265
شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم

حديث‏

۴۶۹.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: خداوند عزّ وجلّ ، كتاب مرا حاكم بر كتاب‏هاى پيامبران و نسخ كننده آنها قرار داد. من با حلال كردن آنچه آنان حرام كردند و حرام كردن پاره‏اى از چيزهايى كه آنان حلال كردند ، آمده‏ام.

۴۷۰.پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله: سوره‏هاى بلند ، به جاى تورات به من داده شده است، صدتايى‏ها ، به جاى انجيل، و دوگان‏ها به جاى زبور . سوره‏هاى تفصيلى [و كوتاه ]نيز - كه شصت و هشت سوره است - ، افزون ، به من داده شده است .۱ اين قرآن ، حاكم بر ديگر كتاب‏ها است . بر تورات موسى ، انجيل عيسى و زبور داوود .

۴۷۱.امام زين العابدين عليه السلام - از دعاى ايشان در پايان قرائت قرآن - : بار خدايا! به من در ختم نمودن كتابت ، كمك كردى ؛ كتابى كه آن را به عنوان نور و روشنايى ، فرو فرستادى و آن را بر همه كتاب‏هايى كه [پيش‏تر] نازل كرده‏اى، حاكم قرار دادى .

۴۷۲.الكافى - به نقل از على بن عيسى، كه سند حديث را به يكى از اهل بيت عليهم السلام مى‏رساند - : خداوند - تبارك و تعالى - با موسى عليه السلام به نجوا پرداخت و در نجواهايش به او فرمود: « ... اى موسى! من به تو ، به سانِ دوستى دلسوز و غمخوار، در باره پسر آن بانوى باكره، عيسى بن مريم و صاحب اُلاغ و بُرنُس‏۲ و روغن و زيتون و محراب، سفارش مى‏كنم ، و نيز در باره صاحب شتر سرخْ‏موى، آن مرد نيك و پاك و پاك گشته كه پس از او مى‏آيد (محمّد صلى اللَّه عليه و آله)، و داستان او در كتاب تو ، چنين است كه وى ، مؤمن كتاب‏هاى آسمانى و مراقب همه آنهاست .۳ نيز اهل ركوع و سجود ، و اميد و بيم است . برادران او ، مستمندان اند، و يارانش ، مردمانى ديگر [غير از خويشانش در مكّه ، بلكه از مردمان مدينه‏]اند» .

۴۷۳.تفسير الطبرى - به نقل از ابن عبّاس ، در باره اين سخن خداوند متعال: (و ما اين كتاب ( قرآن ) را به حق به سوى تو فرو فرستاديم، در حالى كه تصديق كننده كتاب‏هاى پيشين و حاكم بر آنهاست) - : يعنى قرآن ، گواه بر تورات و انجيل و تصديق كننده آن دو است (و مُهَيمَن بر آنهاست) ، يعنى نسبت به كتاب‏هاى پيش از خود ، امانت‏دار و مراقب است .

1.ر . ك : ج ۳ ، ص ۱۱۸ ، بيان حديث ۸۹۲ .

2.بُرنُس : جامه‏اى بلند و كلاه‏دار كه بيشتر به رنگ سياه بود و گويى حضرت عيسى عليه السلام و پس از ايشان ، راهبان و كشيشان به تن مى‏كرده‏اند .

3.اشاره است به آيه شريف: (ما اين كتاب (قرآن) را به حق به سوى تو فرو فرستاديم ، در حالى كه تصديق كننده كتاب‏هاى پيشين و حاكم بر آنهاست) .


شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
264

الحديث‏

۴۶۹.رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله : إنَّ اللَّهَ عزّ وجلّ جَعَلَ كِتابِيَ المُهَيمِنَ عَلى‏ كُتُبِ الأَنبِياءِ عليهم السلام ، النّاسِخَ لَها ، ولَقَد جِئتُ بِتَحليلِ ما حَرَّموا وتَحريمِ بَعضِ ما أحَلّوا .۱

۴۷۰.عنه صلى اللَّه عليه و آله : اُعطيتُ السُّوَرَ الطِّوالَ مَكانَ التَّوراةِ ، واُعطيتُ المِئينَ مَكانَ الإِنجيلِ ، واُعطيتُ المَثانِيَ مَكانَ الزَّبورِ ، وفُضِّلتُ بِالمُفَصَّلِ ؛ ثَمانٌ وسِتّونَ سورَةً ،۲وهُوَ مُهَيمِنٌ عَلى‏ سائِرِ الكُتُبِ ، وَالتَّوراةِ لِموسى‏ وَالإِنجيلِ لِعيسى‏ وَالزَّبورِ لِداوودَ .۳

۴۷۱.الإمام زين العابدين عليه السلام - مِن دُعائِهِ عِندَ خَتمِ القُرآنِ - : اللَّهُمَّ إنَّكَ أعَنتَني عَلى‏ خَتمِ كِتابِكَ ، الَّذي أنزَلتَهُ نوراً ، وجَعَلتَهُ مُهَيمِناً عَلى‏ كُلِّ كِتابٍ أنزَلتَهُ .۴

۴۷۲.الكافي عن عليّ بن عيسى رفعه : إنَّ موسى‏ عليه السلام ناجاهُ اللَّهُ تَبارَكَ وتَعالى‏ ، فَقالَ لَهُ في مُناجاتِهِ : ... اُوصيكَ يا موسى‏ وَصِيَّةَ الشَّفيقِ المُشفِقِ بِابنِ البَتولِ عيسَى ابنِ مَريَمَ ، صاحِبِ الأَتانِ وَالبُرنُسِ وَالزَّيتِ وَالزَّيتونِ وَالمِحرابِ ، ومِن بَعدِهِ بِصاحِبِ الجَمَلِ الأَحمَرِ ، الطَّيِّبِ الطّاهِرِ المُطَهَّرِ ، فَمَثَلُهُ في كِتابِكَ أنَّهُ مُؤمِنٌ مُهَيمِنٌ عَلَى الكُتُبِ كُلِّها۵ ، وأنَّهُ راكِعٌ ساجِدٌ راغِبٌ راهِبٌ ، إخوانُهُ المَساكينُ ، وأنصارُهُ قَومٌ آخَرونُ .۶

۴۷۳.تفسير الطبري عن ابن عبّاس - في قَولِهِ تَعالى‏ : (وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَبَ بِالْحَقِ‏ّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَبِ) - : وهُوَ القُرآنُ شاهِدٌ عَلَى التَّوراةِ وَالإِنجيلِ، مُصَدِّقاً لَهُما، (وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ) يَعني أميناً عَلَيهِ يَحكُمُ عَلى‏ ما كانَ قَبلَهُ مِنَ الكُتُبِ .۷

1.الاحتجاج : ج ۱ ص ۱۱۲ ح ۲۹ عن ابن عبّاس ، بحار الأنوار: ج ۹ ص ۲۹۲ ح ۳ .

2.راجع : ج ۳ ص ۱۱۸ بيان ح ۸۹۲ .

3.الكافي : ج ۲ ص ۶۰۱ ح ۱۰ عن سعد الإسكاف .

4.الصحيفة السجّاديّة : ص ۱۵۷ الدعاء ۴۲ ، مصباح المتهجّد : ص ۵۱۹ ح ۶۰۳ ، الإقبال : ج ۱ ص ۴۵۰ ، المصباح للكفعمي : ص ۶۱۷ .

5.إشارة إلى الآية : (وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَبَ بِالْحَقِ‏ّ ... وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ) المائدة : ۴۸ .

6.الكافي : ج ۸ ص ۴۳ ح ۸ ، تحف العقول : ص ۴۹۰ ، تنبيه الخواطر : ج ۲ ص ۴۲ ، أعلام الدين : ص ۲۱۸ ، بحار الأنوار: ج ۷۷ ص ۳۲ ح ۷ .

7.تفسير الطبري : ج ۴ الجزء ۶ ص ۲۶۷ .

  • نام منبع :
    شناخت‌نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، اصغر هادوي کاشاني، محمّد احسانى‏فر لنگرودى، علي‌رضا نظري خرّم، محمّدرضا حسين‌زاده، علي شاه‌ علي‌زاده، حميد رضا شيخي (مترجم)
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8700
صفحه از 506
پرینت  ارسال به