فَوَاللَّهِ ما هُوَ بِشِعرٍ وَ لا بِسِحرٍ و لا بِهَذّى جُنُونٍ، و اِنّ قَولَهُ مِن كَلامِ اللَّهِ... إنَّ لَهُ لَحَلاوَةً و إنَّ عَلَيهِ لَطَلاوَةً و إنَّ اَعلاهُ لَمُثمِرٌ و إنَّ أسفَلهُ لَمُغدِقٌ و إنَّه يَعلو و لا يُعْلى عَلَيهِ.^۱
به خداوند سوگند كه آن ، نه شعر ، نه جادو و نه هذيان ديوانگى است . همانا گفته او از سخنان خداوند است . شيرينى و زيبايى خاصى دارد . فرازش پرباروبرگ و فرودش گواراست . قرآن برترى مى‏يابد ، اما چيزى بر او برترى نمى‏يابد .
اين سخن، خشم مشركان را برانگيخت و او را ناگزير ساختند تا در نكوهش قرآن سخنى بگويد . از همين رو، آيه‏اى در شأن او نازل شد:
(ثُمَّ أَدْبَرَ وَ اسْتَكْبَرَ * فَقَالَ إِنْ هَذَآ إِلَّا سِحْرٌ يُؤْثَرُ .^۲
سپس پشت كرد و برترى‏جويى كرد . و گفت : اين جز جادويى اثرگذار نيست) .
عتبة بن ربيعة ، از بزرگان قريش براى آن كه پيامبر را وا دارد كه از دعوى نبوّت دست بردارد، به محضر آن جناب آمد. پيامبر صلى اللَّه عليه و آله آيات آغازين سوره فصّلت را بر او تلاوت كرد. وقتى از مجلس پيامبر صلى اللَّه عليه و آله باز گشت، اظهار داشت: «به خدا سوگند، سخنى شنيدم كه تا كنون مانند آن را نشنيده‏ام؛ سخنى كه شعر، سحر، كهانت و جز آن نيست؛ بلكه نبأى عظيم است».^۳
زيبايى‏هاى ساحت رويين قرآن ، تا بدان حد خيره‏كننده و فراگير بود كه برجسته‏ترين دشمنان قرآن چون وليد بن مغيرة، اخنس بن شريق و عمرو بن هشام

نزول قرآن، مقارن با شكوفاترين روزگار عرب و هنگام رونق فصاحت و بلاغت در زبان عربى و سرزمين عربستان است. هنروران قوم تازى، در ماه‏هاى حرام، برجسته‏ترين شاهكارهاى ادبى و فرهنگى خويش را در نمايشگاه فرهنگى - هنرى بازار عكّاظ به نمايش مى‏گذاشتند و داوران و ناقدان سخن، برترين نمونه‏ها را گزينش و معرفى مى‏كردند. آن برگزيده‏ها ، بر ديوار كعبه آويخته مى‏شدند و مايه مباهبات پديدآورندگانشان به شمار مى‏رفتند . هفت قصيده، مشهور به «مُعَلّقات سبع»، از: امرؤ القيس، طَرَفة بن العبد، زُهَيربن ابى سُلْمى، لَبيد بن ربيعه، عَمرو بن كُلثوم، عَنْترة بن شَدّاد و حارث بن حِلِّزه،^۱ سروده‏هايى بودند كه فراتر از آنها كلامى در ادب و هنرعرب نبود. وقتى قرآن فرود آمد و آواى آن به گوش چكامه‏سرايان و سخن‏شناسان رسيد، سِحر بيان و محفل‏آرايى آن، چنان دل‏هاى آنان را مسخّر ساخت كه باشگاه ادبى آنان بى‏فروغ گرديد:^۲
لبيد ، سراينده يكى از قصايد هفت‏گانه، وقتى با قرآن محمدى صلى اللَّه عليه و آله آشنا شد، آن سان دلداده آن شد كه ديگر شعر نگفت و فرصت خويش را پيوسته در تلاوت قرآن به سر مى‏كرد. وقتى از او پرسيدند كه: چرا شعر نمى‏گويى؟ گفت: «با وجود قرآن، ديگر نمى‏توانم شعر بگويم. اگر سخنْ اين است، گفته‏هاى ما همه هجو است. من آن اندازه از قرآن لذّت مى‏جويم كه بالاتر از آن، سخنى نمى‏شناسم» .^۳
وليد بن مُغيره مخزومى، امير سخن در ميان مشركان، وقتى سروش جان‏افزاى كلام پروردگار را شنيد، با تمام كين‏ورزى و دشمنى‏اش با پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و پيام او، ناگزير، اعتراف كرد كه اين سخن، برتر از تراز سخن انسان است: