَالسُّنَّةِ؟ قالَ : لا ، قالَ : قُلتُ : فَإِن جاءَ شَي‏ءٌ ؟ قالَ : لا ، حَتّى‏ أعَدتُ عَلَيهِ مِراراً ، فَقالَ : لايَجي‏ءُ ، ثُمَّ قالَ بِإِصبَعِهِ : بِتَوفيقٍ وتَسديدٍ ، لَيسَ حَيثُ تَذهَبُ ، لَيسَ حَيثُ تَذهَبُ‏۷.۸

1.الأنعام : ۳۸ .

2.نهج البلاغة : الخطبة ۱۸ ، الاحتجاج : ج ۱ ص ۶۲۰ ح ۱۴۲ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۲۸۴ ح ۱ .

3.الكافي : ج ۷ ص ۱۷۶ ح ۱۱ ، تفسير العيّاشي : ج ۱ ص ۶ ح ۱۳ كلاهما عن عمرو بن قيس ، بصائر الدرجات : ص ۶ ح ۳ عن عمربن قيس الماصر وليس فيه ذيله ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۸۴ ح ۱۶ .

4.الكافي : ج ۱ ص ۵۹ ح ۴ عن حمّاد.

5.تفسير العيّاشي : ج ۱ ص ۶ ح ۱۲ ، المحاسن : ج ۱ ص ۴۱۷ ح ۹۵۸ كلاهما عن محمّد بن حمران ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۹۴ ح ۴۴.

6.الاختصاص : ص ۲۸۱ ، بصائر الدرجات : ص ۳۰۱ ح ۲ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۳۰۴ ح ۴۷.

7.قال العلّامة المجلسي رحمة اللَّه عليه : قوله عليه السلام : «بتوفيق وتسديد» أي بإلهام من اللَّه ، وإلقاء من روح القدس . . . وليس حيث تذهب من الاجتهاد والقول بالرأي (بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۷۵) .

8.بصائر الدرجات : ص ۳۸۸ ح ۲ وح ۳ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۷۵ ح ۱۶ وراجع: دعائم الإسلام : ج ۲ ص ۵۳۵ ح ۱۹۰۰.

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8443
صفحه از 506
پرینت  ارسال به