363
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم

۵۴۲.امام صادق عليه السلام: در سفارش امير مؤمنان عليه السلام به يارانش آمده بود: بدانيد كه قرآن ، راه‏نما در شب و روز است و روشنايىِ شب تار است براى هر سختى و نيازى.

۵۴۳.امام صادق عليه السلام: به راستى كه در اين قرآن ، منارهاى راه‏نما و چراغ‏هاى تاريكى است . پس جلا دهنده ، بايد ديده خويش را بِدان ، جَلا دهد و نگاهش را براى پرتو آن ، بگشايد؛ زيرا انديشيدن [در قرآن‏] ، حيات‏بخش دل شخص بيناست، همچنان كه آدمى در تاريكى‏ها، با كمك نور ، راه خود را مى‏يابد.

۲ / ۲

شفاى دل‏ها

قرآن‏

(اى مردم ! به يقين، براى شما از جانب پروردگارتان ، اندرزى، و درمانى براى آنچه در سينه‏هاست، و ره‏نمود و رحمتى براى گروندگان [ به خدا ]آمده است).


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
362

۵۴۲.الإمام الصادق عليه السلام : كانَ في وَصِيَّةِ أميرِالمُؤمِنينَ عليه السلام لِأَصحابِهِ: اِعلَموا أنَّ القُرآنَ هُدَى اللَّيلِ وَالنَّهارِ ، ونورُ اللَّيلِ المُظلِمِ عَلى‏ ما كانَ مِن جُهدٍ وفاقَةٍ .۱

۵۴۳.عنه عليه السلام : إنَّ هذَا القُرآنَ فيهِ مَنارُ الهُدى‏ ، ومَصابيحُ الدُّجى‏ ، فَليَجلُ جالٍ بَصَرَهُ ، ويَفتَحُ لِلضِّياءِنَظَرَهُ؛ فَإِنَّ التَّفَكُّرَ حَياةُ قَلبِ البَصيرِ،كَما يَمشِي المُستَنيرُ فِي الظُّلُماتِ بِالنّورِ.۲

۲ / ۲

شِفاءُ القُلوبِ‏

الكتاب‏

(يَأَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِّمَا فِى الصُّدُورِ وَ هُدًى وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ)۳ .۴

1.الكافي: ج ۲ ص ۲۱۶ ح ۲ وص ۶۰۰ ح ۶ وفيه «هدى النهار» بدل «هدى الليل والنهار» ، تنبيه الخواطر: ج ۲ ص ۲۰۲ كلّها عن أبي جميلة ، بحار الأنوار: ج ۶۸ ص ۲۱۲ ح ۲ .

2.الكافي: ج ۲ ص ۶۰۰ ح ۵ عن طلحة بن زيد ، العدد القويّة : ص ۳۸ ح ۴۹ ، كشف الغمّة : ج ۲ ص ۱۹۹ كلاهما نحوه ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۱۱۲ ح ۶ .

3.يونس: ۵۷ .

4.علّامه طباطبايى مى‏نويسد : اگر اين چهار صفتى كه خداى سبحان در اين آيه براى قرآن برشمرده (يعنى : موعظه ، شفاى آنچه در سينه‏هاست ، هدايت و رحمت) ، در نظر گرفته و با يكديگر مقايسه شوند و آن گاه با كلّ قرآن سنجيده شوند ، خواهيم ديد كه اين آيه ، بيان جامعى است براى همه آثار پاك و زيبا و رفتار پاكيزه‏اى كه قرآن در جان مؤمنان ، نقش مى‏زند ، از آن زمان كه قرآن به گوششان مى‏رسد تا زمانى كه در جانشان جاى مى‏گيرد و در دلشان استقرار مى‏يابد . آرى! قرآن ، در ابتداى برخوردش با مؤمنان - در حالى كه آنان را غرق در غفلت و درياى حيرت مى‏يابد كه از هر سو ، درونشان با تاريكى‏هاى شك و ترديد ، احاطه شده و دل‏هايشان با درد رذايل و صفات و حالات خبيث ، بيمار گشته - آنان را پند نيكو مى‏دهد و از خواب غفلت ، بيدار مى‏كند و از بدى باطن و رفتارهاى ناشايست ، برحذر مى‏دارد و به خير و سعادت ، برمى‏انگيزاند . بعد از آن ، به پاكسازى درون آنها از صفات خبيث مى‏پردازد و دائماً آفات عقل و بيمارى‏هاى قلبشان را يكى پس از ديگرى از بين مى‏برد . سپس آنها را با نرمى و ملاطفت ، به معارف درست و خوى‏هاى كريمانه و كردارهاى شايسته راه‏نمايى مى‏كند ، به طورى كه آنان را پلّه پلّه بالا مى‏برد و منزل به منزل ، نزديكشان مى‏كند تا آن كه در جايگاه مقرّبان ، استقرار مى‏يابند و چونان اهل اخلاص ، به رستگارى مى‏رسند. سپس جامه رحمت بر ايشان مى‏پوشانَد و در سراى كرامت ، فرودشان مى‏آورد و بر اَريكه سعادت مى‏نشانَد تا آنها را به پيامبران و صدّيقان و شهيدان و صالحان - كه نيكو همنشينان و همدمانى هستند - ، ملحق مى‏كند و در جمع بندگان مقرّبش ، در اَعلى عِلّيّين ، واردشان مى‏نمايد. پس قرآن ، اندرزگويى است كه بيمارى‏هاى سينه‏ها و دل‏ها را شفا مى‏بخشد و به راه راست ، هدايت مى‏كند و رحمتْ اِفاضه مى‏كند و اين همه را البتّه به اذن خداوند سبحان ، انجام مى‏دهد. اندرز دادن و شفا بخشيدن و هدايت كردن و منتشر كردن رحمت، همه را خودش انجام مى‏دهد ، نه به واسطه چيزى ديگر؛ چرا كه قرآن ، رشته متّصل ميان خدا و خلق اوست. بنا بر اين ، خود ، اندرز است و شفا دهنده آنچه در سينه‏هاست، و هدايت و رحمت براى مؤمنان (ترجمه تفسير الميزان : ج ۱۰ ص ۱۱۸).

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8601
صفحه از 506
پرینت  ارسال به