215
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم

۹ / ۴

قرآن ، كلام خدا ، حادث است و مخلوق نيست‏۱

۴۴۱.الدرّ المنثور - به نقل از اَنَس - : پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در باره اين سخن خداوند : (قرآنى عربى كه بدون كجى است) فرمود : «مخلوق نيست» .

۴۴۲.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله : قرآن ، كلام خدا ، «غير مخلوق» بر من فرود مى‏آيد .

۴۴۳.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله : قرآن ، كلام خدا و غير مخلوق است .

۴۴۴.التوحيد - به نقل از عبد الرحيم قصير - : توسّط عبد الملك بن اَعيَن به امام صادق عليه السلام نوشتم : فدايت گردم! ... مردم ، در باره قرآن ، اختلاف پيدا كرده‏اند . گروهى مى‏گويند كه قرآن ، كلام خدا و مخلوق است . گروه ديگر مى‏گويند كه كلام خدا و مخلوق است .
ايشان نوشت : « ... قرآن ، كلام خدا ، حادث و غير مخلوق است و ازلى نيست . همواره با خداوند - كه يادش بلند باد و بسيار برتر از اين سخنان است - بوده است . خداوند بود و چيزى غير از خدا ، اعم از شناخته و ناشناخته نبود . خداوند بود ؛ ولى نه متكلّم ، نه اراده كننده ، نه متحرّك و نه فاعل . پروردگار ما ، والا و ارجمند است .
همه اين صفت‏ها وقتى پديد آمدند كه فعل از او پديد آمد . پروردگار ما والا و ارجمند است .
قرآن ، كلام خدا ، ناآفريده است . اخبار پيش از شما و خبرهاى پس از شما ، در آن است و از جانب خداوند ، بر محمّد ، پيامبر خدا ، فرستاده شد» .

1.مقصود از «مخلوق» و «غير مخلوق» در روايات اين باب و باب بعدى ، در ص ۲۲۰ با عنوان «پژوهشى در باره حدوث و قِدَم قرآن» خواهد آمد .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
214

۹ / ۴

القُرآنُ كَلامُ اللَّهِ مُحدَثٌ غَيرُ مَخلوقٍ‏

۴۴۱.الدرّ المنثور عن أنس عن النّبيّ صلى اللَّه عليه و آله - في قوله : (قُرْءَانًا عَرَبِيًّا غَيْرَ ذِى عِوَجٍ)- : غَيرَ مَخلوقٍ .۱

۴۴۲.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : يُنزَلُ عَلَيَّ القُرآنُ كَلامُ اللَّهِ غَيرَ مَخلوقٍ .۲

۴۴۳.عنه صلى اللَّه عليه و آله : القُرآن كَلامُ اللَّهِ غَيرُ مَخلوقٍ .۳

۴۴۴.التوحيد عن عبدالرحيم القصير : كَتَبتُ عَلى‏ يَدَي عَبدِالمَلِكِ بنِ أعيَنَ إلى‏ أبي عَبدِاللَّهِ عليه السلام :
جُعِلتُ فِداكَ ... اِختَلَفوا فِي القُرآنِ ، فَزَعَمَ قَومٌ أنَّ القُرآنَ كَلامُ اللَّهِ غَيرُ مَخلوقٍ ، وقالَ آخَرونَ : كَلامُ اللَّهِ مَخلوقٌ ... .
فَكَتَبَ عليه السلام : ... إنَّ القُرآنَ كَلامُ اللَّهِ مُحدَثٌ غَيرُ مَخلوقٍ وغَيرُ أزَلِيٍّ مَعَ اللَّهِ تَعالى‏ ذِكرُهُ وتَعالى‏ عَن ذلِكَ عُلُوّاً كَبيراً ، كانَ اللَّهُ عزّ وجلّ ولا شَي‏ءَ غَيرَ اللَّهِ مَعروفٌ ولا مَجهولٌ ، كانَ عزّ وجلّ ولا مُتَكَلِّمٌ ولا مُريدٌ ولا مُتَحَرِّكٌ ولا فاعِلٌ جَلَّ وعَزَّ رَبُّنا .
فَجَميعُ هذِهِ الصِّفاتِ مُحدَثَةٌ عِندَ حُدوثِ الفِعلِ مِنهُ جَلَّ وعَزَّ رَبُّنا ، وَالقُرآنُ كَلامُ اللَّهِ غَيرُ مَخلوقٍ ، فيهِ خَبَرُ مَن كانَ قَبلَكُم وخَبَرُ ما يَكونُ بَعدَكُم ، اُنزِلَ مِن عِند اللَّهِ عَلى‏ مُحَمَّدٍ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله .۴

1.الدر المنثور : ج ۷ ص ۲۲۳ نقلا عن الديلمى فى الفردوس .

2.معجم السفر : ص ۱۲۲ ح ۳۷۳ عن أبي موسى الأشعري .

3.تاريخ بغداد : ج ۲ ص ۳۸۹ الرقم ۹۰۵ و ج ۸ ص ۴۸۷ الرقم ۴۶۰۴ عن عبد السلام بن صالح الهروى عن الإمام الرضا عليه السلام ، وأيضاً التوحيد : ص ۲۲۷ ج ۷ عن عبد الرحيم القصير عن الإمام الصادق عليه السلام ، تفسير العيّاشي : ج ۱ ص ۸ ح ۱۷ عن ياسر الخادم عن الإمام الرضا عليه السلام ، التاريخ الكبير : ج ۷ ص ۴۰۰ ح ۱۷۴۷ عن معاوية بن عمّار عن الإمام الصادق عليه السلام ، سير أعلام النبلاء : ج ۴ ص ۴۰۸ عن بسّام الصيرفي عن الإمام الباقر عليه السلام .

4.التوحيد : ص ۲۲۶ ح ۷ ، بحار الأنوار: ج ۹۲ ص ۱۱۸ ح ۶ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8323
صفحه از 506
پرینت  ارسال به